શારદીય નવરાત્રી 26 સપ્ટેમ્બર 2022 થી શરૂ થઈ રહી છે. નવ દિવસ ચાલનારા આ ઉત્સવમાં માતાના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે, ભક્તો તેમના ઘરોમાં કળશ સ્થાપિત કરીને માતાનું સ્વાગત કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ નવ દિવસોમાં માતા ભક્તોના ઘરમાં વાસ કરે છે. જો કે દેશભરમાં દેવી માતાના અનેક સ્વરૂપોના ઘણા પ્રાચીન અને પ્રસિદ્ધ મંદિરો છે, જેનો પોતાનો મહિમા છે. પરંતુ કેટલાક મંદિરો એવા છે જેને શક્તિપીઠ કહેવામાં આવે છે.
આવું જ એક શક્તિપીઠ હિમાચલ પ્રદેશના કાંગડા જિલ્લામાં કાલીધર પહાડીની મધ્યમાં આવેલું મંદિર છે. અહીં માતા જ્વાલા દેવીનું મંદિર દેવીની 51 શક્તિપીઠોમાંથી એક માનવામાં આવે છે. શક્તિપીઠ એ સ્થાન કહેવાય છે જ્યાં માતા સતીના અંગો પડ્યા હતા.
માતાની જીભ અહીં પડી હતી
ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, એવું માનવામાં આવે છે કે આ સ્થાન પર માતા સતીની જીભ પડી હતી. આ મંદિરમાં સદીઓથી માતાની જ્યોત તેલ અને વાટ વિના પ્રજ્વલિત છે. જેના કારણે આ મંદિરને ચમત્કારી મંદિર પણ કહેવામાં આવે છે.
અકબરે પણ હાર સ્વીકારી લીધી હતી.
એવું કહેવાય છે કે મુગલ બાદશાહ અકબરે જ્વાલા જીમાં લાગેલી જ્વાળાઓને બુઝાવવા માટે ઘણા પ્રયત્નો કર્યા હતા. અકબરે આ જ્વાળાઓને બુઝાવવા માટે નહેર ખોદીને પાણી છોડી દીધું હતું. તે પછી અકબરનો અહંકાર તૂટી ગયો અને તે ઉઘાડપગું તેની માતાને જોવા ગયો. માતાને સોનાની છત્ર અર્પણ કરી.. કેટલાય વર્ષોથી જાણવામાં આવી રહ્યું છે કે, આખરે સદીઓથી માતા જ્વાલાની જ્વાળા કેવી રીતે સળગી રહી છે. પરંતુ સદીઓથી કાંગડાના જ્વાલાજી મંદિરનું રહસ્ય કોઈ જાણી શક્યું નથી.
માતા જ્યોતની જેમ આરામ કરી રહી છે
આ મંદિરને જોતા વાલી મંદિર પણ કહેવામાં આવે છે. આ મંદિરમાં માતા જ્યોત રૂપે બિરાજમાન છે. આ મંદિરમાં માત્ર માતા જ નહીં, ભગવાન શિવ પણ ઉન્મત ભૈરવના રૂપમાં બિરાજમાન છે. આ મંદિરમાં કોઈ મૂર્તિ નથી. આ મંદિરમાં પૃથ્વીના ગર્ભમાંથી નીકળતી 9 જ્વાળાઓની પૂજા કરવામાં આવે છે. પરંતુ આ જ્વાળા ક્યાંથી નીકળી રહી છે તે કોઈ જાણતું નથી.
નવરાત્રી દરમિયાન ભક્તોની ભારે ભીડ હોય છે. આ મંદિરમાં માતાના દર્શન કરવા ઘણા રાજ્યોમાંથી લોકો આવે છે. જ્વાલા દેવી મંદિરની આરતી ખૂબ જ પ્રખ્યાત છે. આ મંદિરમાં માતાની આરતી પાંચ વખત કરવામાં આવે છે. તે પછી જ માતાના મંદિરના દરવાજા બંધ થઈ જાય છે.એવું માનવામાં આવે છે કે ભક્ત સાચા મનથી માતા પાસેથી જે પણ માંગે છે તેની દરેક મનોકામના પૂર્ણ થાય છે.