કાબુલઃ અફઘાનિસ્તાનમાં પોતાના નાગરિકોની સુરક્ષાના નામે ચીને હવે એક નવું પગલું ભર્યું છે. જેમ્સટન ફાઉન્ડેશનના રિપોર્ટમાં ચીનની આ નવી યુક્તિ સામે આવી છે. આ રિપોર્ટ ઝફર ઈકબાલ યુસુફઝઈ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે, જેમણે યુએસ-પાકિસ્તાન સંબંધો પર એક પુસ્તક લખ્યું છે, જેમાં તેમણે દાવો કર્યો છે કે ચીન તાલિબાનને આધુનિક હથિયારોથી સજ્જ કરી રહ્યું છે. તાજેતરમાં, અફઘાનિસ્તાનની રાજધાની કાબુલમાં સ્થિત એક હોટલ પર ઇસ્લામિક સ્ટેટ ખોરાસન પ્રાંત (ISKP) દ્વારા હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. આ તે હોટલ છે જ્યાં મોટા ભાગના ચીની નાગરિકો રોકાય છે. આ હુમલા બાદ જ ચીન એલર્ટ મોડ પર છે અને તે તાલિબાનને મજબૂત બનાવવામાં લાગેલું છે.
અફઘાનિસ્તાનથી પરેશાન ચીન
અફઘાનિસ્તાનમાં ચાલી રહેલી હિંસા અને અસ્થિરતાને કારણે ચીનના હિત જોખમમાં છે. ચીનને એવું લાગવા લાગ્યું છે કે જો આ સ્થિતિ ચાલુ રહી તો આવનારા દિવસોમાં તેના મહત્વકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ બેલ્ટ એન્ડ રોડ ઇનિશિયેટિવ (BRI)ની સફળતામાં મુશ્કેલીઓ આવી શકે છે. તેને ધ્યાનમાં રાખીને તાલિબાનને હથિયાર આપવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. ચીની સૂત્રો દ્વારા એવી પણ ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે કે અફઘાનિસ્તાનમાં સતત હિંસા અને અનિશ્ચિતતાની સ્થિતિ છે.
કાબુલ આતંકવાદીઓનો અડ્ડો ન બને
સૂત્રોનું માનીએ તો ચીનને લાગે છે કે જો આ સ્થિતિ ચાલુ રહી તો તે દિવસ દૂર નથી જ્યારે અફઘાનિસ્તાન આતંકવાદીઓનો અડ્ડો બની જશે. અહીં હાજર આતંકીઓ ચીનના શિનજિયાંગને નિશાન બનાવી શકે છે. આ સાથે ચીન-પાકિસ્તાન ઈકોનોમિક કોરિડોર (CPEC) જેવી વિદેશી જમીન પર સ્થિત તેના હિતોને પણ અસર થશે. સત્તાવાર અખબાર ગ્લોબલ ટાઈમ્સના જણાવ્યા અનુસાર, સીપીઇસી એ પ્રોજેક્ટ છે જ્યાં સંભવિત જોખમોનો સામનો કરવા માટે ચીન અને પાકિસ્તાન વચ્ચે સંપર્ક અને પરસ્પર સહયોગ વધારવામાં આવ્યો છે.
12 ડિસેમ્બર, 2022 ના રોજ, જ્યારે આઈએસકેપી આતંકવાદીઓએ કાબુલમાં એક હોટલને નિશાન બનાવ્યું, ત્યારે ત્યાં ઘણા ચીની નાગરિકો હાજર હતા. આ હુમલામાં પાંચ ચીની નાગરિકો ઘાયલ થયા હતા. જ્યારે 18 વિદેશી નાગરિકોના મોત થયા હતા. હુમલામાં સામેલ ત્રણ હુમલાખોરોને ઠાર કરવામાં આવ્યા હતા. શરૂઆતમાં એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે આ હોટેલ ચીનના બિઝનેસમેન ચલાવે છે. ચીનના રાજદ્વારીઓ અને ઉદ્યોગપતિઓ અવારનવાર આ હોટલની મુલાકાત લે છે.
ચીનનું શું આયોજન છે
હુમલા બાદ ચીનના વિદેશ મંત્રાલય દ્વારા કહેવામાં આવ્યું હતું કે ચીન આ હુમલાથી ચોંકી ગયું છે જે ખૂબ જ મજબૂત હતું. વિદેશ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર ચીનની સરકાર આતંકવાદની દરેક રીતે નિંદા કરે છે. અનેક પડકારોનો સામનો કરવા માટે ચીને તાલિબાનને સંપૂર્ણ મદદ આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે. ચીન તાલિબાન સાથે પરસ્પર સંપર્ક વધારી રહ્યું છે.
વર્ષ 2021માં જ્યારે અફઘાનિસ્તાનમાં તાલિબાન સરકાર સત્તામાં આવી, ત્યારે ઈરાન, પાકિસ્તાન, રશિયા અને ચીને દેશમાં સ્થિરતાના હેતુ માટે તાલિબાનની મદદ કરવાનું નક્કી કર્યું. બીજી તરફ, ચીનને પણ ચિંતા સતાવી રહી છે કે અફઘાનિસ્તાનમાં અમેરિકાની હાજરી તેના માટે વ્યૂહાત્મક ખતરો છે. આવી સ્થિતિમાં જ્યારે અમેરિકન દળો અહીંથી પાછા ફર્યા તો ચીન માટે આ એક મોટી તક હતી.