પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપની ભારતમાં આવતા પહેલા ભારતમાં બાબરી મસ્જિદ રામ મંદિરના વિવાદનો ક્યાંય પણ ઉલ્લેખ નથી આવતો બધાજ હાજર પુરાવાના આધારે જ ખબર પડે છે કે આ પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપની જ હતી જેમાં ભારતને જણાવવા માં આવ્યું કે હિંદુઓ તમારું રામ મંદિર તોડીને મુસલમાનો એ બાબરી મસ્જિદ બનાવી છે પૂર્વ ભારત કંપનીના એજન્ટ વિલીમય ફિચ આ ધરતીનો પહેલો વ્યક્તિ છે જેણે અયોધ્યામાં શ્રી રામનું જન્મ સ્થળનો પુરાવો આપ્યો હતો.
ભારતના ઇતિહાસમાં વિલીમય ફિચ એક એવું નામ છે જેને ભારતમાં જ નહીં પણ આખા એશિયાનો નકશો માત્ર તેની બુદ્ધિ અને આવડતથી બદલી નાખ્યો છે દુનિયાના મહાનમાં મહાન રાજાઓ દુરદાત હમલાવરો અને મોટામાં મોટી સેના રાખનારા આક્રમણ કરનાર ચતુરમા ચતુર દગો આપનાર સુલ્તાનો એ પોતાના જીવન કાળમાં જે નથી કર્યું તે કામ વિલીમય ફિચ જીવતા જીવ કરીને ગયા છે.
અયોધ્યા ના વિવાદને જાણતા પહેલા વિલીમય ફિચ વિશે પણ તમને બતાવીએ કે 1907 માં પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપની એ તેને ભારતમાં વ્યાપારિક રસ્તાઓ શોધવા માટે ભારતમાં મોકલ્યા હતા દિલ્હી દરબારમાં ફિચ અને તેમના કેપટન હોકીસ ની એન્ટ્રી થતી ન હતી તો તેમને મુગલ બાદશાહ જહાંગીરનો સુરત આવવાની રાહ જોઈ સુરતમાં તેમને રિસ્વત આપીને જહાંગીર જોડે મળવું હતું પણ મળીના શક્યા સુરતના વ્યાપાર પર પૂર્તગાલિયો નો કબ્જો હતો અને ફિચ અને હોકિંસ ની બધીજ કામયાબીને પૂર્તગાલિયો ના ગુસ્સાના કારણે મુગલ દરબાર તરતરફ કરી દેતા હતા કહે છે કે ત્યારે ફિચે રીશ્વત આપીને મુગલ દરબારના જોડેના વેપારીઓને પૂર્વ ઇન્ડિયાના ગિફ્ટ આપવા માટે રાજી કર્યા હતા તે ગિફ્ટ હતી જહાંગીર માટે કમર પટ્ટો અને મુમતાજ માટે મોજા ફિચે તે વેપારીને આ રીશ્વત એટલા માટે આપી હતી કે જ્યારે જહાંગીરનો કાફલો અહીથી પસાર થશે તો તે ભીડનો હિસ્સો બનીને તેમની એક ઝલક જોવા માંગે છે.
જ્યારે જહાંગીરનો કાફલો ત્યાંથી પસાર થયો ત્યારે ફિચ એવું હસ્યો કે તેને આખા ભારત પર વિજય મેળવી લીધો હોય અને સાચું માનજો ત્યારે તેને ભારત પર વિજય મેળવીજ લીધી હતો જહાંગીરે કમર પટ્ટો બાંધેલો હતો અને મુમતાજે મોજા પહેરેલા હતા ત્યાર પછી તો જહાંગીર એનો એવો પ્રશંસક થયો કે 1610 માં તેણે ફિચ ને પોતાનો પ્રમુખ માર્ગદર્શક બનાવવા માટે આમંત્રણ આપી દીધું પણ ફિચ બીજી કોઈ વસ્તુ માટે આવ્યો હતો તેણે ના પાડી દીધી આ વિલીમય ફિચ જ હતો જેને જહાંગીર જોડે રાજા લઈને પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપની ની પહેલી ફેકટરી ભારતમાં સ્થાપી હતી.
