માગશર માસના શુક્લ પક્ષની પંચમીને વિવાહ પંચમી તરીકે ગણવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે માતા સીતાના લગ્ન ભગવાન શ્રીરામ સાથે થયા હતા, તેથી આ તિથિનું ધાર્મિક દ્રષ્ટિકોણથી વિશેષ મહત્વ છે. આ વખતે વિવાહ પંચમી 28 નવેમ્બરે છે. આ દિવસે ઘણી જગ્યાએ ભગવાન રામ અને માતા સીતાના લગ્ન સમારોહનું આયોજન કરવામાં આવે છે.પરંતુ આ દિવસે માતા-પિતા તેમની પુત્રીના લગ્ન કરવાથી બચે છે અને આ તારીખ લગ્ન માટે અશુભ માનવામાં આવે છે. ચાલો જાણીએ વિવાહ પંચમીની વિધિઓ અને શુભ સમય અને માતા-પિતા આ દિવસે કન્યાદાન કેમ નથી કરતા.
વિવાહ પંચમીનો શુભ સમય અને તારીખ
મહિનાની શુક્લ પક્ષની તિથિ 27 નવેમ્બરે બપોરે 4.25 વાગ્યાથી શરૂ થશે અને 28 નવેમ્બરે બપોરે 1.35 વાગ્યા સુધી રહેશે. ઉદયા તિથિ પર પૂજા કરવાની માન્યતાઓ અનુસાર, વિવાહ પંચમી 28 નવેમ્બરે ઉજવવામાં આવશે. આ દિવસે તમે તમારા ઘરમાં માતા સીતા અને રામજીના લગ્ન કરાવી શકો છો.ધાર્મિક માન્યતાઓમાં વિવાહ પંચમી લગ્ન જેવા કાર્યો માટે શુભ માનવામાં આવતી નથી. પિતૃઓ આ દિવસે દીકરીનું કન્યાદાન કરવું અશુભ માને છે. ભગવાન રામ સાથે લગ્ન કર્યા બાદ માતા સીતાને તેમના જીવનમાં ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. વનવાસને કારણે સીતા માતાને પણ શ્રી રામ સાથે જંગલોમાં સમય પસાર કરવો પડ્યો હતો. તેથી જ વિવાહ પંચમીના દિવસે લગ્ન નથી થતા. ખાસ કરીને છોકરીના માતા-પિતા તેમની દીકરીના લગ્ન નથી કરતા.
વિવાહ પંચમીની વિધિ
સવારે વહેલા ઊઠીને સૂર્યને જળ અર્પણ કરીને દિવસની શરૂઆત કરો. પૂજા ખંડમાં લાકડાની ચોકી પર પીળું કપડું પાથરી દો. માતા સીતા અને રામની મૂર્તિઓની સ્થાપના કરો. ભગવાન રામને પીળા વસ્ત્રો અને માતા સીતાને લાલ વસ્ત્ર પહેરાવો. તે પછી, બાલકાંડમાં આપેલા લગ્ન સંદર્ભનો પાઠ કરો અને “ઓમ જાનકીવલ્લભાય નમઃ” મંત્રનો જાપ કરો. તે પછી માતા સીતા અને ભગવાન રામને કલાવે સાથે જોડી દો અને પછી આરતી કરો અને ભોગ ધરાવો.