રવિવારે ગુજરાતના મોરબી જિલ્લામાં મચ્છુ નદીમાં કેબલ બ્રિજ તૂટી પડતા 134 લોકોના મોત થયા હતા. સર્વત્ર હોબાળો મચી ગયો છે. હોસ્પિટલના શબઘરની બહાર હોબાળો મચી ગયો હતો. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી મંગળવારે મોરબીની મુલાકાતે આવી રહ્યા છે. અગાઉ પણ મચ્છુ નદી પર આવો અકસ્માત થયો છે. 43 વર્ષ પહેલા ગુજરાતની આ નદી પર બનેલો ડેમ પણ ફાટ્યો હતો.
ખરેખર માઈલ લાંબો મચ્છુ ડેમ-II 11 ઓગસ્ટ, 1979ના રોજ ગુજરાતમાં મૂશળધાર વરસાદના એક સપ્તાહ પછી ફાટ્યો હતો. ગીનીસ બુક ઓફ વર્લ્ડ રેકોર્ડ મુજબ ડેમ ફાટવાની આ સૌથી ભયાનક દુર્ઘટના છે. મચ્છુ નદી, રાજકોટ જિલ્લાના માંડવા અને જસદણ સરદારની ટેકરીઓ અને સુંદરનગર જિલ્લાના ચોટીલામાંથી નીકળતી, રાજકોટ જિલ્લાના માળિયા, મોરબી, વાંકાનેર, જસદામ અને રાજકોટ તાલુકાઓમાંથી પસાર થાય છે.
25,000ના મોતની આશંકા છે
ડેમ ફાટ્યા પછી, તેના જળાશયમાં સંગ્રહિત પાણી ઝડપથી નીચે ઉતર્યું અને ઔદ્યોગિક નગર મોરબી અને આસપાસના ગામોમાં સમાઈ ગયું. આ અકસ્માતમાં 1,800 થી 25,000 લોકોના મોત થવાની આશંકા છે. 2011માં રિલીઝ થયેલ પુસ્તક ‘નો વન હેડ એ ટંગ ટુ સ્પીકઃ ધ અનટોલ્ડ સ્ટોરી ઓફ વન ઓફ હિસ્ટોર્સ ડેડલીએસ્ટ ફ્લડ’ અનુસાર, ‘અકસ્માતમાં કેટલા લોકોના મોત થયા હતા તેનો કોઈ અંતિમ આંકડો નથી, પરંતુ તે પૂરમાં 25,000 લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા. આશંકા છે.’
મચ્છુ ડેમ-II પાછળથી 1980 ના દાયકામાં પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. ઘણા સ્થાનિકો માટે, રવિવારે મચ્છુ નદી પર પુલ તૂટી પડવાની ઘટનાએ તેમને મચ્છુ ડેમ અકસ્માતની યાદ અપાવી. રવિવારે થયેલા અકસ્માતમાં 134 લોકોના મોત થયા છે.
‘પ્રશાસન અકસ્માતમાંથી બોધપાઠ લે‘
ગુજરાતના દીપલ ત્રિવેદીએ ટ્વિટ કર્યું છે કે, ‘કુદરત ખૂબ જ ક્રૂર છે. મોરબીમાં લાંબા સમયથી પાણી સાથે અકસ્માતોની સાંઠગાંઠ છે. ગઈ કાલના મોરબી પુલ અકસ્માતે 1979ના મચ્છુ ડેમ અકસ્માતની એક યાદ અપાવી દીધી. તે દુઃખની વાત છે કે મોરબી એક એવું સ્થળ છે જ્યાં હંમેશા પાણીની અછત રહે છે.
ઉત્તર પ્રદેશના મધુપ કુમાર પાંડેએ ટ્વિટ કર્યું, ‘1979માં મચ્છુ ડેમ ફાટ્યો અને લગભગ 20,000 માણસો અને લાખો પ્રાણીઓ માર્યા ગયા. હવે આ નદી પર બનેલો કેબલ બ્રિજ તૂટવાને કારણે 100 થી વધુ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા છે. મૃતકો અને તેમના પરિવારજનો માટે પ્રાર્થના.” પૂનાના શિવકુમાર જાલોડે આશા વ્યક્ત કરી કે વહીવટીતંત્ર આ અકસ્માતમાંથી બોધપાઠ લેશે અને ભવિષ્યમાં આવી દુર્ઘટનાનું પુનરાવર્તન નહીં થાય.