મારબર્ગ વાયરસથી મૃત્યુ દર કોરોના કરતા ઘણો વધારે છે. તેની પણ કોઈ રસી નથી. મારબર્ગના લક્ષણો ફલૂ જેવા છે. આવી સ્થિતિમાં તેની ઓળખ કરવી પણ મુશ્કેલ છે.
દેશ અને દુનિયામાં કોરોના વાયરસનો કહેર હજુ સમાપ્ત થયો નથી, પરંતુ આ દરમિયાન એક જૂનો ખતરનાક વાયરસ ફરી સક્રિય થયો છે. આફ્રિકાના ઘાનામાં મારબર્ગ વાયરસના કેસ નોંધાયા છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) એ પોતાના નિવેદનમાં કહ્યું છે કે ઘાનાથી સંક્રમિત લોકોના સેમ્પલ લેવામાં આવ્યા હતા, જેમાં મારબર્ગ વાયરસની પુષ્ટિ થઈ છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે આ વાયરસ નવો નથી. 1967માં આફ્રિકન દેશોમાં પણ તેના કેસ નોંધાયા હતા. પરંતુ તેના કેસ ફરી આવવા ચિંતાનું કારણ છે. કારણ કે આ વાયરસમાં મૃત્યુ દર 88 ટકા સુધી છે. તેની પણ કોઈ રસી નથી. આવી સ્થિતિમાં સાવધાન રહેવાની જરૂર છે.
સફદરજંગ હોસ્પિટલના મેડિસિન વિભાગના એચઓડી પ્રોફેસર ડૉ. જુગલ કિશોર સમજાવે છે કે આ વાયરસનું સંક્રમણ એક વ્યક્તિથી બીજામાં થઈ શકે છે. આ વાયરસ ત્વચાથી ત્વચાના સ્પર્શ દ્વારા ફેલાય છે. મારબર્ગ વાઈરસ એ ઈબોલા વાયરસથી જ સંબંધિત છે. આ પણ તે જ વાયરસથી થાય છે જે ઇબોલાનું કારણ બને છે.આ વાયરસના લક્ષણો ફ્લૂ જેવા જ છે. તેની ઓળખ માટે, સેમ્પલ લેવામાં આવે છે અને ક્રમબદ્ધ કરવામાં આવે છે, જેના દ્વારા ટીશ્યુ કલ્ચર કરીને વાયરસને શોધી કાઢવામાં આવે છે.
ગભરાવાની જરૂર નથી
ડો. કિશોર કહે છે કે મારબર્ગ વાયરસ જેવા વાઈરસ આવતા રહે છે, પરંતુ કોરોના પછી લોકો આવા રોગોને લઈને સતર્ક થઈ ગયા છે. ટ્રેસિંગ પણ વધ્યું છે. એટલા માટે સમયાંતરે જૂના વાયરસની ઓળખ કરવામાં આવી રહી છે, પરંતુ ગભરાવાની જરૂર નથી. ડો.એ જણાવ્યું કે આ પ્રકારના વાયરસ જંગલો અને પ્રાણીઓમાંથી જ આવે છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં લોકોની મુસાફરી વધી છે. લોકો જંગલોમાં જઈને પ્રાણીઓના સંપર્કમાં આવી રહ્યા છે. જેના કારણે આ વાયરસ સતત ફેલાઈ રહ્યા છે. પરંતુ હવે તમારે આ વિશે વિચારવાની જરૂર છે. કારણ કે પર્યાવરણને નુકસાન પહોંચાડવાથી માણસો જ જોખમમાં મૂકશે.
વરિષ્ઠ ચિકિત્સક ડૉ. કમલજીત સિંહનું કહેવું છે કે મારબર્ગ વાયરસના કેસ પહેલા પણ આવતા રહ્યા છે, પરંતુ કોરોના યુગમાં આ વાયરસ ફરી સક્રિય થાય તે યોગ્ય નથી. કારણ કે તે ઇબોલાની જેમ ફેલાય છે. તેના માટે કોઈ એન્ટિવાયરલ દવા કે રસી નથી. જોકે, રાહતની વાત એ છે કે આફ્રિકાની બહારના દેશોમાં આ વાયરસના કેસ ક્યારેય સામે આવ્યા નથી.
WHOએ મારબર્ગ વાયરસના આ લક્ષણો આપ્યા છે
ઉચ્ચ તાવ
ગંભીર માથાનો દુખાવો
સ્નાયુમાં દુખાવો
ઝાડા
ઉલટી, ઉબકા
કેવી રીતે બચાવ કરવો
ડૉ. કિશોર જણાવે છે કે કોઈપણ વાયરસથી બચવા માટે સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે ભીડવાળા વિસ્તારોમાં ન જવું. આફ્રિકન દેશોમાં મુસાફરી કરવાનું ટાળો. જંગલોમાં જવાનું પણ ટાળો. હાથની સ્વચ્છતાનું ધ્યાન રાખો અને મારબર્ગ પ્રભાવિત વિસ્તારોમાંથી આવતા લોકો પર વિશેષ નજર રાખો.