મૂળ મુદ્દા પર જઈએ સુરત અને આગ્રા દિલ્હીની સિવાય ફિચે લાહોરની યાત્રા પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપનીના એજન્ટ તરીકે કરી આ વેપારિક જગ્યા પર તેમની યાત્રા જરૂરી હતી પણ તમને જાણીને આશ્વર્ય થશે કે 1611 માં ફિચ એ પોતાની યાત્રા માટે અયોધ્યા અને સુલતાન પુર પસંદ કર્યું આ એક વિચિત્ર સંજોગ હતો કારણ કે તે સમયે અયોધ્યા મોટું પાવર સેન્ટર નહતુ અને તે મોટું ધાર્મિક સ્થળ પણ ન હતું ફિચે પહેલી વાર દુનિયાને જણાવ્યું કે અયોધ્યામાં રામનું જન્મ સ્થળ તોડવા પર અવશેષો ઉપર બેઠેલા બ્રાહ્મણો સાથે મળ્યા મુગલ શાસણના પરોક્ષ જઈને તેને ત્યાં બનેલ બાબરી મસ્જિદ વિશે ખલાશોના કર્યો કારણ કે તે વેપારી હતો પણ તેને રામ મંદિરના અવશેષોનો ખુલાસો એટલા માટે કર્યો કે તે જાણતો હતો કે ભારત ઉપર રાજ કરવું હોય તો હિન્દૂ અને મુસ્લિમ વચ્ચે વિવાદો ઉભા કર્યા વગર સંભવ જ નથી 1613 માં ફિચ બીમાર થઈને બગ દાદમાં મૃત્યુ પામ્યો પણ પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપની માટે ફિચથી વધારે તેમના મહત્વના હતા તેથી બગદાદ સાથે ડાયરી મંગાવીને પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપની એ તેનો ખૂબ ઉપયોગ કર્યો.
ઔરંગ જેબ જેવા ક્રોધી અને કટ્ટર શાસકની 1707 માં મોતની સાથે જ આ મુદ્દો ઉચકાવવા મળ્યો હતો ફિચ ની આ શોધને લગભગ 100 વર્ષ બાદ ઔરંગ જેબની પૌત્રી અને મુગલ બાદશાહ બહાદુર શાહ પ્રથમ જૂન 1708થી ફેબ્રુઆરી 1712 ની બેટી એ સાફિયાએ ચીલી નાસાઈ બળવાન સાહિ એ પોતાની ચોપડીમાં ઔરંગજેબના મથુરા કાશી અને અયોધ્યામાં મસ્જિદ તોડીને મંદિર બનાવવાનો ખુલાસો કર્યો છે આ કોઈ બી મુસલમાન લેખક તરફથી પહેલું કાબુલાત માનવામાં આવે છે તેમાં લખેલું છે કે હિન્દૂ ઓનું કહેવું છે કે સીતાની રસોઈ અને હનુમાન ચબૂતરો તોડીને મસ્જિદ બનાવવામાં આવી છે પણ સાહીફા એ ચીલી નાસાઈ બહાદુર શાહીનો પાંડુલિપિને લઈને ઇતિહાસમાં વિવાદો છે આ સમયે મુગલ શાસક નબળા થતા ગયા છે અને પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપની મજબૂત થતી ગઈ વ્યાપારી ઓની સાથે સાથે ઈસાઈ ધર્મગુરુ પણ ભારતમાં આવવા લાગ્યા ભારતમાં પોતાના 38 વર્ષ ગુજારેલ જીવન કાળમાં પછી 1767 માં ઈસાઈ ગુરુ જોસેફ ટેફેનથેલર પણ અયોધ્યામાં આવ્યા અને લખ્યું કે મંદિર તોડીને મસ્જિદ બનાવી છે પણ તેના માટે તેમને ઔરંગજેબને કારણ જણાવ્યું છે.
વિલિયમ ફીચની અયોધ્યા યાત્રાને લગભગ 200 વર્ષ પછી એક વખત પછી પૂર્વ ઇન્ડિયા કંપનીના સર્વેયર ફ્રાન્સિસ બુચનન હેમીલટન ભારત આવ્યા બુચનન એ 1813 અને 1814 માં અયોધ્યાની યાત્રા કરી અને દુનિયાને પહેલી વાર બતાવ્યુ કે 1528 માં બાબરી મસ્જિદ ને બાબરના હુકમ પર સૂફી સંત મુસા અશિકાનના સંરક્ષણમાં મીર બાકી દ્વારા બનાવાયું હતું તેના આપેલ સાક્ષી દુનિયા માટે રામ મંદિર બાબરી મસ્જિદ વિવાદોની અમર ચિત્ર કથા બની ગઈ આર્ય જનક રૂપથી અંગ્રેજો એ ત્યારે આ રિપોર્ટને બધાની સામે દેખાડ્યું નહીં પણ બ્રિટિશ લાઈબ્રેરીમાં રાખેલી છે માર્ટિન એ પછી તેના અમુક ભાગ રજૂ કર્યા છે તેમાં બુચનને લખેલું છે કે હિન્દુ અયોધ્યાના તૂટેલા મંદિરો માટે ઔરંગજેબને દોષી માને છે પણ મસ્જિદો ઉપર ઉકેલે લો દસ્તાવેજો પ્રમાણે એને બાબર એ બનાવેલ હતું બુચનન એ કહ્યું કે તેના એક મોલવી મિત્ર એ ત્યાં પથ્થરો દીવાલો ઉપર લખેલ વાક્યો વિશે જણાવ્યું.
