તહેવારોની સિઝનમાં ઘણા લોકો પીતા હોય છે. રાજધાની દિલ્હીની જ વાત કરીએ તો દિવાળીના બે દિવસમાં રાજધાનીના લોકોએ 35 લાખ બોટલો ફેંકી હતી. દારૂ પીધા પછી આવા લોકોના મોંમાંથી આવતી દારૂની દુર્ગંધ આસપાસના લોકોનો મૂડ બગાડે છે. એટલું જ નહીં, પીધા પછી બીજા દિવસે સવારે ઉઠવાથી પણ આ દુર્ગંધથી છુટકારો મળતો નથી. આ દુર્ગંધથી છુટકારો મેળવવા માટે સામાન્ય રીતે ચ્યુઇંગ ગમ, મિન્ટ ટોફી અથવા મિન્ટ ગ્રીન ટેબ્લેટની ભલામણ કરવામાં આવે છે. કેટલાક અનુભવી લોકો આ દુર્ગંધ માટે રામબાણનો ઉપાય હોવાનો દાવો કરીને એક કરતાં વધુ ફોર્મ્યુલા સૂચવે છે. મોટો પ્રશ્ન એ છે કે શું એવી કોઈ વસ્તુ છે, જેના દ્વારા દારૂની ગંધને સંપૂર્ણપણે દૂર કરવી શક્ય છે?
દારૂ પીધા પછી દુર્ગંધ કેમ આવે છે?
સૌથી પહેલા તો એ સમજવું જરૂરી છે કે પીધા પછી દુર્ગંધ કેમ આવે છે? સરળ ભાષામાં સમજો, આલ્કોહોલ પીતા જ આપણું શરીર એક ઝેરી પદાર્થ હોવાનું જાણીને સક્રિય થઈ જાય છે. તેને શરીરમાંથી બહાર કાઢવા માટે લીવરને ખૂબ જ મહેનત કરવી પડે છે. પછી આલ્કોહોલનો કેટલોક ભાગ પેશાબ દ્વારા શરીરમાંથી દૂર કરવામાં આવે છે. જો કે, આલ્કોહોલનો મોટો ભાગ આપણી રક્તવાહિનીઓ દ્વારા આપણા લોહીમાં પ્રવેશ કરે છે. તેની સૌથી મોટી અસર આપણા ફેફસાં પર પણ પડે છે અને આ દુર્ગંધનું સૌથી મોટું કારણ છે. ખરેખરમાં, જ્યારે આપણે શ્વાસ બહાર કાઢીએ છીએ, ત્યારે આ આલ્કોહોલની ગંધ આપણા મોં અને નાકમાંથી ફેફસાની રક્તવાહિનીઓમાંથી આવે છે. શ્વાસ વિશ્લેષક મશીન આ હવા દ્વારા લોહીમાં આલ્કોહોલનું સ્તર તપાસવામાં સક્ષમ છે. બીજી એક વાત છે. આલ્કોહોલ પીવા માટે શરીરમાં મેટાબોલિઝમની પ્રક્રિયા બાદ તે પરસેવા દ્વારા પણ બહાર આવે છે. જો આ રીતે જોવામાં આવે તો માત્ર મોંમાંથી જ નહીં પરંતુ આખા શરીરમાંથી દારૂની વાસ આવવા લાગે છે.
મોઢાના બેક્ટેરિયા પણ જવાબદાર છે
દરેક માણસના મોંમાં લાખો બેક્ટેરિયા અને સુક્ષ્મજીવો રહે છે. તેઓને બે કેટેગરીમાં વિભાજિત કરી શકાય છે. સારા બેક્ટેરિયા અને ખરાબ બેક્ટેરિયા. સારા બેક્ટેરિયા તે છે, જે મોં અને શરીર માટે હાનિકારક નથી અને સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. ખરાબ બેક્ટેરિયા એ છે જેમની સંખ્યા, જ્યારે તેઓ વધે છે, ત્યારે શ્વાસની દુર્ગંધ સહિત ઘણા રોગોનું કારણ બની શકે છે. એક સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે આલ્કોહોલ પીવાથી મોંની અંદર સારા અને ખરાબ બેક્ટેરિયાનું સંતુલન બગડે છે. તબીબી નિષ્ણાતો માને છે કે દારૂના સેવનથી શરીરમાં એસિડ રિફ્લક્સ થઈ શકે છે. તેના કારણે મોઢામાંથી દુર્ગંધ પણ આવે છે. ખરેખરમાં, જ્યારે આલ્કોહોલ પેટના સ્નાયુઓને આરામ આપે છે, ત્યારે આવું થવું શક્ય છે. જ્યારે પેટની અંદર પચેલા ખોરાકમાંથી એસિડ ગળામાં ભરાઈ જાય છે ત્યારે આ ગંધ આવે છે.
