મોંઘવારી ઘટવાના કોઈ સંકેત દેખાઈ રહ્યા નથી. આવી સ્થિતિમાં ભારતીય રિઝર્વ બેંકે બુધવારે ફરી પોલિસી રેટ (RBI રેપો રેટ)માં વધારો કર્યો છે. રાજ્યપાલ શક્તિકાંત દાસે પહેલા જ આ અંગે સંકેત આપી દીધા હતા. ગત મહિને રિઝર્વ બેન્કે રેપો રેટમાં 0.40 ટકાનો વધારો કર્યો હતો અને હવે આ મહિને તેમાં ફરી 0.50 ટકાનો વધારો કર્યો છે. હવે રેપો રેટનો નવો દર 4.90 ટકા થઈ ગયો છે. આ વધારાને કારણે તમારી EMI ફરી મોંઘી થઈ જશે. આવી સ્થિતિમાં તમારા માટે એ સમજવું જરૂરી છે કે જો આવું થશે તો તમારી EMI કેટલી વધી જશે.
આ વખતે રિઝર્વ બેંક દ્વારા રેપો રેટમાં 50 બેસિસ પોઈન્ટ એટલે કે 0.50 ટકાનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. રેપો રેટમાં વધારાનો સીધો અર્થ એ છે કે બેંકોને રિઝર્વ બેંક પાસેથી મોંઘા દરે લોન મળશે. આવી સ્થિતિમાં બેંકો આ વધારો ગ્રાહકોને ટ્રાન્સફર કરશે અને તેમના માટે લોન લેવાના દરો પણ મોંઘા થઈ જશે. બીજી તરફ જો તમે હોમ લોન ચલાવી રહ્યા છો, તો તમે તેની EMIમાં વધારો જોશો. જો કે, આનાથી બેંક એફડી મેળવનારાઓને ફાયદો થશે, કારણ કે આનાથી એફડીના દરોમાં પણ વધારો થશે.
ધારો કે તમે 20 વર્ષના કાર્યકાળ માટે 50 લાખ રૂપિયાની હોમ લોન લીધી છે. જો તમે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાનું ઉદાહરણ લઈએ તો અત્યારે તમને સરેરાશ 7.40 ટકાના દરે હોમ લોન મળી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં તમારી EMI હવે 39,974 રૂપિયા થઈ રહી છે. આ વખતે રેપો રેટમાં 0.50 ટકાનો વધારો થયો છે. જો SBI આ વધારો ગ્રાહકોને ટ્રાન્સફર કરે છે, તો ગ્રાહકોએ હોમ લોન પર 7.90 ટકા વ્યાજ ચૂકવવું પડશે. આ કિસ્સામાં તમારી EMI 41,511 રૂપિયા હશે. એટલે કે રેપો રેટમાં 0.50 ટકાનો વધારો કરવાથી તમારી EMI રૂ. 1537 (41,511-39,974) વધી જશે. એટલે કે એક વર્ષમાં તમારા ખિસ્સામાંથી વધારાના રૂ. 18,444 (1537*12) નીકળી જશે.
રિટેલ ફુગાવો એપ્રિલમાં સતત સાતમા મહિને વધીને 7.79 ટકાની આઠ વર્ષની ઊંચી સપાટીએ પહોંચ્યો હતો. તેનું મુખ્ય કારણ યુક્રેન-રશિયા યુદ્ધને કારણે ઈંધણ સહિતની ચીજવસ્તુઓના ભાવમાં થયેલો વધારો છે. જથ્થાબંધ કિંમતો પર આધારિત ફુગાવો 13 મહિનાથી બે આંકડામાં રહ્યો છે અને એપ્રિલમાં 15.08 ટકાની વિક્રમી ટોચે પહોંચ્યો છે. દાસે તાજેતરના એક ટીવી ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે, “રેપો રેટમાં થોડો વધારો થશે, પરંતુ અત્યારે હું એ કહી શકીશ નહીં કે તે કેટલો હશે.”