પહેલી જગ્યા લખેલી હતી કે મીરા બાકી એ 935 એએએચ એટલે 1528 કે પછી 923 એચ એ એટલે મુગલ કાળથી પહેલા બનાવાયું કારણ કે વાંચવામાં તે જોખું દેખાતું હતું પણ બુચનન ગણા પ્રયોગોના આધારે તેને 1528 જ બતાવ્યું બીજા લખેલ શબ્દો ઔરંગઝેબના વિશે તે સાફ નતા ત્રીજું બતાવ્યું તે કોઈ પરી કથાથી ઓછું નથી બુચનન ને મોલવી એ લખેલી કહાની બતાવી કે મુગલ બાદશાહ બાબર સમર કંદ હાર્યા પછી કલનદરના વેશમાં સૂફી મુસા અશિકાન જોડે આશીર્વાદ લેવા આવ્યા હતા ત્યારે મુસા અશિકાન એ કહ્યું કે જ્યારે તમે રામ મંદિર તોડીને મસ્જિદ બનાવશો ત્યારે હું આશીર્વાદ આપીશ એટલા માટે દિલ્હી ના સુલ્તન પર બેઠા પછી બાબરના હુકમથી પોતાના સિપરસાલ મીર બાકી એ 1528 માં અહી મસ્જિદ બનાવી કલંતર માં અમુક લોકો એ આ કહાનીના પક્ષમાં આ પણ જણાવ્યું કે બાબર ઇબ્રાહિમ લોધીના દરબારમાં વેશ બદલીને કલનદારના વેશમાં આવવાનો ખુલાસો ઇતિહાસમાં છે.
19 મી અને 20મી સદીમાં અબ્દુલ કરીમ અને તેમનો પુત્ર ગફફર જેવા લેખકો એ મુસા આશિકાના પેઢીના લોકો બનીને આ કહાનીયોને પ્રસિયન અને ઉર્દુ ભાષામાં ચડાવી ચડાવીને લખ્યું જેમાં હિન્દૂ ઓના જખમ ઉપર મીઠા જેવુ કામ કર્યું છે 1838માં પૂર્વ કંપની ઇન્ડિયાના સર્વેયર માર્ટિન એ આ કહાનીને આગળ લઇ જવાનું કામ કર્યું છે માર્ટીને કહ્યું કે બાબરી મસ્જિદના થાંભલા હિન્દૂ મંદિર માંથી લેવાયા છે જે રીતે કાળા પથ્થરોનો ઉપયોગ બાબરી મસ્જિદ માટે કરવામાં આવ્યા છે તેવો જ પથ્થર મુસા આસિકાન ના જોડે બામાવેલ કબર માટે વપરાયો છે પણ અયોધ્યા રિવિજટેડના લેખક પૂર્વ આઈએએસ અધિકારી કિશોર કૃણાલ એ આ કહાનીને બકવાસ ગણાવ્યું છે પણ તે દિવસથી લઈને અત્યાર સુધી અયોધ્યાના મંદિર મસ્જિદ વિવાદોની આજ કહાની પ્રચલિત છે.
