કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થીના દિવસે કરવા ચોથનું વ્રત ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે પરિણીત મહિલાઓ તેમના પતિના લાંબા આયુષ્ય માટે વ્રત રાખે છે. પરિવારની સુખ-સમૃદ્ધિ માટે પણ આ વ્રત રાખવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે જો મહિલાઓ કોઈ ઈચ્છા માંગે તો તે પૂર્ણ થાય છે. આ વખતે કરવા ચોથનું વ્રત 13 ઓક્ટોબર, ગુરુવારે રાખવામાં આવશે.
કરવા ચોથનું મહત્ત્વ
પરિણીત મહિલાઓ પોતાના પતિના લાંબા આયુષ્ય માટે કરવા ચોથનું વ્રત રાખે છે. ઉત્તર ભારતમાં કરવા ચોથનું વ્રત વધુ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે તે પૂર્ણ ચંદ્ર જોઈને જ પોતાનું વ્રત ખોલે છે. જો મહિલાઓ ચંદ્રના દર્શન પહેલા આ વ્રત તોડે તો આ વ્રત તૂટી જાય છે. આ વ્રત 4 વાગ્યે સૂર્યોદય પહેલા શરૂ થાય છે. આમાં ભગવાન ગણેશ, ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરવામાં આવે છે.
કરવા ચોથ 2022 તારીખ
કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિના દિવસે કરવા ચોથનું વ્રત રાખવામાં આવે છે. આ વર્ષે કરવા ચોથની તિથિ 13 ઓક્ટોબરે બપોરે 01:59 વાગ્યે શરૂ થશે અને બીજા દિવસે 14 ઓક્ટોબરે સવારે 03:08 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. ઉદયતિથિ અનુસાર કરવા ચોથનું વ્રત 13 ઓક્ટોબરે જ રાખવામાં આવશે.
કરવા ચોથનું શુભ મુહૂર્ત (કરવા ચોથ 2022 શુભ મુહૂર્ત)
અમૃત કાલ મુહૂર્ત – સાંજે 04:08 થી 05:50 સુધી
અભિજીત મુહૂર્ત – સવારે 11.21 થી બપોરે 12.07 સુધી
બ્રહ્મ મુહૂર્ત – સાંજે 04.17 થી બીજા દિવસે સવારે 05.06 સુધી
કરવા ચોથની પૂજા પદ્ધતિ (કરવા ચોથ 2022 પુજન વિધિ)
સવારે સૂર્યોદય પહેલા ઉઠો, સ્નાન કરો અને પૂજા ઘર સાફ કરો. ત્યારપછી સાસુએ આપેલ અન્ન ગ્રહણ કરીને ભગવાનની પૂજા કરવી અને નિર્જળા વ્રતનું વ્રત કરવું. આ વ્રત સૂર્યાસ્ત પછી જ ખોલવું જોઈએ અને ચંદ્રના દર્શન કર્યા પછી અને વચ્ચે પાણી ન પીવું જોઈએ. સાંજે બધા દેવી-દેવતાઓને માટીની વેદીમાં સ્થાપિત કરો. તેમાં 10 થી 13 કર્વે (કરવા ચોથ માટે ખાસ માટીના ઘડા) રાખો. પૂજા-સામગ્રીમાં થાળીમાં ધૂપ, દીવો, ચંદન, રોલી, સિંદૂર વગેરે રાખો. દીવામાં ઘીનું પ્રમાણ પૂરતું હોવું જોઈએ, જેથી તે આખો સમય બળતું રહે. ચંદ્ર ઉગવાના લગભગ એક કલાક પહેલા પૂજા શરૂ કરવી જોઈએ. પરિવારની તમામ મહિલાઓ સાથે મળીને પૂજા કરે તે સારું છે. પૂજા દરમિયાન કરવા ચોથની કથા સાંભળો અથવા પાઠ કરો. ચંદ્ર દર્શન ચાળણી દ્વારા કરવા જોઈએ અને સાથે જ દર્શન સમયે અર્ઘ્ય સાથે ચંદ્રની પૂજા કરવી જોઈએ. ચંદ્રના દર્શન કર્યા પછી પુત્રવધૂ સાસુને થાળીમાં શણગારે છે અને મીઠાઈ, ફળ, બદામ, પૈસા વગેરે આપીને તેમના આશીર્વાદ લે છે અને સાસુ તેમને અખંડ સૌભાગ્યવતી બનવાના આશીર્વાદ આપે છે. .
આ રાજ્યોમાં કરવા ચોથની પ્રથા
ભારતમાં દર વર્ષે ઉજવાતો કરવા ચોથનો તહેવાર દિલ્હી, ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન, હિમાચલ પ્રદેશ અને હરિયાણા જેવા રાજ્યોમાં ખૂબ જ ઉજવવામાં આવે છે.
કરવા ચોથની વાર્તા (કરવા ચોથ 2022 કથા)
કરવા ચોથ વ્રતની કથા અનુસાર, એક શાહુકારને સાત પુત્રો અને કરવ નામની પુત્રી હતી. એકવાર કરવા ચોથના દિવસે તેમના ઘરે વ્રત રાખવામાં આવ્યું હતું. રાત્રે જ્યારે બધાએ ભોજન કરવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારે કારવાના ભાઈઓએ તેમને પણ ભોજન લેવા વિનંતી કરી. તેણીએ એમ કહીને ના પાડી દીધી કે ચંદ્ર હજી બહાર આવ્યો નથી અને તે ચંદ્રને અર્ઘ્ય અર્પણ કર્યા પછી જ ભોજન કરશે. સવારથી જ ભાઈઓ પાસેથી ભૂખી-તરસી બહેનની હાલત જોવા મળતી ન હતી. દૂર પીપળના ઝાડમાં દીવો પ્રગટાવીને સૌથી નાનો ભાઈ આવ્યો અને તેની બહેનને કહ્યું – ઉપવાસ તોડો; ચંદ્ર બહાર આવ્યો છે. બહેને ભાઈની ચતુરાઈ ન સમજીને અન્નનો ટુકડો ખાઈ લીધો. તેણે છીણ ખાધી કે તરત જ તેને તેના પતિના મૃત્યુના સમાચાર મળ્યા. શોકમાં, તે એક વર્ષ સુધી તેના પતિના મૃતદેહ સાથે બેસીને તેના પર ઉગેલા ઘાસને એકત્રિત કરતી રહી. બીજા વર્ષે, જ્યારે ફરીથી કાર્તિક કૃષ્ણ ચતુર્થી આવી, ત્યારે તેણે સંપૂર્ણ વિધિ સાથે કરવા ચોથનો ઉપવાસ કર્યો, જેના પરિણામે તેના પતિ ફરીથી જીવંત થયા.