તેલ નિકાસ કરતા દેશોની સંસ્થા ઓપેક પ્લસ દ્વારા તેલ ઉત્પાદનમાં કાપ મૂકવાના નિર્ણયથી અમેરિકા નારાજ છે. સંગઠનમાં વર્ચસ્વ ધરાવતા સાઉદી અરેબિયા વિરુદ્ધ અમેરિકાએ ઘણી વખત તીક્ષ્ણ નિવેદનો આપ્યા છે. અત્યાર સુધી સાઉદી અરેબિયા જ આ અંગે ખુલાસો રજૂ કરતું હતું. પરંતુ હવે યુએઈ, ઇરાક સહિત ઘણા મુસ્લિમ દેશોએ ઓપેક પ્લસના આ નિર્ણયનો જાહેરમાં બચાવ કર્યો છે અને સાઉદી અરેબિયાને મજબૂત બનાવ્યું છે.
ઓપેક પ્લસમાં સાઉદી અરેબિયાના સાથી, યુએઈએ કહ્યું કે આ નિર્ણય રાજકીય રીતે પ્રેરિત નથી. યુએઈના ઉર્જા મંત્રી સુહેલ મોહમ્મદે ટ્વીટ કર્યું કે તેઓ સ્પષ્ટ કરવા માંગે છે કે તાજેતરનો ઓપેક પ્લસ નિર્ણય સંપૂર્ણપણે ટેકનિકલ હતો. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે આ નિર્ણય પાછળ કોઈ રાજકીય યુક્તિ નથી.
ઓપેક પ્લસના નિર્ણય પર ઈરાકે શું કહ્યું?
ઈરાકની સ્ટેટ ઓર્ગેનાઈઝેશન ફોર માર્કેટિંગ ઓઈલએ પણ ઓપેક પ્લસના ઓઈલ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો કરવાના નિર્ણય અંગે નિવેદન બહાર પાડ્યું છે. નિવેદનમાં સાઉદી અરેબિયાના સ્ટેન્ડને સમર્થન આપતાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ નિર્ણય સંપૂર્ણ રીતે આર્થિક સંદર્ભમાં લેવામાં આવ્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે અમેરિકાના તીક્ષ્ણ નિવેદનો વચ્ચે સાઉદી અરેબિયાએ પણ એક સ્પષ્ટતા રજૂ કરી હતી, જેમાં સાઉદીએ તેને સંપૂર્ણ રીતે આર્થિક નિર્ણય ગણાવ્યો હતો.
ઓપેક પ્લસના નિર્ણય પર ઓમાન, કુવૈતે શું કહ્યું?
ઓમાનના વિદેશ વિભાગે કહ્યું કે તે ઓપેક પ્લસના આ નિર્ણયનું સંપૂર્ણ સમર્થન કરે છે. ઓમાને કહ્યું કે ઓપેક પ્લસનો આ નિર્ણય સંપૂર્ણપણે આર્થિક પરિબળો અને પુરવઠા અને માંગ પર આધારિત છે. ઓમાનના સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટ વતી વધુમાં જણાવ્યું હતું કે ઓપેક પ્લસના આ નિર્ણયનો ઉદ્દેશ્ય વૈશ્વિક બજારમાં સ્થિરતા સ્થાપિત કરવાનો છે. બીજી તરફ કુવૈતે પણ આ નિર્ણયને આવકાર્યો છે.
આ સાથે જ આફ્રિકન દેશ મોરોક્કોએ સાઉદી અરેબિયાની વિદેશ નીતિનું સમર્થન કર્યું છે. મોરોક્કન વિદેશ મંત્રી નાસેર બોરીતા રબાતે કહ્યું કે સાઉદી અરેબિયા સાચા માર્ગ પર આગળ વધી રહ્યું છે. વિદેશ મંત્રીએ વધુમાં કહ્યું કે રાજનૈતિક બાબત હોય કે ઉર્જા, સાઉદી અરેબિયાની વિદેશ નીતિ દૂરગામી છે. વિદેશ મંત્રીએ વધુમાં કહ્યું કે, સાઉદી અરેબિયાના દરેક નિર્ણયને મોરોક્કોનું સંપૂર્ણ સમર્થન છે.
