ચોમાસા દરમિયાન દેશના 13 રાજ્યોમાં વીજ સંકટ સર્જાવાની સંભાવના છે. જો કે, તેનું કારણ વીજળીનો અભાવ નથી, પરંતુ આ રાજ્યો દ્વારા વીજળીના બિલની ચૂકવણી છે. ખરેખમાં અગાઉના બિલની ચૂકવણી ન થવાને કારણે, પાવર સિસ્ટમ ઓપરેશન કોઓપરેશન લિમિટેડે દેશના 13 રાજ્યોની પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુશન કંપનીઓને તેના પાવર એક્સચેન્જને વેચવાનો ઇનકાર કર્યો છે. આ પગલાથી આ રાજ્યોમાં વીજળીની ખરીદી શક્ય નહીં બને જો માંગ વધશે અને અહીં પાવર કટ વધશે.
કયા રાજ્યોને અસર થશે
પાવર એક્સચેન્જે તામિલનાડુ, તેલંગાણા, મધ્યપ્રદેશ, મણિપુર, મિઝોરમ, ઝારખંડ, બિહાર, જમ્મુ અને કાશ્મીર, રાજસ્થાન, આંધ્રપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક અને છત્તીસગઢની પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુશન કંપનીઓને પાવર એક્સચેન્જમાંથી છેલ્લી ચુકવણી સુધી વીજળી સપ્લાય કરી છે. પાવર પ્લાન્ટ માટે ચૂકવણી કરવામાં આવે છે. એટલે કે, રાજ્યોમાં તેમના ઉત્પાદન સિવાય, આ કંપનીઓ એક્સચેન્જ દ્વારા અન્ય પાવર પ્લાન્ટમાંથી વીજળી લઈ શકશે નહીં. આના કારણે રાજ્યમાં માંગમાં વધારો અથવા ઉત્પાદન ઘટવાના કિસ્સામાં વીજ કાપ વધશે.
રાજ્યોની પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુશન કંપનીઓએ પાવર પ્લાન્ટ માટે 5085 કરોડ રૂપિયા ચૂકવવાના છે. આ પહેલીવાર છે જ્યારે આટલી મોટી સંખ્યામાં રાજ્યોને પાવર એક્સચેન્જ પર પાવર ખરીદવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
નવા નિયમો હેઠળ કાર્યવાહી
પાવર પ્લાન્ટની ખોટ ઘટાડવા અને તેમની બાકી રકમ છોડવા માટે, પાવર મંત્રાલયે નવા નિયમો જારી કર્યા છે. આ નિયમોને કારણે 13 રાજ્યોમાં પ્રતિબંધ લગાવવામાં આવ્યો છે. આ નિયમો 19 ઓગસ્ટથી લાગુ થઈ ગયા છે. નિયમો અનુસાર, જો રાજ્યોની પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુશન કંપનીઓ 7 મહિના સુધી પાવર કંપનીઓના લેણાંની ચુકવણી નહીં કરે તો તેમના પર પાવર એક્સચેન્જ પર પ્રતિબંધ લગાવવામાં આવશે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર આ પહેલા પણ આવી કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે. જો કે, તે સમયે રાજ્યોની સંખ્યા ઘણી ઓછી હતી અને વિતરણ કંપનીઓએ બાકી રકમ ચૂકવ્યા પછી થોડા દિવસોમાં પ્રતિબંધો હટાવવામાં આવ્યા હતા.