ક્યારેક રડવાનો… અને ક્યારેક જોરથી તાળીઓના ગડગડાટ… વાસ્તવમાં, જ્યારે 72 એમએમ સ્ક્રીન પર ફિલ્મ ‘ધ કાશ્મીર ફાઇલ્સ’ના એક-એક પાના ખુલે છે, ત્યારે એવું લાગે છે કે જાણે દાયકાઓ જૂના ઘામાંથી લોહી વહી રહ્યું છે… અને જ્યારે તમે આ ફિલ્મ એ કાશ્મીરી પંડિતો સાથે જોઈ રહ્યા હોવ, જેમને આ નરસંહાર અને અત્યાચાર સહન કર્યો છે તો એવું લાગે છે કે ભારતની આ ધરતીમાં કાશ્મીરી પંડિતો પર કેવો અત્યાચાર કરવામાં આવ્યો હતો. કેવી રીતે તેને તેના જ ઘરમાંથી કાઢી મૂકવામાં આવ્યા હતા.
માત્ર એક વાર્તા નથી ‘ધ કાશ્મીર ફાઇલ્સ’
જો તમે અત્યાર સુધી ‘ધ કાશ્મીર ફાઇલ્સ’ ના જોઈ હોય તો સમજી લો કે આ કોઈ કહાની નથી, પરંતુ છેલ્લા 32 વર્ષથી કાશ્મીરી પંડિતોના દિલમાં દટાયેલી દર્દનાક કહાની છે. ભારતના કાશ્મીરમાં થયેલા ભીષણ હત્યાકાંડને કારણે આ સૌથી મોટી હિજરતની વાર્તા છે. ક્યારેય ન લખાયેલ એ તર્ક અને વાસ્તવિકતાની સ્ક્રિપ્ટ છે. પોતાના ઘરમાંથી કાઢી મૂકેલા કાશ્મીરી પંડિતો સાથે બેસીને, મોટા પડદા પર તેમની આ વાર્તા જોવી એ કોઈ ભાવનાત્મક યાત્રાથી ઓછું નહોતું.
હૃદયને સ્પર્શી રહી હતી કાશ્મીરી પંડિતોની લાગણી
જો કે સિનેમા હોલની અંદરના અંધારામાં કોઈનો ચહેરો દેખાતો ન હતો, પરંતુ તેમની લાગણીઓ સીધી હૃદયને સ્પર્શી રહી હતી. કોઈપણ દ્રશ્યમાં આતંકનો ભયાનક ચહેરો દેખાતાની સાથે જ આખો સિનેમા હોલ કાશ્મીરી પંડિતોની બૂમોથી ગુંજી ઉઠ્યો હતો. છેલ્લા 32 વર્ષથી ન્યાય માટે લડી રહેલા કાશ્મીરી પંડિતોને ન્યાયની ઝલક દેખાતા જ સિનેમા હોલ તાળીઓના ગડગડાટથી ગુંજી ઉઠ્યો. ફિલ્મના દરેક સીન, હત્યાકાંડ અને અત્યાચાર જોઈને કાશ્મીરી પંડિતોની યુવા પેઢી ચીસો પાડી ઊઠી. તે જ સમયે, કેટલાકના હૃદયમાં દટાયેલું દર્દ એટલું બહાર આવ્યું કે તેઓ તેમના પૂર્વજો સાથે થયેલા અન્યાયને જોવાની હિંમત ન કરી શક્યા અને સિનેમા હોલ છોડીને ચાલ્યા ગયા.
…અને ધ્રુસકે-ધ્રુસકે રડી પડી કાશ્મીરી મહિલા
ફિલ્મના અંત સુધીમાં દરેક કાશ્મીરી પંડિતના હૃદયમાં 32 વર્ષ જૂના ઘા તાજા થઈ ગયા હતા. સૌ ભીની આંખો સાથે થિયેટરમાંથી બહાર આવ્યા. પોતાના પૂર્વજો સાથે થયેલો અન્યાય જોઈને એક કાશ્મીરી પંડિત મહિલા રડી પડી. તેણે ફક્ત એટલું જ કહ્યું કે આતંકવાદીઓએ મારા સસરાને મારી નાખ્યા અને ઝાડ પર લટકાવી દીધા. તેના શરીર પર ઘણા નાના છિદ્રો કરવામાં આવ્યા હતા. તેને દગો આપનાર બીજું કોઈ નહોતું, પણ તેનો પોતાનો નોકર હતો. તેઓ રાતનું ખાવાનું ખાઈ રહયા હતા, પહેલો કોળિયો જ ખાધો હતો કે નોકર તેમને બોલાવવા આવ્યો. તેઓ બહાર ગયા અને ક્યારેય પાછા આવ્યા નહીં. તે સમયે મારા પતિ ઘણા નાના હતા. આટલી નાની ઉંમરે માતા અને પિતા બંનેને ગુમાવી દીધા.
‘અમારી વાતને કરનારને જડબાતોડ જવાબ’
અન્ય કાશ્મીરી પંડિત રીટા પીર થિયેટરમાંથી બહાર આવ્યા બાદ ઉજવણી કરતા જોવા મળ્યા હતા. તેણે કહ્યું કે આ ફિલ્મે તેના ઘા તાજા કરી દીધા છે, પરંતુ ખુશીની વાત છે કે આજે તેની વાર્તા આખી દુનિયાની સામે આવી છે. આ ફિલ્મ કાશ્મીરી પંડિતોને 32 વર્ષથી ભાગેડુ કહેનારાઓના મોઢા પર થપ્પડ છે. અમે હથિયાર કેમ ન ઉપાડ્યા? તેની સામે આપણે અવાજ કેમ ન ઉઠાવ્યો? જેઓ આવા પ્રશ્નો પૂછીને અમારી વાર્તાને અવગણી તેમના માટે આ ફિલ્મ યોગ્ય જવાબ છે.