વર્ચ્યુઅલ પ્રાઈવેટ નેટવર્ક (VPN) સંબંધિત નવો કાયદો જૂનના છેલ્લા અઠવાડિયાથી અમલમાં આવી રહ્યો છે. નવા કાયદાના વિરોધમાં, NordVPN જેવી ઘણી મોટી કંપનીઓએ ભારત છોડવાની જાહેરાત કરી છે અને હવે આ દરમિયાન સરકારે આદેશ જારી કરીને કહ્યું છે કે સરકારી કર્મચારીઓએ Google ડ્રાઇવ અને ડ્રૉપબૉક્સ જેવી બિન-સરકારી ક્લાઉડ સેવાઓનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ નહીં. સરકારી કર્મચારીઓને પણ VPN નો ઉપયોગ કરવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
સરકાર તરફથી 10 પાનાના અહેવાલમાં NordVPN, ExpressVPN, Tor અને પ્રોક્સી VPN પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. આ સિવાય ટીમવ્યૂઅર, AnyDesk અને Ammyy Admin જેવી રિમોટ કંટ્રોલ એપનો ઉપયોગ પણ પ્રતિબંધિત છે.
સરકારી કર્મચારીઓને કોઈપણ બાહ્ય ઈ-મેલ સેવાનો ઉપયોગ ન કરવા અને ગંભીર સમસ્યાઓ માટે થર્ડ પાર્ટી વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ એપ્સ વગેરેનો ઉપયોગ ન કરવા પણ કહેવામાં આવ્યું છે. ક્લાઉડ સેવા માટે કોઈપણ બાહ્ય વેબસાઇટનો ઉપયોગ પણ પ્રતિબંધિત છે.
તમામ સરકારી કચેરીઓને તમામ સિસ્ટમના પાસવર્ડ બદલવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. આ ઉપરાંત તમામ કોમ્પ્યુટરના ફર્મવેરને પણ અપડેટ કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. જો કાયમી, હંગામી, કરાર આધારિત વગેરે કર્મચારીઓ સહિત તમામ સરકારી કર્મચારીઓ માટે હુકમ જારી કરવામાં આવે. આ આદેશ NIC અને CERT-In દ્વારા 10 જૂને જારી કરવામાં આવ્યો છે.
VPN વિશે સરકારે શું કહ્યું?
ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલયની એજન્સી CERTએ ગયા અઠવાડિયે એક આદેશમાં જણાવ્યું હતું કે VPN સર્વિસ પ્રોવાઈડર્સે તેમના યુઝર્સના નામ, ઈમેલ આઈડી અને આઈપી એડ્રેસ સહિતનો ડેટા પાંચ વર્ષ કે તેથી વધુ સમય માટે સ્ટોર કરવાનો રહેશે. આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જો VPN કંપનીનું રજિસ્ટ્રેશન કોઈપણ કારણસર રદ થાય છે, તો તેના પછી પણ ડેટા માંગી શકાય છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, VPN કંપની બંધ અથવા પ્રતિબંધિત થયા પછી પણ તેણે સરકારને ડેટા આપવો પડશે. VPN સંબંધિત નવો કાયદો 28 જૂન 2022થી અમલમાં આવી રહ્યો છે. આદેશમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે તમામ સેવા પ્રદાતાઓએ તેમની સિસ્ટમમાં ફરજિયાત લોગીન કરવાની સુવિધા આપવી જોઈએ.