arvapitra Amavasya: હિંદુ ધર્મમાં શ્રાદ્ધ, તર્પણ અને પિંડદાન વગેરે કરવાની પરંપરા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પિતૃ પક્ષમાં પિતૃઓનું શ્રાદ્ધ કરવાથી તેમને મોક્ષ મળે છે. આ સાથે તેમના આશીર્વાદ પણ પ્રાપ્ત થાય છે. પિતૃ પક્ષમાં મૃતકની તિથિ અનુસાર શ્રાદ્ધ કરવામાં આવે છે. આ વખતે પિતૃ પક્ષ 10 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થયો છે જે 25 સપ્ટેમ્બર સુધી ચાલશે. સર્વપિત્રી અમાવસ્યા 25 સપ્ટેમ્બરને રવિવારે છે. આ દિવસે તમામ જાણીતા અને અજાણ્યા લોકો માટે શ્રાદ્ધ કરવામાં આવે છે. ચાલો જાણીએ કે શ્રાદ્ધ કરવાનો અધિકાર કોને મળે છે.
– તર્પણ અને પિંડ દાન માત્ર પિતા માટે જ નહીં પરંતુ તમામ પૂર્વજો અને મૃત પરિવારના સભ્યો માટે પણ કરવામાં આવે છે.
– તમામ પરિવારો, પરિવારો અને આવા લોકોને પણ પાણી આપવામાં આવે છે જેમને પાણી આપવા માટે કોઈ નથી.
– પિતાના મોટા પુત્રને શ્રાદ્ધ કરવાનો અધિકાર છે, પરંતુ જો તેમને પુત્ર ન હોય તો તેમના ભાઈઓ અથવા તેમના પુત્રો શ્રાદ્ધ કરી શકે છે. જો કોઈ ન હોય તો તેની પત્ની શ્રાદ્ધ કરી શકે છે.
– પુત્રને શ્રાદ્ધનો અધિકાર મળે છે. પરંતુ જો પુત્ર હયાત ન હોય તો પૌત્ર, પૌત્ર કે વિધવા પત્ની પણ શ્રાદ્ધ કરી શકે છે.
– પુત્રની ગેરહાજરીમાં પતિ પણ પત્નીનું શ્રાદ્ધ કરી શકે છે.
– જે પુણ્ય મૃત છે તેના ભાઈઓ અને બહેનો દ્વારા કરી શકાય છે. જેની વહુ નથી, તેનો જમાઈ કે દીકરીનો દીકરો કે પરિવારમાં કોઈ ન હોય તો જેને વારસદાર બનાવ્યો હોય તે તેનું શ્રાદ્ધ કરી શકે છે.
– જો બધા ભાઈઓ અલગ-અલગ રહેતા હોય તો તેઓ પોતપોતાના ઘરમાં શ્રાદ્ધનું કામ પણ કરી શકે છે. એક જ શ્રાદ્ધ સંયુક્ત રીતે કરવામાં આવે તો સારું રહેશે.
– જો કોઈ વારસદાર ન હોય તો કોઈ પણ વ્યક્તિ પ્રપૌત્ર અથવા પરિવારને શ્રાદ્ધ કરી શકે છે.
– શ્રાદ્ધ કરવાનો પ્રથમ અધિકાર પિતાની બાજુનો છે. જો પિતાની બાજુ ન હોય તો માતાની બાજુ અને જો માતા-પિતાની બાજુ ન હોય તો પુત્રીની બાજુના લોકો શ્રાદ્ધ કરી શકે છે. જો તે પણ ન હોય તો ઉત્તરાધિકારીઓ અથવા જેમણે સેવા કરી હોય તેઓ શ્રાદ્ધ કરી શકે છે.
– શ્રાદ્ધ એ લોકોએ જ કરવું જોઈએ જેઓ ભક્તિભાવથી કરવા માંગતા હોય અને જેના મનમાં મૃતકના મોક્ષની ઈચ્છા હોય.