જ્યારે પરસેવાથી લઈને શ્વાસ સુધી દારૂની ગંધ ભરાય છે, ત્યારે જો કોઈ એવું વિચારે છે કે ફુદીનો, ચ્યુઇંગ ગમ વગેરે ખાવાથી તે દારૂની ગંધ દૂર કરી શકે છે, તો તે તેની મોટી ગેરસમજ છે. આ વસ્તુઓ માત્ર થોડા સમય માટે શ્વાસની દુર્ગંધને ઓછી કરી શકે છે. તેથી, તેનો કોઈ કાયમી ઈલાજ નથી. એવી માન્યતા પણ છે કે ઓછી દુર્ગંધયુક્ત અથવા ગંધહીન આલ્કોહોલિક પીણાં જેમ કે વોડકા અથવા જિન વિકલ્પ હોઈ શકે છે. આવું વિચારવું પણ સાવ ખોટું છે. હકીકતમાં, બિયર, વ્હિસ્કી, વાઇન અથવા વોડકા, શરીરના ચયાપચયમાંથી પસાર થયા પછી, જ્યારે આલ્કોહોલ ફેફસાં અને પરસેવો દ્વારા છોડવામાં આવે છે, ત્યારે તે સમાન ગંધ ઉત્પન્ન કરશે. એટલે કે, જો કોઈ વ્યક્તિ વધુ પડતો દારૂ પીધા પછી થાકી ગયો હોય, તો તેની ખરાબ ગંધથી સંપૂર્ણપણે છુટકારો મેળવવો લગભગ અશક્ય બની જાય છે.
પછી શું કરવું
ખૂબ જ મર્યાદિત માત્રામાં પીવો. એક કલાકમાં એક ડ્રિંક પીવો અને વચ્ચે પુષ્કળ પાણી પણ પીવો જેથી તમે ડિહાઈડ્રેશનનો શિકાર ન થાઓ. વધુ પાણી પીવાથી પેશાબ દ્વારા આલ્કોહોલ શરીરમાંથી બહાર આવશે. જો શક્ય હોય તો, દારૂની ગંધથી તાત્કાલિક રાહત મેળવવા માટે સ્નાન કરો. ખરેખર, દારૂની ગંધ પરસેવામાંથી આપણા શ્વાસમાં આવે છે. તેથી, સારી રીતે સ્નાન કરવું અને મજબૂત બોડી સ્પ્રેનો ઉપયોગ કરવો ખૂબ જ મદદરૂપ સાબિત થઈ શકે છે. આ સિવાય સારી ટૂથપેસ્ટથી બ્રશ કરવાથી અને માઉથવોશથી કોગળા કરવાથી પણ દુર્ગંધની અસર ઓછી થઈ શકે છે. ઘણા પ્રકારના આલ્કોહોલનું મિશ્રણ અથવા કોકટેલ વગેરે પણ ટાળવું જોઈએ. ખરેખર, આલ્કોહોલમાં મળતા સોડા, જ્યુસ કે શરબતમાં ખાંડ હોય છે. આલ્કોહોલમાં ઓગળેલી ખાંડની આ વધારાની માત્રા પણ ગંધમાં વધારો કરે છે.
શું ખોરાકમાંથી ઓછી ગંધ આવશે?
નિષ્ણાતો ભલામણ કરે છે કે આલ્કોહોલની ગંધ ઘટાડવા માટે, ખાંડ અથવા દૂધ ઉમેર્યા વિના શુદ્ધ કોફી પીવી જોઈએ. કારણ કે, કોફીમાં સલ્ફરનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જેની ગંધ દારૂની ગંધને દબાવવામાં મદદ કરે છે. ચ્યુઇંગ ગમ કે મિન્ટ ટોફીની અસર માત્ર ક્ષણિક હોય છે. કેટલાક નિષ્ણાતો દારૂની ગંધ જેવી તીક્ષ્ણ ગંધવાળી વસ્તુઓ ખાવાની ભલામણ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે- ડુંગળી, લસણમાંથી બનેલી વસ્તુઓ. આ બંને વસ્તુઓમાં ખૂબ જ તીવ્ર ગંધ હોય છે. જો કે, ડુંગળી અને લસણની ગંધ અન્ય લોકો માટે પણ અપ્રિય પરિસ્થિતિનું નિર્માણ કરી શકે છે. દુર્ગંધ ઘટાડવા માટે લસણની બ્રેડ, પીનટ બટર અથવા તજની લાકડી ખાવાની પણ ભલામણ કરવામાં આવે છે. જો કે, આ ખાદ્ય પદાર્થો ખૂબ જ મર્યાદિત રીતે ગંધને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.