રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધને હવે 240 દિવસનો આંકડો પૂરો થવા જઈ રહ્યો છે. ફેબ્રુઆરીમાં શરૂ થયેલા આ યુદ્ધને હવે આઠ મહિના થવા જઈ રહ્યા છે. જ્યારે રશિયાએ ચાર યુક્રેનિયન પ્રદેશોને તેની સરહદમાં જોડવાની જાહેરાત કરી હતી ત્યારે તેને મોરચે હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન પણ હવે એકદમ મૌન દેખાવા લાગ્યા છે. તેનું વલણ જોઈને લોકો અનુમાન લગાવી રહ્યા છે કે આગળ શું થશે. પરંતુ ક્યાંક ને ક્યાંક તેમને એ પણ અહેસાસ થયો છે કે રશિયા હવે આ યુદ્ધમાં હાર તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.
જીત તરફ યુક્રેન!
રશિયાના શસ્ત્રો ખતમ થઈ રહ્યા છે, સેનાનું વિભાજન થઈ રહ્યું છે, ફાઈટર જેટ ક્રેશ થઈ રહ્યા છે અને રશિયાના વિદેશી હૂંડિયામણના ભંડાર પણ અનિશ્ચિતતા તરફ આગળ વધી રહ્યા છે. હવે શિયાળો શરૂ થવાનો છે અને હવે સ્થિતિ વધુ મુશ્કેલ બની શકે છે. આ દરમિયાન યુક્રેનની સેનાએ દેશના ઘણા ભાગો પર પોતાની પકડ વધુ કડક કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. આ પછી, ઘણા નિષ્ણાતોએ યુક્રેનને જીતનો દાવેદાર કહેવાનું શરૂ કર્યું છે.
એવો સવાલ ઉઠાવવામાં આવી રહ્યો છે કે જો રશિયા યુદ્ધ હારી જશે તો શું થશે? એટલાન્ટિક કાઉન્સિલ થિંક ટેંકના સભ્ય અલ્પ સ્વિમિલસોયે ડેઈલી મેલને જણાવ્યું છે કે જો રશિયા આ યુદ્ધ હારી જશે તો પુતિનની સત્તા પણ ખતમ થઈ જશે. તેમને તેમના પદ પરથી દૂર કરવામાં આવશે. રશિયા પોતે વિભાજિત થશે અને ત્યાં લૂંટ થશે. જેના કારણે નાટો અને ચીન વચ્ચે સંઘર્ષ શરૂ થશે.
ચીન સાથે ડીલ કરવી પણ જરૂરી છે
તેમનું કહેવું છે કે પશ્ચિમી દેશોએ પણ તે પરિસ્થિતિ માટે પોતાને તૈયાર કરવાનું શરૂ કરવું જોઈએ. જો તેઓ આજથી રશિયાની હાર બાદની પરિસ્થિતિઓ માટે તૈયાર નહીં થાય તો ચીન તેનો ફાયદો ઉઠાવવામાં પાછળ નહીં હટે. તે સર્બિયા, મધ્ય એશિયા, આફ્રિકા અને દક્ષિણ અમેરિકામાં તેની શક્તિ વધારવાનું શરૂ કરશે. આ તે ભાગો છે જ્યાં ચીને પગ મૂક્યો છે, પરંતુ રશિયાના ગયા પછી તે નવી તકો શોધવાનું શરૂ કરશે.
તેમણે કહ્યું કે પશ્ચિમી દેશોએ શૂન્ય બાજુથી આગળ વધવું પડશે જેથી તેઓને તેની અસરનો ખ્યાલ આવી શકે અને તો જ ચીનનો સામનો કરી શકાય. અત્યારે ચીન એવો દેશ છે જે દરેક દેશ સાથે જોડાયેલો છે અને આવી સ્થિતિમાં તેણે અસરકારક જવાબ આપવો પડશે. કઝાકિસ્તાનથી લઈને આર્મેનિયા અને અઝરબૈજાન સુધી ચીન તેના પ્રભાવનો લાભ લેવાનું શરૂ કરશે.
અવિશ્વસનીય પરિસ્થિતિઓ
ફેબ્રુઆરીમાં જ્યારે યુદ્ધ શરૂ થયું ત્યારે આવી સ્થિતિની કોઈએ કલ્પના પણ કરી ન હતી. પશ્ચિમી દેશોએ વિચાર્યું કે યુક્રેન માટે યુદ્ધ મુશ્કેલ બનશે. બહુ ઓછા લોકો માનતા હતા કે યુક્રેન રશિયા પર જીત મેળવી શકે છે. પરંતુ યુક્રેનની સૈન્યએ સંપૂર્ણ તાકાત સાથે રશિયાનો સામનો કર્યો છે. થોડા સમય પછી બધા માનવા લાગ્યા કે યુદ્ધમાં ભલે અઠવાડિયા કે મહિનાઓ લાગી જાય, પણ તે રશિયા સામે ઘૂંટણિયે નહીં પડે.
રશિયા કેમ હારી રહ્યું છે?
એક પછી એક આવી અનેક ઘટનાઓ જેના કારણે પુતિન અને તેના સેનાપતિઓની અજ્ઞાનતાએ રશિયાના તમામ સમીકરણો બગાડી નાખ્યા. નબળી તૈયારી અને આયોજન ઉપરાંત ભ્રષ્ટાચારે પણ રશિયાની કમર તોડી નાખી. ભ્રષ્ટાચારને કારણે રશિયાનો લશ્કરી ભંડાર અપેક્ષિત પરિણામો આપવામાં નિષ્ફળ ગયો. સૈનિકોનું મનોબળ પણ ઘટી ગયું અને આ તમામ પરિબળોએ યુક્રેનને યુદ્ધ જીતવાની આશા આપી.
રશિયાના ટુકડા થઈ જશે
જો કે રશિયા યુદ્ધમાં પાછા ફરવાના પ્રયાસોમાં લાગેલું છે. તેની સેના હજી નબળી પડી નથી, પરંતુ ભારે નુકસાને તેને ઝૂકવા માટે મજબૂર કર્યો છે. અલ્પના મતે રશિયાને થોડા જ દિવસોમાં યુદ્ધમાં હારનો સામનો કરવો પડી શકે છે. જો તેના કેટલાક સૈનિકો પીછેહઠ કરશે તો પુતિને પણ પીછેહઠ કરવી પડશે. અલ્પ કહે છે કે યુક્રેન એક એવી ઐતિહાસિક ક્ષણ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે જેની કોઈએ કલ્પના પણ કરી ન હતી. આ યુદ્ધના પરિણામ પછી રશિયા પણ દક્ષિણ અમેરિકા અને આફ્રિકાની જેમ વિભાજિત થઈ શકે છે.
પુતિન હાર સહન કરી શકશે નહીં
અલ્પ કહે છે કે પુતિન વિનાનું રશિયા માત્ર એક કાલ્પનિક છે. તેઓ માને છે કે પુતિન આ યુદ્ધમાં હાર સહન કરી શકશે નહીં. આ યુદ્ધ પછી તેમનું કોઈ ભવિષ્ય નહીં હોય. તે કયા ચહેરા સાથે જનતાનો સામનો કરશે તેની કલ્પના કરવી પણ મુશ્કેલ છે. તેણે ઊર્જાનો ઉપયોગ હથિયાર તરીકે કર્યો છે અને આવી સ્થિતિમાં તે દેશોનો સામનો કરી શકશે નહીં.