સીરિયાના સરમુખત્યાર શાસક બશર અલ-અસદ પર એમ તો ઘણા પ્રકારના અનેક આરોપો લાગતા રહે છે. કેટલાક વર્ષોથી, તેમનું નામ એક એવા કેસ સાથે જોડાયેલું છે જેણે તેમની છબી પર ઊંડો ડાઘ છોડી દીધો છે. વાસ્તવમાં, તેમના પર સીરિયામાં ડ્રગની ગોળી કેપ્ટાગેનના વ્યવસાયને પ્રોત્સાહન આપવાનો આરોપ છે જેણે તેમને માલામાલ તો કર્યા છે પરંતુ ધીમે ધીમે યુવા પેઢીને મૃત્યુ તરફ ધકેલી દીધી છે.
મિડલ ઈસ્ટમાં ‘ડ્રગ ઑફ ટેરરિસ્ટ’
ઘણા વર્ષો સુધી તેનો ઉપયોગ પશ્ચિમી દેશોમાં ડિપ્રેશન માટે કરવામાં આવતો હતો. જો કે, પાછળથી જ્યારે તેનો નશો કરવાની ક્ષમતા સામે આવી, ત્યારે તેના પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો. થોડા વર્ષો પહેલા સુધી, એવું માનવામાં આવતું હતું કે તેનું ઉત્પાદન કહેવાતા ઉગ્રવાદી સંગઠન ઇસ્લામિક સ્ટેટ માટે આવકનો એક મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત છે. એટલા માટે તેને મધ્ય પૂર્વમાં ‘ડ્રગ ઓફ ટેરરિસ્ટ’ નામ આપવામાં આવ્યું હતું.
ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સમાં છપાયેલા અહેવાલ મુજબ સીરિયાના શક્તિશાળી રાષ્ટ્રપતિ બશર અલ-અસદ ખુલ્લેઆમ આ દવાની ગોળી કેપ્ટાગેનના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યા છે અને તેના વેચાણને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યા છે. અસદ આ ગેરકાયદે ડ્રગના વેપાર દ્વારા સમૃદ્ધ વિસ્તારને નાર્કો સ્ટેટમાં ફેરવી રહ્યા છે.
અસદના પરિવારની ભૂમિકા
અન્ય કેટલીક સંસ્થાઓએ પણ આ મામલે તપાસ કરી છે. તેમના મતે આ દવા સીરિયાની મુખ્ય નિકાસ બની ગઈ છે. તમને જણાવી દઈએ કે યુએસ થિંક ટેન્ક ન્યૂલાઈન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઉપરાંત જોર્ડન, ઈટાલી સહિત ઘણા દેશોના કોસ્ટ ગાર્ડના રિપોર્ટ, ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સ અને ધ ગાર્ડિયનના રિપોર્ટ, સેન્ટર ફોર ઓપરેશનલ એનાલિસિસ એન્ડ રિસર્ચ (COAR) અને ઓર્ગેનાઈઝ્ડ ક્રાઈમ એન્ડ કરપ્શન. રિપોર્ટિંગ પ્રોજેક્ટ (OCCR), આ તમામ સંસ્થાઓ સીરિયાની ભૂમિકા પર પણ સવાલ ઉઠાવી રહી છે. તેમની તપાસમાં સામે આવ્યું છે કે બશર અલ-અસદના ઘણા ખાસ લોકો કાળા નાણાની આ રમતમાં સામેલ છે. જેમાં તેનો નાનો ભાઈ મહેર અલ અસદ પણ સીરિયન આર્મીના ફોર્થ ડિવિઝનનો કમાન્ડર છે.
સીરિયાએ ઘણી વખત કર્યું ખંડન
સીરિયન સરકારે ઘણી વખત કેપ્ટાગનના ઉત્પાદન સાથે સંડોવણીનો ઇનકાર કર્યો છે અને કહ્યું છે કે તેના વિશે પ્રકાશિત થયેલા તમામ અહેવાલો ખોટા છે. ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં, સીરિયાના આંતરિક મંત્રીએ ફેસબુક પર લખ્યું હતું કે, “સીરિયા ગુનાખોરી સામે લડવા માટેના આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયના પ્રયાસોને સમર્થન આપે છે, ખાસ કરીને ડ્રગની હેરાફેરી સામે.”
ઈરાકમાં 60 લાખ ગોળીઓ મળી
ન્યૂલાઈન ઈન્સ્ટિટ્યૂટના રિસર્ચ અનુસાર, ગત વર્ષ 2021માં જ કેપ્ટાગેનના ગેરકાયદેસર માર્કેટમાંથી $5.7 બિલિયનની કમાણી થઈ હતી. થિંક ટેન્કના રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ‘આમાંથી કેટલી રકમ સીરિયન સરકારને સીધી જતી હશે તે અમે ચોક્કસ કહી શકતા નથી, પરંતુ એટલું કહી શકાય કે આનો મોટો હિસ્સો આ લોકોના ખિસ્સામાં જઈ રહ્યો હશે.’
30 એપ્રિલના રોજ, ઇરાકના સુરક્ષા દળોએ આ કેપ્ટાગનની લગભગ 60 લાખ ગોળીઓ રિકવર કરી હતી. આ કાર્યવાહી દરમિયાન સીરિયાના ઘણા ડ્રગ ડીલરોની પણ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. સમગ્ર મધ્ય પૂર્વમાં આ ગોળીનો ગેરકાયદે વેપાર થઈ રહ્યો છે. ઇરાકી સુરક્ષા દળોએ શનિવારે જણાવ્યું હતું કે, ‘માદક પદાર્થોની દાણચોરીના મોટા રેકેટનો પર્દાફાશ કરીને, તેઓએ 6 મિલિયનથી વધુ કેપ્ટાગેન ગોળીઓ જપ્ત કરી છે.’ ઇરાકી અધિકારીઓનું કહેવું છે કે ઉત્તર-પશ્ચિમ પડોશી સીરિયા મધ્ય પૂર્વનો મુખ્ય કેપ્ટાગેન ઉત્પાદક છે. એટલા માટે અમારી ટીમ હંમેશા એલર્ટ રહે છે.