આપણે બધા જાણીએ છીએ કે પાણી આપણા શરીર માટે કેટલું જરૂરી છે. લોકોને તંદુરસ્ત રહેવા માટે વધુ પાણી પીવાની સલાહ આપવામાં આવે છે કારણ કે શરીરના દરેક અંગને યોગ્ય રીતે કામ કરવા માટે પાણીની જરૂર હોય છે. આપણા શરીરમાં 70 ટકા પાણી હોય છે અને આવી સ્થિતિમાં શરીર માટે તેનું મહત્વ વધુ વધી જાય છે. તે આપણા અંગોને યોગ્ય રાખવા માટે જ જરૂરી નથી પણ આપણી ત્વચામાં ભેજ જાળવી રાખે છે. પરંતુ શું તમે સાંભળ્યું છે કે પાણી પીવાથી મૃત્યુ પણ થઈ શકે છે. ખરેખરમાં વૈજ્ઞાનિકોએ દાવો કર્યો છે કે હોલીવુડના દિગ્ગજ અભિનેતા બ્રુસ લીનું મૃત્યુ વધુ પાણી પીવાને કારણે થયું હતું.
આ દાવો સંશોધનમાં થયો છે
ક્લિનિકલ કિડની જર્નલમાં પ્રકાશિત એક અહેવાલમાં વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું કે માર્શલ આર્ટના દિગ્ગજ અને હોલીવુડ અભિનેતા બ્રુસ લીનું મૃત્યુ વધુ પડતું પાણી પીવાને કારણે થયું હોઈ શકે છે. બ્રુસ લીએ 20 જુલાઈ 1973ના રોજ માત્ર 32 વર્ષની વયે દુનિયાને અલવિદા કહી દીધું હતું. બ્રુસ લીને માર્શલ આર્ટને વિશ્વભરમાં માન્યતા આપવાનો શ્રેય આપવામાં આવે છે. ત્યાં જ ડૉક્ટરોએ અભિનેતાના મૃત્યુ માટે દુખાવાની દવાને જવાબદાર ગણાવી હતી. ડૉક્ટરોએ કહ્યું હતું કે બ્રુસ લીના મગજમાં ખાવાના કારણે સોજો આવી ગયો હતો, જેના કારણે તેમનું મૃત્યુ થયું હતું. પરંતુ હવે તેમના મૃત્યુના 49 વર્ષ બાદ વૈજ્ઞાનિકો તેમના મૃત્યુનું કારણ વધુ પડતા પાણીને જણાવી રહ્યા છે.
બ્રુસ લીના મૃત્યુ પર વૈજ્ઞાનિકોએ આ સિદ્ધાંત આપ્યો હતો
બ્રુસ લીના મૃત્યુ બાદ ડોક્ટરોએ કહ્યું હતું કે દર્દની દવા લેવાના કારણે બ્રુસ લીને સેરેબ્રલ એડીમા એટલે કે ‘મગજ પર સોજો’ આવી ગયો હતો જેના કારણે તેમનું મૃત્યુ થયું હતું. તે જ સમયે, ઘણા દાયકાઓ વીતી ગયા પછી, હવે વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે બ્રુસ લીનું મૃત્યુ કોઈ દવાને કારણે નહીં પરંતુ કદાચ હાયપોનેટ્રેમિયાને કારણે થયું હતું.
શરીરમાં હાયપોનેટ્રેમિયાની સ્થિતિ ત્યારે ઊભી થાય છે જ્યારે ખૂબ પાણી પીવાથી શરીરમાં સોડિયમનું સ્તર ઘટી જાય છે. આમાં પાણીના અસંતુલનને કારણે શરીરના કોષો અને ખાસ કરીને મગજ ફૂલી જાય છે. સંશોધકોનું અનુમાન છે કે બ્રુસ લીનું મૃત્યુ થયું કારણ કે તેની કિડનીને નુકસાન થયું હતું અને તે વધારાનું પાણી ઉત્સર્જન કરવામાં સક્ષમ ન હતા.
વૈજ્ઞાનિકોએ એમ પણ કહ્યું કે જ્યારે બ્રુસ લીનું મૃત્યુ થયું ત્યારે તેની કિડની ખરાબ હતી અને તેથી જ તે જે પાણી પી રહ્યો હતો તે ફિલ્ટર થઈ રહ્યું ન હતું. આવી સ્થિતિમાં તેના શરીરમાં પાણી ભરાઈ ગયું હતું. આ સ્થિતિમાં અભિનેતાના શરીરમાં પાણીનું પ્રમાણ વધી ગયું હતું અને તેનું મૃત્યુ થયું હતું.
હાયપોનેટ્રેમિયા શા માટે થાય છે?
સોડિયમ શરીર માટે ખૂબ જ જરૂરી છે. આ તમામ અંગોના સ્નાયુઓની યોગ્ય કામગીરીમાં સોડિયમ મહત્વનો ભાગ ભજવે છે. સોડિયમ આપણા શરીરના કોષોની આસપાસ એક વર્તુળ બનાવે છે જેથી તેઓ તેમનું કાર્ય યોગ્ય રીતે કરી શકે. પરંતુ જ્યારે આપણે જરૂરિયાત કરતા વધુ પાણી પીએ છીએ, ત્યારે શરીરમાં હાજર સોડિયમ વધારાના પાણી સાથે ભળે છે અને પેશાબ દ્વારા બહાર આવે છે. જો લાંબા સમય સુધી આવું થાય છે, તો શરીરમાં સોડિયમની માત્રા ઓછી થવા લાગે છે અને તે યોગ્ય રીતે કામ કરી શકતું નથી, જેના કારણે માનવ જીવન પણ જોખમમાં છે. આ સ્થિતિને હાયપોનેટ્રેમિયા કહેવામાં આવે છે.
એક દિવસમાં કેટલું પાણી પીવું જોઈએ
પાણી શરીર માટે ખૂબ જ જરૂરી છે, પરંતુ ધ્યાનમાં રાખો કે પાણીની ઉણપની સાથે, વધુ પડતું પાણી પીવાથી પણ શરીરને નુકસાન થઈ શકે છે. ઓછું પાણી પીવાથી શરીરમાં ડીહાઈડ્રેશન થાય છે, જેના કારણે માથાનો દુખાવો, થાક, ચક્કર, નબળાઈ, સુકા મોં, લો બ્લડ પ્રેશર, પગમાં સોજો, કબજિયાત જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. બીજી તરફ, જો તમે જરૂરિયાત કરતાં વધુ પાણી પીઓ છો, તો તે ઓવરહાઈડ્રેશનની સ્થિતિનું કારણ બની શકે છે, જેના કારણે શરીરમાં ઈલેક્ટ્રોલાઈટ્સની ઉણપ, ઉલટી, ઉબકા, હાથ અને પગના રંગમાં ફેરફાર, સ્નાયુઓમાં ખેંચાણ થઈ શકે છે.
શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે ડૉક્ટરો દરેક વ્યક્તિને ઓછામાં ઓછું બે લિટર પાણી પીવાની સલાહ આપે છે. વ્યક્તિએ દરરોજ કેટલું પાણી પીવું જોઈએ તે તેના શરીરની જરૂરિયાત પર પણ આધાર રાખે છે. એક અંદાજ મુજબ મહિલાઓ માટે દરરોજ 2.7 લિટર અને પુરુષો માટે 3.7 લિટર પાણી જરૂરી છે.