સાઉદી અરેબિયા એકલા પડી ન જાય તે માટે દબાણમાં રહે છે
ઓપેક પ્લસના તેલમાં કાપના નિર્ણયથી યુએસ બિલકુલ સંતુષ્ટ નથી. અમેરિકા લાંબા સમયથી કોશિશ કરી રહ્યું હતું કે સાઉદી અરેબિયા તેલ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય ન લે. આ જ કારણસર અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન પણ આ જ વર્ષે સાઉદી અરેબિયાની મુલાકાતે ગયા હતા, જ્યાં તેમણે મોહમ્મદ બિન સલમાન સાથે પણ આવી અનેક મહત્વપૂર્ણ બાબતો પર ચર્ચા કરી હતી.
યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધની વચ્ચે અમેરિકાને પહેલેથી જ ડર હતો કે જો તેલ નિકાસ કરનારા દેશોએ આવો ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય લીધો તો વૈશ્વિક તેલના ભાવમાં વધુ વધારો થશે, જેની અસર અમેરિકન જનતા પર પણ પડશે.
ખાસ કરીને એવા સમયે જ્યારે યુએસમાં નવેમ્બરમાં મધ્યસત્ર ચૂંટણીઓ શરૂ થવા જઈ રહી છે. એટલા માટે અમેરિકા પુરો પ્રયાસ કરી રહ્યું હતું કે આવું ન થવું જોઈએ, પરંતુ સાઉદી અરેબિયાનું વર્ચસ્વ ધરાવતા ઓપેક પ્લસના નિર્ણયે તેને ખરાબ રીતે ગુસ્સો કર્યો. ઓપેક પ્લસના નિર્ણય બાદ અમેરિકાએ નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી અને સાઉદી અરેબિયા વિરુદ્ધ તીક્ષ્ણ નિવેદનો આપ્યા હતા.
અમેરિકાએ તો ત્યાં સુધી કહ્યું કે હવે સમય આવી ગયો છે કે સાઉદી અરેબિયા સાથે તેના સંબંધો પર પુનર્વિચાર કરવામાં આવે. તે જ સમયે, રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેને ચેતવણી આપતા કહ્યું કે આ નિર્ણયના પરિણામો આવશે. અમેરિકાએ એવો પણ આરોપ લગાવ્યો હતો કે સાઉદી અરેબિયા રશિયાની મદદ માટે આવું કરી રહ્યું છે.
સાઉદી અરેબિયા ખાનગી રીતે અન્ય દેશો પર દબાણ લાવી રહ્યું છે
આ બાબતે એક સ્કૂપ પણ બહાર આવ્યો છે, લેખક બરાક રેવિડે દાવો કર્યો છે કે સાઉદી અરેબિયાએ વ્યક્તિગત રીતે અન્ય મુસ્લિમ દેશો પર ઓપેક પ્લસના નિર્ણયના સમર્થનમાં નિવેદનો આપવા દબાણ કર્યું છે.
તેની પાછળ સાઉદી અરેબિયાનો ઈરાદો એ છે કે ઓપેક પ્લસના આ નિર્ણયને લઈને અમેરિકાના નિવેદનો વચ્ચે તેને એકલા ન જોવું જોઈએ. સાથે જ અમેરિકાને એવો સંદેશ પણ આપી શકાય છે કે આ નિર્ણય પર તમામ આરબ દેશો એક છે.
બીજી તરફ સ્કૂપે એક અરબ દેશના એક અધિકારીને ટાંકીને કહ્યું કે સાઉદી અરેબિયા તરફથી આ મામલે નિવેદન આપવા માટે ઘણું દબાણ હતું. તે જ સમયે, એક ભૂતપૂર્વ યુએસ અધિકારીએ આ વિશે જણાવ્યું હતું કે સાઉદી અરેબિયા અન્ય આરબ દેશો પર એકતામાં રહેવા માટે દબાણ કરી રહ્યું છે, તે સંદેશ આપવા માટે કે ઓપેક પ્લસનો તેલ ઉત્પાદન ઘટાડવાનો નિર્ણય સંપૂર્ણપણે આર્થિક હતો, જે બજારની સ્થિતિમાં પ્રતિબિંબિત થવો જોઈએ. ધ્યાનમાં લેવામાં આવી હતી