તાજેતરમાં જ ચીન અને ભારતે ચીન ભારત દ્વિપક્ષીય વેપારના આંકડા જાહેર કર્યા હતા. બંનેના આંકડામાં ઘણો તફાવત હતો. હવે આવકવેરા વિભાગના અધિકારીઓ આ મામલાની તપાસ કરી રહ્યા છે. એવી આશંકા છે કે કેટલાક લોકોએ ચીનથી માલ આયાત કર્યો હતો અને તેને ઇનવોઇસ અને અબજો રૂપિયાની કરચોરી બતાવી હતી. કસ્ટમ વિભાગે સપ્ટેમ્બરના છેલ્લા સપ્તાહમાં 32 આયાતકારોને નોટિસ પાઠવી હતી. આ લોકો પર એપ્રિલ 2019 અને ડિસેમ્બર 2020 વચ્ચે ઓછા બિલ બતાવીને 16,000 કરોડ રૂપિયાની કરચોરીની શંકા છે. આ લોકોએ ચીનમાંથી આયાત કરેલા મોટા ભાગના સામાનમાં ઈલેક્ટ્રોનિક્સ સામાન, ગેજેટ્સ અને મેટલ્સનો સમાવેશ થાય છે.
એક વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીએ ઇટીને જણાવ્યું હતું કે તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ઘણા આયાતકારો, ખાસ કરીને જેઓ ચીનથી આયાત કરે છે, તેઓએ ઓછું બિલિંગ દર્શાવ્યું હતું. 32 આયાતકારોને નોટિસ મોકલવામાં આવી છે. કુલ 16,000 કરોડની કરચોરીની આશંકા છે. આગામી દિવસોમાં વધુ કેટલાક આયાતકારોને નોટિસ આપવામાં આવી શકે છે. સામાન્ય રીતે, આયાતકારો કસ્ટમ ડ્યુટી બચાવવા માટે ઓછા બિલ દર્શાવે છે. સ્થાનિક ઉત્પાદનને વેગ આપવા માટે સરકારે ઈલેક્ટ્રોનિક સામાન અને મોબાઈલ ફોનની આયાત પર ઈમ્પોર્ટ ડ્યૂટી વધારી છે. આ જ કારણ છે કે આયાતકારો ટેક્સ ભરવાથી બચવા માટે ઓછા બિલ બતાવે છે.
વેપાર ડેટામાં તફાવત
સત્તાવાર માહિતી અનુસાર, ભારતે આ વર્ષના પ્રથમ નવ મહિનામાં ચીનથી $79.16 બિલિયનની આયાત કરી છે. બીજી તરફ, ચીન સરકારના આંકડાઓ અનુસાર, ત્યાંથી ભારતને $89.99 બિલિયનની નિકાસ કરવામાં આવી હતી. એટલે કે બંને દેશોના આંકડામાં 10 અબજ ડોલરનો સીધો તફાવત હતો. બંને દેશો વચ્ચે આ આંકડો દર વર્ષે વધી રહ્યો છે. 2019 માં, ભારતે ચીનમાંથી $68.35 બિલિયનની આયાત કરી હતી જ્યારે ચીન અનુસાર તેણે ભારતમાં $74.92 બિલિયનની નિકાસ કરી હતી. આ રીતે બંને દેશોના આંકડામાં છ અબજ ડોલરનો તફાવત હતો. 2020માં આ ગેપ $8 બિલિયન અને 2021માં $10 બિલિયન પર પહોંચી ગયો.
જોકે ઈન્ડસ્ટ્રીએ તેને વધારે મૂલ્ય આપ્યું નથી. ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન એક્સપોર્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન (એફઆઈઇઓ)ના ડાયરેક્ટર જનરલ અજય સહાયે કહ્યું કે બંને દેશોના વેપાર ડેટામાં તફાવત ચીનથી માલસામાનને લઈ જવામાં અને અહીં સુધી પહોંચવામાં લાગેલા સમયને કારણે હોઈ શકે છે. કેટલીકવાર તે બે મહિના લે છે. ઘણી વખત ભારત આવતા માલને રસ્તાની વચ્ચે ક્યાંક મોકલવામાં આવે છે. અમેરિકન થિંક ટેન્ક ગ્લોબલ ફાઇનાન્સિયલ ઇન્ટિગ્રિટીના 2019ના રિપોર્ટ અનુસાર, બિલમાં મેળ ન હોવાને કારણે ભારતને 13 અબજ ડોલર અથવા 90 હજાર રૂપિયાનું નુકસાન થયું છે. આમાં મોટાભાગની આયાત ચીન સાથે જોડાયેલી હતી.