મહારાણા પ્રતાપે અકબર સામે લડ્યા અને લશ્કરી દ્રષ્ટિએ નબળા હોવા છતાં માથું નમાવ્યું નહીં. જેટલી વાર્તાઓ જેમાં તે પ્રખ્યાત છે, તેના ઘોડા ચેતકનાં છે. ઘણા દંતકથાઓ પણ પાઠવવામાં આવે છે. આપણો એક માસ્ટર સાહેબ રાણા પ્રતાપને ભણાવતી વખતે ભાવનાશીલ થઇ જતા હતા કહેવામાં આવતું હતું કે રાણા બંને હાથમાં ભાલા લેતા હતા અને વિપક્ષી સૈનિકોને મારતા હતા.
હાથમાં આવી બળ હતી કે બે સૈનિકો એક સાથે ભાલાના સ્થળે ગોળી ચલાવતા હતા. એવું પણ કહેવામાં આવે છે કે મેવાડના લોકો સવારે ઉઠે છે અને દેવી દેવીતાઓને નઈ પણ રાણાને યાદ કરે છે,
આવા મહારાણા પ્રતાપની કેટલીક વાર્તાઓ સાંભળો
1. વફાદાર મુસ્લિમએ મહારાણનો બચાવ્યો હતો જીવ.
આ યુદ્ધ મહારાણા પ્રતાપ અને અકબરની સેના વચ્ચે 1576 માં થયું હતું. માનસિંહ અકબરની સેનાનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા હતા. એવું માનવામાં આવે છે કે માનસીંગ સાથે 10,000 ઘોડેસવારો અને હજારો સૈનિકો હતા. પરંતુ મહારાણા પ્રતાપ 3 હજાર ઘોડેસવારો અને મુઠ્ઠીભર સૈનિકો સાથે લડતા હતા.
આ સમય દરમિયાન, માનસિંહની સેના વતી, તેણે મહારાણા પર હુમલો કર્યો, જેને મહારાણાના વફાદાર હકીમ ખાન સુર દ્વારા લેવામાં આવ્યો, અને તેણે તેમનો જીવ બચાવ્યો. ભામાશાહ અને ઝાલામણ જેવા તેમના ઘણા બહાદુર સાથીઓ પણ મહારાણાના જીવને બચાવવા આ યુદ્ધમાં શહીદ થયા હતા.
2. હવા સાથે વાત કરતો ઘોડો.
ચેતક મહારાણાનો પ્રિય ઘોડો હતો. હલ્દિઘાટીમાં મહારાણાને ભારે ઈજા થઈ હતી, તેનો કોઈ સહાયક નહોતો. આવી સ્થિતિમાં મહારાણાએ ચેતકની લગામ પકડી અને નીકળી ગયા તેમની પાછળ બે મોગલ સૈનિકો હતા, પરંતુ ચેતકની રફતાર સામે બંને ઢીલા થઈ ગયા.
માર્ગમાં એક ટેકરીનો પ્રવાહ વહેતો હતો. ચેતક પણ ઘાયલ થયો હતો, પરંતુ છલાંગ મારીને નાળુ કૂદી ગયો અને મુગલ સૈનિક મોઢું જોતા. પણ હવે ચેતક થાકી ગયો હતો. તે દોડવામાં અસમર્થ હતો. મહારાણાનો જીવ બચાવ્યા બાદ ચેતક પોતે શહીદ થયો હતો.
3. ભાઈ શક્તિસિંહ વિરોધી થયા, પછી પ્રેમ જાગી ગયો.
હલ્દિઘાટી પછી, જ્યારે મહારાણા છટકી ગયા અને અમુક અંતરે પહોંચ્યો, તે જ સમયે, મહારાણાને કોઈએ પાછળથી અવાજ લગાવી – “હો, ભૂરા ઘોડાનો રા અસવાર.” જ્યારે મહારાણા પાછો વળ્યો ત્યારે તેનો ભાઈ શક્તિસિંહ આવી રહ્યો હતો. જો મહારાણા સાથે શક્તિ ન બાંધવામાં આવી, તો તે બદલો લેવા માટે અકબરની સેનામાં જોડાયો અને તે યુદ્ધના ક્ષેત્રમાં મોગલ બાજુથી લડતો હતો.
યુદ્ધ દરમિયાન શક્તિસિંહે જોયું કે બે મોગલ ઘોડેસવારો મહારાણાનો પીછો કરી રહ્યા છે. તેથી શક્તિનો ભાઈ પ્રેમ જાગ્યો અને તેણે રાણાની પાછળ ચાલતા બે મોગલોને મારી નાખ્યા.
4. સમગ્ર સેના હતી રાણાની સેના.
