Chaitra Navratri 2023: ચૈત્ર મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિએ નવરાત્રીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. 22મી માર્ચ 2023 એટલે કે આજથી ચૈત્ર નવરાત્રીનો પ્રારંભ થયો છે. આ સાથે હિન્દુ નવું વર્ષ 2080 પણ આજથી શરૂ થઈ ગયું છે. નવરાત્રિ દરમિયાન સમગ્ર 9 દિવસ સુધી મા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. દર વર્ષે નવરાત્રિ પર માતા રાણીનું આગમન વિશેષ વાહન પર થાય છે, જેનું વિશેષ મહત્વ છે. આ વર્ષે માતા રાણી નવરાત્રિ પર હોડીમાં આવ્યા છે. નવરાત્રિ દરમિયાન મા દુર્ગાની સામે અખંડ જ્યોતિ પ્રગટાવવામાં આવે છે. કૃપા કરીને જણાવો કે નવરાત્રિ દરમિયાન અખંડ જ્યોતિના કેટલાક નિયમો છે. જો તે નિયમોનું પાલન કરવામાં આવે તો માતા રાણીના આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે.
અખંડ જ્યોતિનું મહત્વ
માન્યતાઓ અનુસાર ઘરોમાં કલશની સ્થાપના કર્યા બાદ અખંડ જ્યોતિ પ્રગટાવવામાં આવે છે. અખંડ જ્યોતિ એટલે એવી જ્યોત જે ખંડિત ન હોય. અખંડ પ્રકાશથી ઘરમાં સમૃદ્ધિ આવે છે અને માતાના આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે અને મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. કહેવાય છે કે નવરાત્રિ દરમિયાન અખંડ જ્યોતિ ઓલવવી એ અશુભ છે. દીવામાં સમયાંતરે તેલ રેડવું પડે છે અને તેને પવનથી સુરક્ષિત રાખવું પડે છે.
અખંડ જ્યોતિનો નિયમ
નવરાત્રિ દરમિયાન અખંડ જ્યોતિ પ્રગટાવવાનો પ્રથમ નિયમ એ છે કે જ્યોતિની સંભાળ રાખવા માટે કોઈને કોઈ વ્યક્તિ હોવી જોઈએ. જ્યોતિ પ્રજ્વલિત એટલે કે માતા તમારા ઘરમાં નવ દિવસ બેઠી છે. અખંડ જ્યોતિ પ્રગટાવતા પહેલા માતાની પૂજા કરો. દીવો પ્રગટાવવા માટે કલશ અથવા ચૌકીનો ઉપયોગ કરો.
જો તમે પોસ્ટ પર દીવો પ્રગટાવતા હોવ તો તેના પર લાલ કપડું પાથરી દો અને જો તમે કલરની ઉપર દીવો પ્રગટાવતા હોવ તો તેની નીચે ઘઉં રાખો. અખંડ જ્યોતિની જ્યોત રક્ષાસૂત્રથી કરવી યોગ્ય માનવામાં આવે છે. દીવો પ્રગટાવવા માટે ઘી કે સરસવ-તલના તેલનો ઉપયોગ કરી શકાય. અખંડ જ્યોતિ મા દુર્ગાની જમણી બાજુ રાખવી જોઈએ. એવું કહેવાય છે કે જો દીવામાં સરસવનું તેલ મૂક્યું હોય તો તેને ડાબી બાજુ રાખવું જોઈએ.
અખંડ જ્યોતિ પ્રગટાવતા પહેલા ભગવાન ગણેશ, મા દુર્ગાની પૂજા કરો અને મા દુર્ગા મંત્ર ‘ઓમ જયંતિ મંગલા કાલી ભદ્રકાલી કૃપાલિની દુર્ગા ક્ષમા શિવ ધત્રી સ્વાહા સ્વધા નમોસ્તુતે’ નો જાપ કરો. અખંડ જ્યોતિને પવનથી સુરક્ષિત રાખો અને ધ્યાનમાં રાખો કે અખંડ જ્યોતિ કોઈપણ સંજોગોમાં નવ દિવસ સુધી ઓલવવી ન જોઈએ. દીવામાં ઘી કે તેલ ઓછું થાય કે તરત જ મૂકી દો. નવ દિવસ પછી દીવો ઓલવવો નહિ, બલ્કે તેને જાતે જ ઓલવા દો. જો તમે આ નિયમથી ઘરમાં અખંડ દીવો પ્રગટાવો છો તો તમને માતાની કૃપા મળે છે અને ઘરમાં સમૃદ્ધિ આવે છે.