વિશ્વની સૌથી શક્તિશાળી ઊર્જા કુદરતી તોફાનો દરમિયાન દેખાય છે. વિવિધ પ્રકારના તોફાનો જ સર્જાય છે. ત્યાં તે સમાપ્ત થાય છે. આમાં જ વીજળી ઉત્પન્ન થાય છે. તોફાન દરમિયાન વાદળોની ઉપર અને નીચેનું વાતાવરણ ચાર્જ થઈ જાય છે. વીજળી નીચે ઘણી વખત જોવા મળે છે. વિસ્તરે છે અને ચમકે પણ છે. પરંતુ વાદળોની ઉપર જતી વીજળી ભાગ્યે જ જોવા મળે છે.
વૈજ્ઞાનિકોએ તાજેતરમાં આવા જ એક વાવાઝોડા દરમિયાન વાદળોમાંથી અવકાશમાં વીજળીનું રહસ્યમય જેટ જોયું હતું. સદ્ભાગ્ય હતું કે તેની તસવીર પણ મળી આવી હતી. આ તે તસવીર છે જે અમે તમને બતાવી રહ્યા છીએ. આશ્ચર્યજનક રીતે વૈજ્ઞાનિકો આ ક્ષણે આ પ્રક્રિયા વિશે વધુ જાણતા નથી. તે હજુ તેનો અભ્યાસ કરી રહ્યા છે. આટલું મોટું રહસ્યમય જેટ છેલ્લે 2018માં ઓક્લાહોમા ઉપર જોવા મળ્યું હતું.
જ્યોર્જિયા ટેક રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટના ભૌતિકશાસ્ત્રી અને એન્જિનિયર લેવી બોગ્સે કહ્યું કે અમે ખૂબ જ મુશ્કેલીથી વાદળોની ઉપર ફરતા આ રહસ્યમય પ્રકાશનો 3ડી મેપ બનાવ્યો. ફોટો લીધો આ માટે અમે સેટેલાઇટ અને રડારમાંથી ડેટાનો ઉપયોગ કર્યો. તેમનું વિશ્લેષણ કર્યું. આ ફોટો 14 મે 2018 ના રોજ લેવામાં આવ્યો હતો. આ માટે વોટેક કેમેરાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. આ કેમેરા અંધારામાં પણ તસવીરો લઈ શકે છે.
આ પ્રકાશ જમીનથી લગભગ 8 કિલોમીટર ઉપર હાજર તોફાની વાદળોમાંથી નીકળતો હતો. આ લાઈટની ઉંચાઈ લગભગ 80 કિલોમીટર હતી. એટલે કે તે અવકાશના દરવાજા એટલે કે કર્મન રેખા સુધી પહોંચી ગયું હતું. આ તે છે જ્યાં પૃથ્વીનું વાતાવરણ સમાપ્ત થાય છે અને અવકાશ શરૂ થાય છે. આ પ્રકાશથી 300 કૂલમ્બ ઇલેક્ટ્રિક ચાર્જ ઉત્પન્ન થયો. જ્યારે સામાન્ય વીજળી 5 કૂલમ્બ સુધી ચાર્જ ઉત્પન્ન કરે છે. તેનું તાપમાન 4700 ડિગ્રી સેલ્સિયસ હતું. આ અંગેનો અભ્યાસ અહેવાલ તાજેતરમાં જર્નલ સાયન્સ એડવાન્સિસમાં પ્રકાશિત થયો છે.
થોડા સમય પહેલા વૈજ્ઞાનિકોએ આકાશમાં લાલ વીજળી ચમકતી જોઈ હતી. વાતાવરણ ઉપર આ વીજળીનો કડાકો બોલી રહ્યો હતો. પણ તેને સ્પ્રાઈટ કહેવાય છે. આ અત્યંત સંવેદનશીલ અને તીવ્ર વાવાઝોડાને કારણે છે. જ્યાં સામાન્ય આકાશી વીજળી વાદળોમાંથી પૃથ્વી તરફ પડે છે. સ્પ્રાઉટ્સ અવકાશમાં ભાગી જાય છે. તેઓ વાતાવરણના ઉપરના ભાગમાં જાય છે. તેમની શક્તિ અને તીવ્રતા ખૂબ ઊંચી છે. પરંતુ આ અત્યંત દુર્લભ છે.
લાલ રંગની વીજળી એટલે કે સ્પ્રાઉટ્સ માત્ર થોડી મિલીસેકન્ડ માટે જ દેખાય છે. તેથી જ તેમને જોવું અને અભ્યાસ કરવો ખૂબ જ મુશ્કેલ છે. તેના વર્તનને કારણે તેને સ્પ્રાઈટ નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ ઊર્જા કણો છે જે ઊર્ધ્વમંડળમાંથી નીકળે છે જે મજબૂત વાવાઝોડા દ્વારા પેદા થતા વિદ્યુત પ્રવાહ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. અહીં, જ્યારે વધુ પ્રવાહ વાદળોની ઉપરના આયનોસ્ફિયરમાં જાય છે, ત્યારે આવો પ્રકાશ જોવા મળે છે. એટલે કે જમીનથી લગભગ 80 કિલોમીટર ઉપર છે. તેમની સરેરાશ લંબાઈ-પહોળાઈ 48 કિલોમીટર સુધી રહે છે.