કાસ્ટ સ્ક્રુટિની કમિટીએ એનસીબીના ભૂતપૂર્વ ઝોનલ ડિરેક્ટર સમીર વાનખેડેની જાતિ અંગેના વર્ષોથી ચાલતા વિવાદનો અંત લાવીને વાનખેડેને ક્લીનચીટ આપી છે. સમિતિએ સમીર વાનખેડેના જાતિ પ્રમાણપત્રને સમર્થન આપ્યું છે. કાસ્ટ સ્ક્રુટિની કમિટીએ 91 પાનાના આદેશમાં વાનખેડે જન્મથી મુસ્લિમ હોવાની દલીલને ફગાવી દીધી હતી.
તપાસ સમિતિએ પોતાના આદેશમાં જણાવ્યું હતું કે સમીર વાનખેડે અને તેના પિતા જ્ઞાનેશ્વર વાનખેડેએ હિંદુ ધર્મનો ત્યાગ કર્યો નથી કે મુસ્લિમ ધર્મ અપનાવ્યો નથી. સમિતિએ વધુમાં કહ્યું કે સમીર વાનખેડે અને તેના પિતા મહાર-37 અનુસૂચિત જાતિના છે જે હિન્દુ ધર્મમાં માન્ય છે. તપાસ સમિતિએ સ્વીકાર્યું કે મહારાષ્ટ્રના ભૂતપૂર્વ કેબિનેટ મંત્રી અને એનસીપી નેતા નવાબ મલિક, મનોજ સંસારે, અશોક કાંબલે અને સંજય કાંબલે સહિત અન્ય ફરિયાદીઓએ સમીર વાનખેડેના જાતિ પ્રમાણપત્ર અંગે ફરિયાદ કરી હતી, પરંતુ આ લોકો તેમનો દાવો સાબિત કરી શક્યા ન હતા.
આ સમગ્ર મામલો ગયા વર્ષે ત્યારે સામે આવ્યો જ્યારે વાનખેડે મુંબઈમાં નાર્કોટિક કંટ્રોલ બ્યુરોના વડા હતા. વાનખેડેએ આક્ષેપ કર્યો હતો કે મલિકે તે સમયે કેબિનેટ મંત્રી તરીકે તેમના જાતિ પ્રમાણપત્રનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો કારણ કે તેમની ટીમે મલિકના જમાઈ સમીર ખાનની ડ્રગ કેસમાં ધરપકડ કરી હતી. સમીર છૂટ્યા બાદ મલિકે આ આરોપો લગાવવાનું શરૂ કર્યું હતું. 2021ના ડ્રગ ક્રૂઝ કેસમાં, જેમાં શાહરૂખ ખાનના પુત્ર આર્યન ખાનનું નામ પણ સામેલ હતું. આ કિસ્સાએ વાનખેડે વિરોધી ઝુંબેશને પણ વધુ વેગ આપ્યો.
વાનખેડે પર આરોપો
મલિક સહિત અન્ય ફરિયાદીઓએ એવો આક્ષેપ કર્યો હતો કે વાનખેડેના પિતા, જ્ઞાનેશ્વર વાનખેડે, જેઓ મહાર સમુદાયના હતા, તેમણે હિંદુ ધર્મનો ત્યાગ કર્યો હતો અને તેમની પત્ની સાથે લગ્ન કરવા માટે મુસ્લિમ બન્યા હતા. આરોપો અનુસાર, વાનખેડે જન્મથી મુસ્લિમ હતો અને તેણે તે ધર્મમાં રહેલા રિવાજો અનુસાર મુસ્લિમ મહિલા સાથે લગ્ન પણ કર્યા હતા. જો કે, જ્યારે ફરિયાદીઓ વતી વાનખેડેને જાતિની તપાસ માટે નોટિસ આપવામાં આવી હતી, ત્યારે તેમના વકીલ દિવાકર રાય સહિત સમગ્ર કાનૂની ટીમે જવાબ આપ્યો હતો. જાતિ તપાસ સમિતિની અધ્યક્ષતા અનિતા મેશ્રામ (વાનખેડે) અને સુનિતા મેટ સભ્ય સચિવ તરીકે અને સલીમા તડવી સભ્ય તરીકે હતી.
બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં પડકાર આપ્યો
બીજી તરફ કાંબલે તરફથી હાજર રહેલા એડવોકેટ નીતિન સાતપુતેએ આ આદેશ પર નિરાશા વ્યક્ત કરી હતી અને કહ્યું હતું કે સમીર વાનખેડેની જાતિને મારા દ્વારા બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં પડકારવામાં આવી છે. અમને આ તપાસ સમિતિ પાસેથી બહુ અપેક્ષા નહોતી, પરંતુ હાઈકોર્ટમાં વિશ્વાસ છે.
વાનખેડેનું ટ્વીટ – સત્યમેવ જયતે
સમિતિના આદેશનું સ્વાગત કરતા સમીર વાનખેડેએ ટ્વિટ કર્યું, “સત્યમેવ જયતે.” આજતક સાથે વાત કરતા વાનખેડેએ કહ્યું કે મેં જનતાની સેવા માટે કામ કર્યું છે, પરંતુ મને દુઃખ છે કે મારા પરિવાર અને મારી મૃત માતાને પણ બક્ષવામાં આવ્યા નથી. મારા પરિવારને નુકસાન થયું હતું અને મારું મનોબળ પણ તૂટી ગયું હતું. જોકે અમે અમારી સેવામાં આવા કેસોનો સામનો કરવા માટે પ્રશિક્ષિત છીએ, પરંતુ જે રીતે અમને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા તે ચોંકાવનારું હતું. હું આ બધાની રાજનીતિ પર ટિપ્પણી નહીં કરું. વાનખેડેએ કહ્યું કે બોમ્બે હાઈકોર્ટે પણ મારા માટે અપમાનજનક ભાષાનો ઉપયોગ કર્યો હતો, મારો પરિવાર આ મામલે હાઈકોર્ટનો સંપર્ક કરી ચૂક્યો છે. અંતમાં તેમણે કહ્યું કે હું મારું કામ નિર્ભયતાથી કરતો રહીશ.