તાબેદારીના પ્રતીકો, પરંપરાઓ અને પ્રક્રિયાઓને ત્રણેય સેનાઓમાંથી દૂર કરવામાં આવશે. આ પહેલ સ્વતંત્રતાના અમૃત મહોત્સવ અંતર્ગત કરવામાં આવી રહી છે. સેનાએ તેમને ઓળખવાની કવાયત શરૂ કરી છે, જે બ્રિટિશ આર્મી પાસેથી વારસામાં મળી રહી છે. આ કાં તો નાબૂદ કરવામાં આવશે અથવા ભારતીય સ્વરૂપમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવશે.
આ વર્ષે, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ લાલ કિલ્લાની પ્રાચી પરથી પાંચ પ્રતિજ્ઞાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જેમાં ગુલામીની માનસિકતામાંથી આઝાદીનો સમાવેશ થાય છે. આ કડીમાં, જ્યારે વડા પ્રધાને સ્વદેશી વિમાનવાહક જહાજ INS વિક્રાંતને લોન્ચ કર્યું, ત્યારે સેન્ટ જ્યોર્જ ક્રોસને છત્રપતિ શિવાજીના પ્રતીક સાથે બદલવામાં આવ્યો હતો. આ પછી, સેનામાં આવા પ્રતીકોની ઓળખ શરૂ કરવામાં આવી છે.
અમૃત મહોત્સવ અંતર્ગત પહેલ
આર્મી, એર અને નેવી સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોએ જણાવ્યું કે ત્રણેય દળોમાં અનુસરવામાં આવતી કેટલીક પ્રક્રિયાઓ અને પરંપરાઓ બ્રિટિશ આર્મી તરફથી અનુસરવામાં આવી રહી છે. તેમને ચાલુ રાખવા અથવા દૂર કરવા માટે કોઈ કારણ નથી. જે રીતે આઝાદીના અમૃત મહોત્સવમાં માનસિકતા અને ગુલામીના પ્રતીકોમાંથી મુક્તિ મેળવવાના પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે તે જ રીતે સેનાઓમાં પણ આ અંગે કામ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.
તાકાત પર ભાર
વિશેષજ્ઞોનું કહેવું છે કે સેનાને સશક્ત બનાવવા માટે તમામ પ્રયાસો કરવા જોઈએ. લેફ્ટનન્ટ જનરલ (નિવૃત્ત) રાજેન્દ્ર સિંહ કહે છે કે આઝાદી પછી દળોનું ઘણું ભારતીયીકરણ થયું છે. જો જરૂરી હોય તો, વધુ ફેરફારો કરી શકાય છે, પરંતુ મુખ્ય ધ્યાન દળોને મજબૂત કરવા પર હોવું જોઈએ.
સેનાનું કહેવું છે કે એ વાત સાચી છે કે સેનાની સિસ્ટમ અંગ્રેજી સેનામાંથી જ બનાવવામાં આવી છે પરંતુ ભૂતકાળમાં તેમાં ઘણા ફેરફારો થયા છે. ભવિષ્યમાં જે જરૂરી હશે તે કરવામાં આવશે. નેવી ચીફ એડમિરલ આર. હરિ કુમાર કહે છે કે નૌકાદળ નિરર્થક અથવા પ્રાચીન પ્રથાઓ, પ્રક્રિયાઓ અને પ્રતીકોને ઓળખી રહી છે જે કાં તો બંધ કરી શકાય છે અથવા આધુનિક વાસ્તવિકતાઓને અનુરૂપ ફેરફાર કરી શકાય છે.
સમીક્ષા હોદ્દોથી નિયમ સુધી શરૂ થાય છે
સેનામાં અધિકારીઓના નામથી માંડીને પસંદગી પ્રક્રિયા, કમિશન આપવાની રીત, આર્મી મેસમાં નિયમો, મિત્ર પરંપરા અને બીજી ઘણી પ્રક્રિયાઓ અંગ્રેજોના શાસનને કારણે છે. સેનાના સૂત્રોનું કહેવું છે કે તેમની સમીક્ષા કરવાનું કામ શરૂ કરી દેવામાં આવ્યું છે. આ પૂર્ણ થતાં જ તેનું ભારતીયીકરણ કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવામાં આવશે.