આ પ્રશ્ન આપણામાંના ઘણા લોકોને થતો જ હશે કે સૂર્યમુખીના ફૂલો સૂર્ય તરફ જ કેમ હોય છે? આની પાછળનું કારણ શું છે? આ કડીમાં, આજે આપણે જાણીશું કે સૂર્યમુખીના ફૂલો સૂર્યની દિશામાં કેમ ફરે છે? તમને જણાવી દઈએ કે સૂર્યમુખીનું ફૂલ શિયાળાની સરખામણીમાં ઉનાળામાં વધુ સક્રિય હોય છે. આ ફૂલોની વૃદ્ધિ તે વિસ્તારોમાં વધુ છે જ્યાં 6 કલાકથી વધુ સમય માટે સૂર્યપ્રકાશ બહાર આવે છે.
સૂર્યમુખીના ફૂલો ગરમ અને ગરમ ઉનાળામાં ખૂબ જ ઝડપથી વિકસે છે. સવારે જ્યારે સૂર્ય પૂર્વથી ઉગે છે ત્યારે આ ફૂલના મુખની દિશા પણ પૂર્વ દિશામાં હોય છે. ધીરે ધીરે, સૂર્યની દિશા સાથે, તેમની દિશા પણ બદલાતી રહે છે. સૂર્યમુખીના નવા ફૂલો જુના ફૂલો કરતા સૂર્યની દિશામાં વધુ સામનો કરે છે.
અમારો સવાલ એ હતો કે સૂર્યમુખીના ફૂલો માત્ર સૂર્યની દિશામાં જ કેમ ફરે છે? આ સવાલના જવાબમાં વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે આ હેલિઓ ટ્રોપિઝમને કારણે છે. આ પ્રક્રિયા અંતર્ગત સૂર્યમુખીના ફૂલો સૂર્ય તરફ છે. સૂર્યની દિશા સાથે, તેમના ફૂલોની દિશા પશ્ચિમમાં સાંજે બને છે.
જો કે, રાત્રે, તેઓ ફરીથી પૂર્વ તરફ તેમની દિશા બદલી દે છે અને બીજા દિવસે સૂર્ય ઉગવાની રાહ જુએ છે. આ પ્રક્રિયા નિયમિતપણે ચાલે છે. હવે પ્રશ્ન ઉભો થાય છે કે હેલિઓ ટ્રોપિઝમ શું હોત? જેના કારણે સૂર્યમુખીના ફૂલો સૂર્યની દિશા તરફ આગળ વધે છે.
વર્ષ 2016 માં હાથ ધરાયેલા સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું હતું કે જેમ મનુષ્યની અંદર જૈવિક ઘડિયાળ છે. એ જ રીતે, સૂર્યમુખીના ફૂલોમાં પણ ખાસ પ્રકારની ગોઠવણ હોય છે, જે હેલિઓ ટ્રોપિઝમ તરીકે ઓળખાય છે. તેને સૂર્યમુખીની જૈવિક ઘડિયાળ પણ કહેવામાં આવે છે. તે સૂર્યના કિરણોને શોધી કાઢે છે અને ફૂલને સૂર્યની બાજુ તરફ વાળવા પ્રેરે છે.
આ સંશોધનમાં એવું પણ જાણવા મળ્યું હતું કે આ ફૂલો રાત્રે આરામ કરે છે અને દિવસ દરમિયાન સૂર્યપ્રકાશ મળતાં જ એક્ટિવ થઈ જાય છે. જેમ જેમ સૂર્યપ્રકાશ વધે છે, તેમ સૂર્યમુખીના ફૂલોની પ્રવૃત્તિ પણ વધે છે. હેલિયો ટ્રોપિઝમ એ પ્રક્રિયા છે જેના દ્વારા સૂર્યમુખીના ફૂલનો ચહેરો સૂર્યની દિશામાં હોય છે.