અંગ્રેજોએ ભારતમા રામની શોધ કરી આ કહાની ઝડપથી આખા દેશમાં ફેલાતી જઇ રહી છે પહેલી વાર 1857ના પ્રથમ સ્વંત્રતા સંગ્રામની તૈયારી હિન્દૂ મુસ્લિમ બંને સાથે મળી ને કરી રહ્યા હતા અંગ્રેજો માટે આ મોકા પર ઝગડો કરાવવા માટે આનાથી સારો બીજો કોઈ મોકો હોઈ જ ના શકે 1850 માં અમુક શીખ યુવકો એ ત્યારે પહેલી વાર બાબરી મસ્જિદ માં ઘૂસ્યા હતા પણ છેલ્લે 1853 માં અયોધ્યા એ પોતાનો પહેલો ઝગડો જોઇ જ લીધો ત્યારે વિલિયમ ફિચે સુરત પછી સ્વર્ગ માં હસ્યા હશે નિમોહી અખાડા ની બાબરી મસ્જિદ ને કબ્જા માં લેવાની કોશિશ બાદ બે વર્ષ સુધી ઝગડો ચાલતો રહ્યો બિલાડી ઓ ની જેમ ઝઘડતા હિંદુઓ અને મુસલમાનો ને અંગ્રેજ સરકારે વાંદરા ની જેમ બે રોટલીના ટુકડા કરી નાખ્યા મોટી વાળ બનાવી ને બંને ના ભાગ બનાવી ને સોંપી દીધા એક બાજુ મુસલમાનલોકો તો બીજી બાજુ હિન્દૂ લોકો હવે રોડ ના ઝગડા ને અંગ્રેજો એ અદાલત માં પહોંચાડવા ની તૈયારી હતી અત્યાર સુધી આ જગ્યાનું નામ બાબરી મસ્જિદ નતું પણ બાબરી મસ્જિદ જન્મસ્થળ હતું.
બાબરી મસ્જિદ જન્મસ્થળ ના સંરક્ષણ સૈયદ મહમ્મદ અસગર 1877 માં ફૅજાબાદ ના કમિશનર ના ત્યાં કેશ લખાવ્યો કે અહીંયા હિન્દૂ ચબૂતરો બનાવી ને પૂજા પાઠ કરે છે ચબૂતરા પર ગણા સમય થી પૂજા કરવામાં આવતી હતી એવા માં કેશ નંધાવવો અને પછી મેજીસ્ટર ને અયોધ્યા જઈને મસ્જિદ કરાર કરવો આ સમજ ના બહાર નો ઘટના હતી તેના સામે 27 જાન્યુઆરી 1865 ના રામ ચબૂતરા ના મહાન રઘુ દાસ એ વિનંતી કરી પણ બધા જજ પંડિત હરિકિશન સિંહ એ તેમના તરફ કરી દીધું ત્યાર પછી આ જિલ્લો જજ એફ ઇ એ ચેમિયર ના ત્યાં ગયા ત્યાં જજે કહ્યું કે આ સાચું છે કે બાબરી મસ્જિદ હિન્દૂ નું મંદિર તોડી ને બનાવવા માં આવી છે પણ અમેં સમય ને બદલી નથી શકતા રામ મંદિર બાબરી મસ્જિદ ઉપર 30 સપ્ટેમ્બર 2010ના ઇલાહાબાદ હાઇ કોર્ટ નો ફેંસલો દેશની પરિસ્થિતિઓના પ્રમાણે ચેમિયરનો ફેંસલાનું સ્વરૂપ પર હતું.
1 નવેમ્બર 1868 માં જ્યુડિશિયલ કમિશનર ડબ્લ્યૂ યુન્ગ એ હિન્દૂ ઓની યચીક તેમના તરફ કરી દીધી ત્યાર બાદ 1889 માં અંગ્રેજ પુરાતત્વવિદ એન્ટોન ફ્યુહરે એ બાબરી મસ્જિદ નું આદયાન કર્યું તેમને બાબરી મસ્જિદ ની દીવાલો પર કોતરેલ વસ્તુ ઓનું અનુવાદ કરીને કહ્યુ કે મસ્જિદ મુગલ લાલ ના સમય થી ત્રણ ચાર વર્ષ પહેલાં બની હતી જેને તુર્કી અને ચીન ના રાજા કોઈ બીજા બાબર એ મુગલ બાબર ના ભારત આવતા પહેલા ત્રણ ચાર વર્ષ પહેલાં 1523 માં બનાવ્યું હતું એટલે આ વાત ને અંગ્રેજ સરકારે કોઈ દિવસ હલ કરવા નથી દીધું પણ ઉલજાવી રાખ્યું.
ભારત એક બાજુ સ્વતંત્ર થઈ રહ્યું હતું ત્યારે રામ મંદિર ને સ્વતંત્ર કરાવવા માટે 1946 માં આખીલ ભારતીય રામાયણ મહાસભા નું સંગઠન થઈ આંદોલન ચાલુ કર્યું તેમના નેતા યુપી ના મુખ્યમંત્રી આદિત્ય નાથ ના ગુરુ ના ગુરુ ગોરખનાથ પીઠ ના દિગ્વિજય નાથ હતા 1949 માં દિગ્વિજય નાથે 9 દિવસ ના રામચારિત્ર માણસ પાઠ ના દિવસો માં મસ્જિદ ની અંદર રામ લાલા ની મૂર્તિ પ્રસ્થાન કરી ને કહ્યું કે ભગવાન રામ અચાનક પ્રગટ થયા છે પ્રધાનમંત્રી નહેરુ અને ગૃહ મંત્રી સરદાર પટેલ એ ફેજાબાદ ના મેજિસ્ટર કે કે કે નાયર ને મૂર્તિ હટાવવા નો હુકમ આપ્યો પણ તે હુકમ ને ના માનતા તે નોકરી છોડી ને હિન્દૂ ના નેતા બની ગયા આ રીતે સ્વતંત્રતા પછી ભારત ને કાશ્મીર ની જેમ અયોધ્યા વિવાદો પણ વિરાસત માં મળ્યું.
