અવકાશમાંથી પડતો રહસ્યમય ગોળો! ગુજરાતના ગામડાઓમાં હડકંપ, વૈજ્ઞાનિકો તપાસમાં લાગ્યા

ગુજરાતના અનેક ગામડાઓમાં એવો કાટમાળ જોવા મળી રહ્યો છે, જે કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે તે અવકાશમાંથી પડ્યો છે. અત્યાર સુધીમાં આ ભંગાર ત્રણથી પાંચ જિલ્લામાંથી મળી ચૂક્યો છે. તાજેતરમાં વડોદરાના ત્રણ ગામોમાંથી આવો કાટમાળ જોવા મળ્યો છે. આ બોલના આકાર વાળા કાટમાળને જોઈને દરેકને આશ્ચર્ય થયું છે. ફિઝિકલ રિસર્ચ લેબોરેટરી (પીઆરએલ) તેની તપાસ કરશે.

સૌથી પહેલા 12 મેના રોજ આણંદના ભાલેજ, ખંભોળજ અને રામપુરા ગામમાંથી સમાચાર આવ્યા કે અવકાશમાંથી કંઈક પડ્યું છે. આ પછી 14 મેના રોજ ખેડા જિલ્લાના ચકલાસી ગામમાં પણ આવી જ વસ્તુ મળી આવી હતી. આમાંથી કેટલાક કાટમાળ ધાતુના ગોળા જેવા છે. વડોદરા જિલ્લાના સાવલી ગામમાં 14મી મેની રાત્રે આવો જ એક બોલ મળી આવ્યો હતો. ત્રણ જિલ્લાના પોલીસ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે અવકાશના કાટમાળથી કોઈ જાનહાનિ કે મૃત્યુ નોંધાયા નથી. સ્થાનિક ફોરેન્સિક સાયન્સ લેબોરેટરીઝ (એફએશએલ) ના નિષ્ણાતોએ માનવ, પ્રાણી અથવા વનસ્પતિ જીવનને અસર કરી શકે તેવા જીવ જોખમોના વિસ્તારોની પણ તપાસ કરી છે.

ફોરેન્સિક સાયન્સ ડિરેક્ટોરેટની ટીમ મુલાકાત લેશે

ગ્રામીણ વડોદરાના એસપી રોહન આનંદે જણાવ્યું હતું કે, તેઓ સાવલીમાં મળેલી વસ્તુઓને વધુ તપાસ માટે ગાંધીનગરમાં ફોરેન્સિક સાયન્સ ડિરેક્ટોરેટ (ડીએફએસ) ને મોકલશે. આણંદના એસપી અજિત રાજિયને જણાવ્યું હતું કે, જિલ્લાના ત્રણ ગામોમાંથી મળેલા દડા ઉચ્ચ ઘનતાવાળા મેટલ એલોયના બનેલા હોય તેવું લાગે છે જેનો ઉપયોગ રોકેટ પ્રક્ષેપણ સમયે કરવામાં આવે છે.

ઓછી ઘનતાવાળા ભાગો જ્યારે પૃથ્વીના વાતાવરણમાં ફરી પ્રવેશે છે ત્યારે બળી જાય છે, ઉચ્ચ ઘનતાવાળા ભાગો ઊંચા તાપમાનનો સામનો કરી શકે છે અને જો તેઓ ભ્રમણકક્ષામાંથી બહાર પડી જાય તો જમીન પર તૂટી પડે છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. ખેડાના એસપી રાજેશ ગઢિયાએ જણાવ્યું હતું કે વિભાગ અમદાવાદની ફિઝિકલ રિસર્ચ લેબોરેટરી (પીઆરએલ)ના વૈજ્ઞાનિકોના સંપર્કમાં છે જે અજાણી વસ્તુઓનું પૃથ્થકરણ અને ઓળખ કરવા માટે અવકાશ વિભાગ હેઠળની એક સ્વાયત્ત સંસ્થા છે.

કાટમાળ વિશે આપણે શું જાણીએ છીએ?

સ્થાનિક પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર, 12 મેના રોજ સાંજે 4.45 વાગ્યાની આસપાસ, આણંદના ભાલેજ ગામમાં લગભગ પાંચ કિલોગ્રામ વજનનો પ્રથમ મોટો, બ્લેક મેટલનો બોલ આકાશમાંથી પડ્યો હતો. તે પછી બે સરખા ટુકડા અન્ય બે ગામોમાં પડ્યા – ખંભોલજ અને રામપુરાથી પણ માહિતી મળી હતી. 15 કિમીની ત્રિજ્યામાં ત્રણ ગામો આવેલા છે, જેમાંથી એક ટુકડો ચીમનભાઈના ખેતરમાં પડ્યો હતો. 14 મેના રોજ પણ ભાલેજથી 8 કિલોમીટર દૂર આણંદના ચકલાસી ગામમાં આવો જ બોલ આકારનો કાટમાળ મળ્યો હતો.

અવકાશ કાટમાળ શું છે?

અવકાશી કાટમાળ કુદરતી અવકાશ ભંગાર જેવા કે ઉલ્કાઓ, અથવા માનવસર્જિત જેમાં નિષ્ક્રિય અવકાશયાન અને ઉપગ્રહોનો સમાવેશ થઈ શકે છે. નાસા અનુસાર, 10 સે.મી.થી મોટી 25,000 થી વધુ વસ્તુઓ અવકાશી ભંગાર તરીકે અસ્તિત્વમાં છે અને 1 થી 10 સે.મી.ના વ્યાસ વચ્ચેના કણોની અંદાજિત વસ્તી અંદાજે 500,000 છે. નાસાના અંદાજ મુજબ જાન્યુઆરી 2022 સુધીમાં, પૃથ્વીની પરિક્રમા કરતી સામગ્રીનો જથ્થો 9,000 મેટ્રિક ટન કરતાં વધુ હતો.

શું અગાઉ પણ આવી જ ઘટનાઓ બની છે?

ભારતમાં આવી જ એક ઘટના આ વર્ષે એપ્રિલમાં બની હતી જ્યારે મહારાષ્ટ્ર અને મધ્યપ્રદેશના ભાગોમાં આકાશમાંથી છ ધાતુના બોલ અને એક ધાતુની વીંટી, જે ચીનના લોંગ માર્ચ 3B રોકેટની હોવાની શંકા છે. આની તપાસ માટે ઈસરોની ટીમ બનાવવામાં આવી હતી.

એક ઘટના ફેબ્રુઆરી 1996ની છે. લોંગ માર્ચ 3B રોકેટ લોન્ચની નિષ્ફળતા પછી, તેનો કાટમાળ ચીનમાં પડ્યો હતો. સમાચાર એજન્સી સિન્હુઆના અહેવાલ મુજબ છ લોકો માર્યા ગયા અને અન્ય 57 લોકો ઘાયલ થયા હતા. અવકાશના કાટમાળથી નુકસાનની પ્રથમ નોંધાયેલી ઘટના 1978માં તત્કાલીન યુએસએસઆરના પરમાણુ સંચાલિત કોસ્મોસ 954 ઉપગ્રહના ક્રેશ પછી બની હતી જે ટેક-ઓફના લગભગ ચાર મહિના પછી કેનેડા પર પડી હતી, જેમાં કિરણોત્સર્ગી સામગ્રીની વ્યાપક સફાઈની જરૂર હતી.

Scroll to Top