પાકિસ્તાન અને શ્રીલંકા પછી ભારતના અન્ય પડોશી દેશ બાંગ્લાદેશની આર્થિક સ્થિતિ નબળી છે. ડોલરની અછતનો સામનો કરી રહેલા બાંગ્લાદેશમાં ફુગાવા અને ઉત્પાદનોની નિકાસ પર ભારે સંકટ છે. એપ્રિલ 2022 થી બાંગ્લાદેશ તરફથી આયાત પ્રતિબંધો સહિતના ઘણા પગલાં હોવા છતાં, અહીંની આર્થિક સ્થિતિ સારી થઈ રહી નથી. ઈંધણ અને ગેસના ભાવમાં સતત થઈ રહેલા વધારાની અસર અહીંના સામાન્ય લોકો અને ઔદ્યોગિક વ્યવસાય પર પડી રહી છે.
નિષ્ણાતોના મતે વિદેશી હૂંડિયામણની કટોકટી અને ગેરકાયદેસર વ્યવહારો બાંગ્લાદેશની એકંદર આર્થિક પ્રવૃત્તિને નુકસાન પહોંચાડી રહ્યા છે. અપર્યાપ્ત વિદેશી હૂંડિયામણ અનામતને કારણે, ઘણી વ્યાપારી બેંકો આયાત માટે ક્રેડિટ લેટર જારી કરવામાં અસમર્થ છે.
બાંગ્લાદેશ બેંકના ભૂતપૂર્વ ગવર્નર સાલેહુદ્દીન અહેમદનું માનવું છે કે જ્યાં સુધી ઓવર ઈન્વોઈસિંગ અને હુંડીની તપાસ નહીં થાય ત્યાં સુધી ડોલરની અછત ચાલુ રહેશે. સાલેહુદ્દીન અહેમદે ચેતવણી આપી હતી કે, “સરકારે તાત્કાલિક ઓવર-ઈનવોઈસિંગની તપાસ કરવી જોઈએ.”
આઈએમએફના લોકોને શું થશે મુશ્કેલી?
અહીં ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (આઈએમએફ) એ બાંગ્લાદેશ માટે 4.7 બિલિયન ડોલરના સપોર્ટ લોન પેકેજ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. જે બાંગ્લાદેશને વધતી જતી ઉર્જા અને ખાદ્યપદાર્થોના ખર્ચનો સામનો કરવામાં મદદ કરશે.
પ્રાથમિક સુવિધાઓમાં ઘટાડો થયો છે
યુક્રેન પર રશિયાના આક્રમણ બાદ અશ્મિભૂત ઇંધણની આયાત પર નિર્ભર બાંગ્લાદેશ આર્થિક અને માળખાકીય જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવામાં મુશ્કેલીઓનો સામનો કરી રહ્યું છે. ગયા વર્ષે, પાવર ગ્રીડ પર 13 કલાક સુધીનો રાષ્ટ્રવ્યાપી અંધારપટ થયો હતો. બાંગ્લાદેશમાં વિદેશી મુદ્રા ભંડાર $46 બિલિયનથી ઘટીને 34 બિલિયન ડોલર થઈ ગયો છે.
ચલણમાં ઘટાડો થવાને કારણે કિંમતોમાં વધારો થયો છે
ગયા મે મહિનાથી સ્થાનિક ચલણનું યુએસ ડૉલર સામે લગભગ 25 ટકા અવમૂલ્યન થયું છે, જેના કારણે પેટ્રોલ અને વીજળીની કિંમતમાં વધારો થયો છે, જેના કારણે દેશની અર્થવ્યવસ્થા પર અસર પડી છે.
વિપક્ષના નિશાના પર સરકાર પરેશાન
વિપક્ષી બાંગ્લાદેશ નેશનાલિસ્ટ પાર્ટીએ કટોકટી માટે સરકારને દોષી ઠેરવી છે, તેના પર વેનિટી પ્રોજેક્ટ્સ પર અબજો ડોલરની રોકડ બગાડવાનો આરોપ મૂક્યો છે. જેના કારણે શેખ હસીનાના રાજીનામાની માંગ અને સામાન્ય ચૂંટણીની માંગ તેજ બની છે.
બાંગ્લાદેશ પાકિસ્તાન-શ્રીલંકા સાથે ઉભું છે
પાકિસ્તાન અને શ્રીલંકા સહિત છેલ્લા એક વર્ષમાં આર્થિક આંચકાનો સામનો કરવાનો પ્રયાસ કરી રહેલા દક્ષિણ એશિયાના કેટલાક દેશોમાં બાંગ્લાદેશ એક છે.