આપણે બધાએ બાળપણમાં આર્ટ અને ક્રાફ્ટ વર્ક કરતી વખતે ફેવિકોલનો ઉપયોગ કર્યો જ હશે. આજે પણ આપણે વસ્તુઓને ચોંટાડવા માટે ફેવિકોલ કે ગુંદરનો ઉપયોગ કરીએ છીએ. બોટલમાં ભરેલ સફેદ ફેવિકોલ વસ્તુઓને ખૂબ જ સરળતાથી ચોંટી જાય છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે જે બોટલમાં તે ભરવામાં આવે છે તેની દિવાલો પર તે શા માટે ચોંટતું નથી?
ગુંદર શું છે?
આનો જવાબ જાણતા પહેલા આપણે સમજવું જોઈએ કે ફેવિકોલ કે ગુંદર શું છે. ગુંદર ખરેખર પોલિમર નામના રસાયણોમાંથી બને છે. પોલિમર લાંબી સેર છે જે કાં તો ચીકણી અથવા ખેંચાયેલી હોય છે. આવા પોલિમરનો ઉપયોગ ગુંદર બનાવવા માટે થાય છે જે સ્ટીકી તેમજ સ્ટ્રેચેબલ હોય છે. આ પછી, આવા પોલિમરમાં પાણી ઉમેરવામાં આવે છે. પાણીને લીધે, ગુંદર પ્રવાહી સ્થિતિમાં આવે છે. પાણી ગુંદરમાં દ્રાવક તરીકે કામ કરે છે, જે ગુંદરને સૂકવવા દેતું નથી. આ કારણે માત્ર ગુંદર પ્રવાહી સ્થિતિમાં છે.
જ્યારે ગુંદરને બોટલમાંથી બહાર કાઢવામાં આવે છે, ત્યારે હવાના સંપર્કને કારણે ગુંદરમાંનું પાણી બાષ્પીભવન થાય છે અને તેમાં માત્ર પોલિમર જ રહે છે. ગુંદરમાંથી પાણી અદૃશ્ય થઈ ગયા પછી પોલિમર ફરીથી ચીકણું અને ખેંચાય છે. આ રીતે ગુંદર વસ્તુઓને એકસાથે ચોંટી જાય છે.
હવે જાણો બોટલમાં ગુંદર કેમ ચોંટતું નથી?
ખરેખર, ગુંદરની બોટલ ખુલ્લી જ રહે છે. બંધ બોટલમાં હવા પહોંચતી નથી. આના કારણે, પોલિમરમાં હાજર પાણી સુકાઈ જતું નથી અને ગુંદર પ્રવાહી સ્થિતિમાં રહે છે. જો તમે ક્યારેય ધ્યાન આપ્યું હોય તો તમે જોયું જ હશે કે કેવી રીતે ગુંદરની બોટલને ખુલ્લી છોડી દેવામાં આવે તો તેની અંદરનો બધો જ ગુંદર સુકાઈ જાય છે. આનું કારણ એ છે કે જ્યારે બોટલની કેપ ખુલ્લી હોય ત્યારે ગુંદર હવાના સંપર્કમાં આવે છે.