રાણા પ્રતાપનો જન્મ કુંભલગઢના કિલ્લામાં થયો હતો. આ કિલ્લો અરવલીની ટેકરી પર છે, જે વિશ્વની સૌથી પ્રાચીન રેન્જ હિલ અરવલ્લી છે. રાણાનો ઉછેર ભીલની કુક જાતિમાં થયો હતો. ભીલ રાણાને ખૂબ ચાહતો હતો. તેઓ રાણાની આંખો અને કાન હતા. જ્યારે અકબરની સેનાએ કુંભલગઢને ઘેરી લીધું ત્યારે ભીલોએ જોરદાર લડત આપી અને ત્રણ મહિના સુધી અકબરની સેનાને રોકી રાખી.
અકસ્માતને કારણે કિલ્લાનો જળસ્ત્રોત ગંદું થઈ ગયું હતું. જે પછી મહારાણાએ થોડા દિવસ માટે કિલ્લો છોડવો પડ્યો અને અકબરની સેનાએ ત્યાં કબજો મેળવ્યો. પરંતુ અકબરની સેના ત્યાં લાંબો સમય રહી શકી નહીં અને ફરીથી મહારાણાને કુંભલગઢ ઉપર અધિકાર મળ્યો. આ વખતે મહારાણાએ અકબર પાસેથી પડોશના અન્ય બે રાજ્યો છીનવી લીધા.
5. ઘાસની રોટલી.
જ્યારે અકબરને હાર્યા બાદ મહારાણા પ્રતાપ જંગલથી જંગલમાં ભટકતો હતો, ત્યારે પાંચ વખત ભોજમ બનાવ્યું દરેક વખતે ભોજન છોડીને ભાગવું પડ્યું. એકવાર પ્રતાપની પત્ની અને તેની વહુએ ઘાસના દાણા પીસીને થોડી રોટલીઓ બનાવી. અડધી રોટી બાળકોને આપવામાં આવી અને બાકીની અડધી રોટલી બીજા દિવસ માટે રાખવામાં આવી હતી. તે જ સમયે, પ્રતાપે તેની છોકરીની ચીસો સાંભળી.
એક જંગલી બિલાડી છોકરીના હાથમાંથી તેની રોટલી છીનવીને ભાગી અને ભૂખથી ગ્રસ્ત છોકરીના આંસુ ટપક્યાં. આ જોઈને રાણા હ્રદયભંગ થઈ ગયા. અધીરા હોવાને કારણે તેણે આવી રાજવીની અવગણના કરી, જેના કારણે તેણે જીવનમાં આવા દ્રશ્યો જોવા પડ્યા. આ પછી, તેની મુશ્કેલીઓ દૂર કરવા, તેમણે એક પત્ર દ્વારા અકબરને મળવાની ઇચ્છા વ્યક્ત કરી.
6. અકબર પણ વખાણ કર્યા વિના રહી શક્યો નહી.
જ્યારે અકબર સામે હાર્યા બાદ મહારાણા પ્રતાપ જંગલ જંગલ ભટકતા હતા. અકબરે એક જાસૂસને મહારાણા પ્રતાપની શોધના સમાચાર લેવા મોકલ્યો, જાસૂસ એ આવીને જણાવ્યું કે મહારાણા તેના પરિવાર અને સેવકો સાથે બેઠાં બેઠાં જે ભોજન જમી રહ્યા હતા તેમાં જંગલી ફળો, પાંદડા અને મૂળ મળી આવ્યા છે. જાસૂસીએ કહ્યું કે ન કોઈ દુખી હતું કે ન.ઉદાસ. આ સાંભળીને અકબરનું હૃદય નર્મ બન્યું અને મહારાણા માટે તેમના હૃદયમાં સમ્માન જાગ્યું .
અકબરના વિશ્વાસુ સરદાર અબ્દુરહિમ ખાનખાનાએ પણ અકબરના મોંમાંથી પ્રતાપની પ્રશંસા સાંભળી હતી. તેમણે તેમની ભાષામાં લખ્યું, “આ દુનિયામાં બધા નાશ પામે છે. મહારાણાએ સંપત્તિ અને જમીન છોડી દીધી, પરંતુ તેમણે ક્યારેય માથું નમાવ્યું નહીં.
ભારતના રાજાઓમાં તે એકમાત્ર રાજા છે જેમણે પોતાની જાતિનું ગૌરવ જાળવ્યું છે. ” તેમના લોકો ભૂખથી રડતા તેમની પાસે આવ્યા હતા અને રડવા લાગ્યા હતા. મોગલ સૈનિકો તેની પાછળ એવી રીતે પડી ગયા હતા કે કેટલીકવાર તેમને જમવાનું તૈયાર હોવા છતાં પણ ક્યારેય જમવાનો અવસર ન મળ્યો અને સલામતીને કારણે ખોરાક છોડીને ભાગવું પડતું હતું.
7. મહારાણા પ્રતાપની હતી 11 પત્નીઓ.
મહારાણા પ્રતાપની કુલ 11 પત્નીઓ હતી, અને મહારાણાનાં અવસાન પછી, મોટી રાણી રાજા અજબેદેનો પુત્ર અમરસિંહ પ્રથમ રાજા બન્યો.