પાકિસ્તાનમાં ઈમરાન ખાનની સરકારના પતન અને શાહબાઝ શરીફની સત્તા આવ્યા પછી પણ દેશની સ્થિતિમાં કોઈ સુધારો થયો નથી. રોજબરોજની વસ્તુઓના ભાવ આસમાને પહોંચી ગયા બાદ દેશના અનેક શહેરોમાં દવાઓની ભારે અછત છે. જેના કારણે દેશમાં આત્મહત્યાનું પ્રમાણ વધવાની દહેશત સર્જાઈ રહી છે. પાકિસ્તાની મીડિયા અહેવાલ આપે છે કે શહેરી બજાર જે દવા સાથે સૌથી વધુ સંઘર્ષ કરી રહ્યું છે તે લિથિયમ કાર્બોનેટ છે, જે માનસિક વિકૃતિઓ અને સંબંધિત રોગોમાં સૌથી અસરકારક દવા છે.
પાકિસ્તાની મીડિયા ધ ન્યૂઝ અનુસાર, પ્રખ્યાત મનોચિકિત્સક અને પાકિસ્તાન સાયકિયાટ્રિક સોસાયટી (પીપીએસ) ના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ, સારવાર માટે સૌથી અસરકારક દવા તરીકે કામ કરતી ફોર્મ્યુલેશનનો ઉલ્લેખ કરતા જણાવ્યું હતું કે, “છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી લિથિયમ કાર્બોનેટનું વેચાણ કરનાર કોઈપણ બ્રાન્ડ બજારમાં ઉપલબ્ધ નથી. માનસિક વિકૃતિઓ અને તેની સાથે સંકળાયેલ રોગોમાં આ દવાને સૌથી અસરકારક દવા માનવામાં આવે છે.
એપીલેપ્સીની દવાઓ પણ ઉપલબ્ધ નથી
એ જ રીતે બાળકોમાં અટેન્શન ડેફિસિટ હાયપરએક્ટિવિટી ડિસઓર્ડર (એડીએચડી) ની સારવાર માટે મેથાઈલફેનિડેટ સહિતની કેટલીક અન્ય આવશ્યક દવાઓ અને બાળકો અને પુખ્ત વયના લોકોમાં વાઈ માટે ક્લોનાઝેપામના ટીપાં અને ગોળીઓ પણ બજારમાં ક્યાંય ઉપલબ્ધ નથી, અહેવાલમાં જણાવાયું છે.
પાકિસ્તાન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેડિકલ સાયન્સ (પીઆઈએમએસ), શિફા ઇન્ટરનેશનલ હોસ્પિટલ ઇસ્લામાબાદ અને મેયો હોસ્પિટલ લાહોરના કેટલાક મનોચિકિત્સકો તેમજ પેશાવરના મનોચિકિત્સકોએ પુષ્ટિ કરી કે લોકો બાયપોલર ડિસઓર્ડરથી પીડિત દર્દીઓ માટે લિથિયમ કાર્બોનેટ શોધવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. પરંતુ તેની કોઈ બ્રાન્ડ નથી. બજારમાં ઉપલબ્ધ છે.
ઇસ્લામાબાદના અન્ય વરિષ્ઠ ફાર્માસિસ્ટ સલવા અહસાને જણાવ્યું હતું કે લિથિયમ કાર્બોનેટ દવા સમગ્ર દેશમાં ઉપલબ્ધ નથી, કાચા માલની કિંમત વધી ગઈ છે અને તેથી કંપનીઓ હવે તેનું ઉત્પાદન કરી રહી નથી.
જે રોગો માટે દવાઓની અછત છે
ધ ન્યૂઝ સાથે ઉપલબ્ધ દવાઓની યાદી અને કરાચી, લાહોર અને ઈસ્લામાબાદની કેટલીક ફાર્મસીઓના સર્વેક્ષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે ટીબી, એપિલેપ્સી, પાર્કિન્સન રોગ, ડિપ્રેશન, હૃદય રોગ અને અન્યની સારવાર માટે ઘણી મહત્વપૂર્ણ દવાઓ ઉપલબ્ધ નથી. કારણ કે ઉત્પાદન ખર્ચમાં વધારો થવાને કારણે ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓ તેનું ઉત્પાદન કરી રહી નથી.