કેન્દ્ર સરકારે ફોસ્ફેટ અને પોટાશ આધારિત ખાતરોની સબસિડીમાં વધારો કર્યો છે. આગામી રવિ વાવણીની સિઝનમાં ખેડૂતોને સસ્તા દરે ખાતર મળી રહે તે માટે કુલ 28,655 કરોડની ખાતર સબસિડી આપરૂપિયા વામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આર્થિક બાબતોની કેબિનેટ સમિતિએ મંગળવારે પોષણ આધારિત સબસિડી (NBS) ના દરને મંજૂરી આપી હતી. આ દર ઓક્ટોબર 2021 થી માર્ચ 2022 ના સમયગાળા માટે રહેશે. રવિ સીઝન અથવા શિયાળાની વાવણીની સીઝન ઓક્ટોબરથી જ શરૂ થાય છે.
બેઠક બાદ બહાર પાડવામાં આવેલા નિવેદન અનુસાર, NBS હેઠળ પ્રતિ કિલો નાઇટ્રોજન (N) સબસિડીનો દર 18.789 રૂપિયા, ફોસ્ફરસ (P) 45.323 રૂપિયા, પોટાશ (K) 10.116 રૂપિયા અને સલ્ફર (S) 2.374 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હશે. આમ, આ સબસિડી પર કુલ બોજ 28,602 કરોડ થશે.
DAP પર વધારાની સબસિડી: આ સાથે સરકારે ડીએપી પર ખાસ વન ટાઇમ પેકેજની પણ જાહેરાત કરી છે. આ અંતર્ગત લગભગ 5716 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવશે. એનપીકે ખાતરના સૌથી વધુ વપરાશ કરતા ત્રણ ખાતરો માટે ખાસ વન ટાઇમ પેકેજ પણ આપવામાં આવ્યું છે. જેમાં NPK 10-26-26, NPK 20-20-0-13, NPK 12-32-16 માટે 837 કરોડ રૂપિયા મંજૂર કરવામાં આવ્યા છે.
સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2021-22 માટે બજેટમાં ખાતર સબસિડી માટે 79,600 કરોડ રૂપિયા ફાળવ્યા છે. વધારાની સબસિડી આપવામાં આવી હોવાને કારણે આ આંકડો વધુ વધી શકે છે. જૂનમાં પણ સરકારે DAP અને અન્ય કેટલાક બિન-યુરિયા ખાતરોની સબસિડીમાં 14,775 કરોડનો વધારો કર્યો હતો. સરકારે મંગળવારે કહ્યું કે વધારાની સબસિડી સાથે ખેડૂતો રવિ સિઝન 2021-22 દરમિયાન તમામ ફોસ્ફરસ અને પોટાશ આધારિત ખાતર સરળતાથી પોસાય તેવા ભાવે ઉપલબ્ધ કરાવી શકશે.
કેન્દ્ર સરકાર હાલની સબસિડી ચાલુ રાખીને અને DAP માટે વધારાની સબસિડીના વિશેષ પેકેજો અને ત્રણ ઉચ્ચ વપરાશ NPK ખાતરો આપીને ખેડૂતોની મદદ કરી રહી છે. ડાઇ એમોનિયમ ફોસ્ફેટ (DAP) પર 438 રૂપિયા પ્રતિ બૈગ અને NPK 10-26-26, NPK 20-20-0-13 અને NPK 12-32-16 પર 100 રૂપિયા પ્રતિ બેગ (50 કિલો) હશે. જૂનમાં સરકારે DAP પરની સબસિડી 140 ટકા વધારીને 1200 રૂપિયા પ્રતિ બેગ કરી હતી, જેથી ખેડૂતોને સસ્તા દરે મહત્ત્વપૂર્ણ ખાતર મળી શકે, જ્યારે વિશ્વ બજારમાં તેની કિંમતો વધી ગઈ છે.