હિંદુ ધર્મમાં મહાશિવરાત્રીનું ખૂબ જ વિશેષ મહત્વ છે. આ દિવસે ભગવાન શિવની પૂજા અને ઉપવાસ કરવાથી ભક્તોની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. આ તહેવાર ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીને સમર્પિત છે. દર વર્ષે ફાલ્ગુન માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી તિથિએ મહાશિવરાત્રીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ શુભ દિવસે ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીના લગ્ન થયા હતા. આ વર્ષે મહાશિવરાત્રી 18 ફેબ્રુઆરી 2023ના રોજ ઉજવવામાં આવશે.
આ દિવસે ભોળાનાથની પૂજા કરવા માટે દેશભરના તમામ શિવ મંદિરોમાં ભારે ભીડ એકઠી થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરવાથી ભક્તોના જીવનની તમામ મુશ્કેલીઓ દૂર થઈ જાય છે અને તેમને સુખ-સમૃદ્ધિ મળે છે.
મહાશિવરાત્રીનો શુભ સમય (મહાશિવરાત્રી 2023 શુભ મુહૂર્ત)
હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, મહાશિવરાત્રીનો તહેવાર ફાલ્ગુન મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી તારીખે ઉજવવામાં આવે છે. પંડિત અરુણેશ કુમાર શર્માના જણાવ્યા મુજબ, મહાશિવરાત્રીની ચતુર્દશી તારીખ 18 ફેબ્રુઆરી, 2023 ના રોજ રાત્રે 08:02 વાગ્યે શરૂ થશે અને 19 ફેબ્રુઆરી, 2023 ના રોજ સાંજે 04:18 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. મહાશિવરાત્રીની પૂજા નિશિતા કાળમાં કરવામાં આવે છે.
મહાશિવરાત્રી પૂજા વિધિ (મહાશિવરાત્રી પૂજા વિધિ)
મહાશિવરાત્રીના દિવસે સવારે વહેલા ઉઠો અને સ્નાન કરવાથી બચો. ત્યારબાદ ભગવાન શિવની મૂર્તિને પંચામૃતથી સ્નાન કરાવો. તેમને કેસર મિશ્રિત પાણી અર્પણ કરો અને દીવો પ્રગટાવો. ચંદનનું તિલક લગાવો. વેલાના પાન, ભાંગ, ધતૂરા, શેરડીનો રસ, તુલસી, જાયફળ, કમળની ડાળી, ફળ, મીઠાઈ, મીઠાઈ, અત્તર અને ભિક્ષા અર્પણ કરો. ઓમ નમો ભગવતે રૂદ્રાય, ઓમ નમઃ શિવાય રુદ્રાય શંભવાય ભવાનીપતયે નમો નમઃ મંત્રોનો પાઠ કરો. આ દિવસે શિવપુરાણનો પાઠ કરો. મહાશિવરાત્રીના દિવસે રાત્રી જાગરણ પણ કરવામાં આવે છે.
મહાશિવરાત્રીના દિવસે કરો આ ખાસ ઉપાયો
બેલપત્ર ભોલેનાથને ખૂબ પ્રિય છે. મહાશિવરાત્રીના દિવસે ભક્તોએ ભોલેનાથને ત્રણ પાંદડાવાળા બેલપત્ર અર્પણ કરવા જોઈએ. ભગવાન શિવનો અભિષેક દૂધ, ગંગાજળ, મધ અને દહીંથી કરવો જોઈએ. ભગવાન શંકરને પણ ભાંગ ખૂબ પ્રિય છે, તેથી આ દિવસે દૂધમાં ભાંગ ભેળવીને શિવલિંગને અર્પણ કરો. ભગવાન શિવને દાતુરા અને શેરડીનો રસ અર્પિત કરો. તેનાથી જીવનમાં ખુશીઓ વધે છે.મહાશિવરાત્રિ પર સવાર, બપોર, સાંજ અને રાત્રે આ ચાર કલાકમાં રૂદ્રાષ્ટાધ્યાયીનો પાઠ કરો. જો તમે રુદ્રાષ્ટાધ્યાયીનો પાઠ કરી શકતા નથી, તો તમે ‘ઓમ નમઃ શિવાય’ નો જાપ કરતી વખતે ભગવાન શિવનો અભિષેક કરી શકો છો.
મહાશિવરાત્રીના દિવસે રુદ્રાક્ષ ધારણ કરવાથી અને ‘ઓમ નમઃ શિવાય’નો જાપ કરવાથી ભગવાન શિવની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
આ સિવાય આ દિવસે છ મુખી રુદ્રાક્ષ ધારણ કરવા જોઈએ. આમ કરવાથી ભક્તની ધન અને સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત સમસ્યાઓ દૂર થાય છે. મહાશિવરાત્રીના દિવસે શિવલિંગની પૂજા શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવી છે. મહાશિવરાત્રીના દિવસે ઘરમાં સ્ફટિકના શિવલિંગની સ્થાપના કરો અને દરરોજ તેની પૂજા કરો. આ ઉપાયથી ઘરની તમામ નકારાત્મક અસર દૂર થઈ જશે. જે ઘરમાં સ્ફટિકથી બનેલું શિવલિંગ હોય, તે ઘરમાં કોઈપણ પ્રકારના વાસ્તુદોષની અશુભ અસર થતી નથી. મહાશિવરાત્રીના અવસર પર મહામૃત્યુંજય મંત્રનો 1.25 લાખ જાપ કરવાથી વ્યક્તિ રોગ, દુઃખ અને અનેક પ્રકારની પરેશાનીઓથી મુક્તિ મેળવી શકે છે. આ મંત્રની એક પણ માળાનો નિયમિત જાપ કરો, તો તમે જીવનના તમામ અવરોધોથી મુક્ત થઈ જશો. મહાશિવરાત્રિના દિવસે પૂજા સ્થાન પર ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની વિવાહની તસવીર લગાવો અને તેની નિયમિત પૂજા કરો. આમ કરવાથી વૈવાહિક સંબંધોમાં આવતી સમસ્યાઓ દૂર થાય છે.
મહાશિવરાત્રીના દિવસે ગાયને લીલો ચારો ખવડાવો. આમ કરવાથી ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થશે અને જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવશે.
મહાશિવરાત્રીના દિવસે લોટમાંથી 11 શિવલિંગ બનાવો અને તેમના માટે 11 વાર જલાભિષેક કરો. આમ કરવાથી બાળકો સંબંધિત તમામ સમસ્યાઓ દૂર થઈ જશે.