સાચું માનજો જો અંગ્રેજોએ અયોધ્યા ઉપર હિન્દૂ મજસ્લિમ ના ભાવો નો વેપાર કરી ને આવી પરિસ્થિતિ માં ના મૂક્યું હોત તો સોમનાથ મંદિર ની જેમ વિશાળ રામ મંદિર અયોધ્યા માં સ્વતંત્રતા પછી બનીજ ગયું હોત પણ આ હકીકત ને આપણે સ્વીકારવીજ પડશે કે આઝાદી પછી સરયૂ માં ગનું પાણી ફરિવડ્યું અયોધ્યા ના આ મંદિર સિવાય કાશી મથુરા ના વિવાદો વાડા મંદિરો પણ તોડી ને મસ્જિદો બનાવી છે આ બધું જોવા માટે કોઈ સાબિત ની જરૂર નથી પણ પ્રશ્ન એ છે કે હજારો કાલ પહેલા ની કોઈની ભૂલ ને સરખી કરવાનું આપણે બેડો ઉઠાવી ને આપણે વર્તમાન સમય ને બરબાદ કરી શકીએ આ તો નિર્જીવ ઇમારતો છે જેને તોડી ને આપણે ફેરફાર કરી શકીએ પણ તે સજીવ આબાદી નું શુ જેને તોડી ને હિન્દૂ માં થી મુસલમાન બનાવવા માં આવ્યા છે નિર્જીવ સાથે આટલો બધો સ્નેહ છે તો સજીવ સાથે વેર કેમ તેમને સ્વીકારવા માટે કોઈ યોજના છે સુ તેમનું પણ પરિવર્તન માટે કોઈ રાષ્ટ્રીય ડી એન એ આયોગ ગાંઠિત હશે જે પરિવાર્તન મુસલમાનો ની જાતિ નો ઠેકાણું આપી ને મૂળ જાતિ માં પરિવર્તિત કરશે.
અયોધ્યા રામ મંદિરને લઈને સુપ્રીમ કોર્ટમાં તારીખ પૂરીથઈ ગયો છે આખો દેશને ફેંસલાની વાત જોઈને બેઠા છે મુસ્લિમ પક્ષના લોકોએ પક્ષ મુક્યો કે ત્યાં બાબરી મસ્જિદ હતી કહેવામાં આ ચઢાવેલ કોઈ મંદિરનું નથી મુસ્લિમ પક્ષના વકીલોએ કોર્ટમાં નબળી દલીલ આપી હતી કે જો બાબરના જમાનામાં રામ જન્મ સ્થળને તોડીને મસ્જિદ બનાવવામાં આવી હોત તો ઓછામાં ઓછા બાબાના આક્રંતા કથા બાબર નામા ક્યાંય તો તેનો ઉલ્લેખ હોય જો ત્યાંના હોય તો અબુલ ફજલના અકબરને મહાન બનાવનાર કિતાબ આઈને અકબરી 1598 માં હોત કાતો અકબરના જમાનાના અયોધ્યાના ઘાટ ઉપર બેસીને તુલસી દાસ એ જે મહાકાવ્ય રામચારિત્ર માનસ 1574 માં સર્જન કર્યું તેમાં ઉલ્લેખ હોત બે ચુટકુલા જ બન્યું હોત પહેલી વાર માજ મુસ્લિમ લોકો નો પક્ષ મજબૂત જોવા મળ્યો પણ અમે વિચાર્યું તો તો જણાવા મળ્યું કે રહેલ સમયે કોઇ પત્રકાર કે લેખક શાસનના આગળ જઇને કોઇ ખરાબ કામને બહાર પાડવામાં આટલી બીક લાગતી હોય તો ક્રૂર મોગલોના શાસનમાં કાયા પત્રકાર મુગલોની શરમજનક કામનો ખુલાસો કરાવવા કે લખવાની હિંમત થાય.