આચાર્ય ચાણક્યએ ચાણક્ય નીતિમાં મનુષ્યના જીવનમાં બનતી ઘટનાઓ વિશે પણ જણાવ્યું છે. ચાણક્ય એક કુશળ અર્થશાસ્ત્રી અને રાજકારણી માનવામાં આવે છે. ચાણક્યએ પોતાની નીતિ પુસ્તકમાં જણાવ્યું છે કે માનવ જીવન સાથે જોડાયેલી 5 વસ્તુઓ માતાના ગર્ભાશયમાં નક્કી થાય છે. એટલે કે, જ્યારે બાળક ગર્ભાશયમાં હોય છે, ત્યારે જ તેના જીવનની કેટલીક બાબતો નક્કી કરવામાં આવે છે. ચાલો જાણીએ આ વસ્તુઓ વિશે.
आयुः कर्म च वित्तं च विद्या निधनमेव च ।
पञ्चैतानि हि सृज्यन्ते गर्भस्थस्यैव देहिनः ।।
આ શ્લોકમાં ચાણક્ય કહે છે કે જ્યારે બાળક માતાના ગર્ભમાં હોય છે, ત્યારે તેના જીવન સાથે જોડાયેલી ફક્ત 5 વસ્તુઓ નિશ્ચિત હોય છે અને આ ઉંમર, કર્મ, ધન, ભણતર અને મૃત્યુ છે. એટલે કે બાળક તેના જીવનમાં કેટલા વર્ષ જીવંત રહેશે, તેની ક્રિયાઓ કેવી રહેશે, તે કેટલી સંપત્તિ પ્રાપ્ત થશે, તે કેટલો વિદ્વાન બનશે અને ક્યારે તે મરી જશે… આ બધું પહેલેથી જ નક્કી થઈ જાય છે.
क: काल: कानि मित्राणि को देश: को व्ययागमौ ।
कस्याहं का च मे शक्ति: इति चिन्त्यं मुहुर्मुहु: ।।
આ શ્લોકમાં, ચાણક્ય કહે છે કે વ્યક્તિએ હંમેશા યાદ રાખવું જોઈએ અથવા વિચાર કરવો જોઈએ…
1. કેવો સમય છે? તેનો સમય ઠીક છે કે નહીં.
2. તેના મિત્રો કોણ છે, તે સ્વાર્થી છે કે પછી સાચા મિત્ર?
3. તે કયા દેશ કે સ્થળ પર રહે છે, તેની આસપાસ સુવિધાઓ છે કે નહીં.
4. તેની આવક કેટલી છે અને ખર્ચની મર્યાદા શું છે.
5. તે કોણ છે, તેની શક્તિ અથવા ક્ષમતા કેટલી છે?
