સૌથી ખરાબ નાણાકીય કટોકટીનો સામનો કરી રહેલા પાકિસ્તાન પાસે આ નાણાકીય સંકટમાંથી બહાર નીકળવા માટેના વિકલ્પો ખતમ થઈ રહ્યા છે. પરંતુ અત્યારે તેની પાસે એક આશા બાકી છે, હકીકતમાં દેશને તેની આર્થિક દુર્દશામાંથી બહાર કાઢવામાં સોનું ઉપયોગી થઈ શકે છે. અમે દેશના સોનાના ભંડારની વાત નથી કરી રહ્યા, પરંતુ તેનો સંદર્ભ દેશના બલૂચિસ્તાન પ્રાંતમાં હાજર સોનાની ખાણો તરફ છે. આવો જાણીએ દેશમાં હાજર આ ખાણો વિશે…
પાકિસ્તાનને પુનર્જીવિત કરવાની ક્ષમતા
દેશમાં હાજર સોના-તાંબાની ખાણો પાકિસ્તાનની અર્થવ્યવસ્થાને સંકટમાંથી બચાવી શકે છે! બલૂચિસ્તાન પ્રાંતમાં આવેલી આ ખાણોમાં સેંકડો ટન સોનું પડેલું છે. સોના અને તાંબાના વિશાળ ભંડારનો ઉપયોગ પાકિસ્તાન માટે ઉપયોગી થઈ શકે છે. જો કે, તેના ઉપયોગને લઈને અત્યાર સુધી કોઈ અહેવાલ અથવા નિવેદન આપવામાં આવ્યું નથી, પરંતુ એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આ રીતે દેશ ફરીથી એક ઝટકામાં ઉભો થઈ શકે છે. આ ખાણોમાં હાજર સોનાના ભંડારની વાત કરીએ તો આ પ્રાંતમાં આવેલી રેકો ડિક ખાણ વિશ્વની સૌથી મોટી સોના અને તાંબાની ખાણોમાંની એક છે.
પાકિસ્તાનની અર્થવ્યવસ્થા ખૂબ જ નાજુક તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહી છે અને તે રાહત પેકેજ માટે ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) સહિત અન્ય દેશોની મદદ માંગી રહ્યું છે. ન્યૂઝ એજન્સી રોઈટર્સના એક જૂના અહેવાલ મુજબ, પાકિસ્તાન સરકાર પાસે આ ખાણના રૂપમાં મહત્વપૂર્ણ સંપત્તિ છે. તેની પાસે કરોડો ટન સોના અને તાંબાનો ભંડાર છે. રેકો ડિક ખાણ બલૂચિસ્તાનના ચગાઈ જિલ્લામાં રેકો ડિક શહેરની નજીક સ્થિત છે.
ખાણમાં દફનાવવામાં આવેલ સોનાનો ભંડાર
પાકિસ્તાનની આ ખાણમાં તાંબા-સોનાનો સૌથી મોટો ભંડાર છે. એક અંદાજ મુજબ તેની પાસે લગભગ 590 કરોડ ટન ખનિજ ભંડાર છે. નિષ્ણાંતોના મતે, લગભગ 0.22 ગ્રામ સોનું અને લગભગ 0.41 ટકા તાંબુ પ્રતિ ટન ખનિજ ભંડાર મળી શકે છે. આ ખાણ ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાનની સરહદ નજીક એક નિષ્ક્રિય જ્વાળામુખીની નજીક છે. પાકિસ્તાન સરકાર અબજો ડોલરની સંપત્તિ સાથે આ સોના અને તાંબાની ખાણ દ્વારા તેની અર્થવ્યવસ્થાને મદદ કરી શકે છે.
બલૂચિસ્તાનનો સૌથી ધનિક પ્રદેશ
બલૂચિસ્તાન તે ભાગ છે જે કુદરતી સંસાધનોની દ્રષ્ટિએ ખૂબ જ સમૃદ્ધ છે. આ ભાગમાં એટલું સોનું છે જે પાકિસ્તાનની ગરીબી દૂર કરી શકે છે. વર્ષ 1995માં રેકોડીકમાં પ્રથમ ખોદકામ કરવામાં આવ્યું હતું. પ્રથમ ચાર મહિનામાં અહીંથી 200 કિલો સોનું અને 1700 ટન તાંબુ કાઢવામાં આવ્યું હતું. તે સમયે નિષ્ણાતોએ આશા વ્યક્ત કરી હતી કે ખાણમાં 400 મિલિયન ટન સોનું હાજર હોઈ શકે છે. આ ખાણમાં હાજર સોનાની અંદાજિત કિંમત લગભગ બે ટ્રિલિયન ડૉલર હોવાનું કહેવાય છે.
ગયા વર્ષે માર્ચમાં બ્લૂમબર્ગના અહેવાલ મુજબ, પાકિસ્તાનની રેકો ડીક વિશ્વના સૌથી મોટા અવિકસિત તાંબા અને સોનાના ભંડારમાંથી એક છે, જે અડધી સદીથી વધુ સમયથી 200,000 ટન તાંબુ અને 250,000 ઔંસ સોનું સંગ્રહિત કરવામાં સક્ષમ છે. ઉત્પાદનનું. પાકિસ્તાને રેકો ડાઈક વિકસાવવા માટે બેરિક અને એન્ટોફાગાસ્ટા પીએલસીને લાઇસન્સ આપવાનો ઇનકાર કર્યા પછી 2011 માં ખાણકામ પ્રોજેક્ટને સ્થગિત કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યારથી તેને લઈને વિવાદ ચાલી રહ્યો છે.
ખાણને લઈને ચર્ચાઓ તેજ થઈ
પાકિસ્તાનની સર્વોચ્ચ અદાલત દ્વારા મંજૂરી મળ્યા પછી, બલૂચિસ્તાનમાં વિવાદાસ્પદ બહુ-અબજો ડોલરના રેકો ડિક કોપર અને ગોલ્ડ માઈન પ્રોજેક્ટ અંગે ગયા વર્ષે ડિસેમ્બર 2022માં પીએમ શાહબાઝ શરીફની અધ્યક્ષતામાં એક બેઠક યોજાઈ હતી. ડોનના અહેવાલ મુજબ, આમાં કેબિનેટે રેકો ડિક પ્રોજેક્ટ માટે ભંડોળ યોજનાને મંજૂરી આપી હતી. આ પ્રોજેક્ટ માટે મૂળ કરાર 2006 માં હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં કેનેડાની બેરિક ગોલ્ડ અને ચિલીની એન્ટોફાગાસ્ટા કંપનીએ સમાન રીતે 37.5 ટકા દરેકની ભાગીદારી કરી હતી, જ્યારે બલૂચિસ્તાન સરકારને 25 ટકા મળ્યા હતા. નવા કરાર હેઠળ, બલૂચિસ્તાન સરકાર પાસે પ્રોજેક્ટમાં 25 ટકા હિસ્સો હશે અને અન્ય પાસે 25 ટકા હિસ્સો હશે.