યુક્રેન જેવી પરિસ્થિતિ હતી ભારતની, વાયજપેયીએ કહ્યુ હતું- પાકિસ્તાન કાલનો સુરજ નહીં જોવે

By /

યુક્રેન પર રશિયાના બોમ્બ ધડાકાથી દરેક ભારતીય ચિંતિત છે. સરકારે ત્યાં ફસાયેલા ભારતીયોને બચાવવા માટે ખાસ ઓપરેશન શરૂ કર્યું છે. બીજી તરફ, યુક્રેન સંકટને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતીયો પણ પાકિસ્તાન અને ચીન જેવા પડોશીઓ વચ્ચે તેમની સ્થિતિ પર મંથન કરી રહ્યા છે અને ઊંડાણપૂર્વક ચિંતન કરી રહ્યા છે. #nuclearwar સોશિયલ મીડિયા પર ટ્રેન્ડ કરી રહ્યું છે, તેથી ભારતીયો આજે અટલ બિહારી વાજપેયી અને ઈન્દિરા ગાંધીને ખૂબ મિસ કરી રહ્યા છે. તેનું કારણ પણ છે. પરમાણુ શક્તિ એ આજના સમયમાં શક્તિશાળી દેશ બનવાનું એક મોટું માપ છે. અમેરિકા, રશિયા, ભારત સહિત વિશ્વના અમુક જ દેશો પાસે પરમાણુ શક્તિ છે. આવી સ્થિતિમાં આજે ભારતીયો એ મહાન હસ્તીઓને નમન કરી રહ્યા છે જેમણે ભારતને આટલું શક્તિશાળી બનાવ્યું.

કારગીલનો સમય
કારગીલમાં યુદ્ધ ફાટી નીકળ્યું હતું. અમેરિકાના વ્હાઇટ હાઉસમાંથી ભારતના તત્કાલિન વડાપ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયીને ફોન આવ્યો. રાષ્ટ્રપતિ બિલ ક્લિન્ટને ફોન પર કહ્યું કે તેમને નવાઝ શરીફે કહ્યું છે કે તેમને ડર છે કે પાકિસ્તાનની સેના અણુ બોમ્બનો ઉપયોગ કરી શકે છે. વાજપેયીએ જે કહ્યું તેનાથી પાકિસ્તાન જ નહીં, અમેરિકા પણ દંગ રહી ગયું. વાજપેયીની એ વાત આજે પણ વિવિધ મંચો પરથી પુનરાવર્તિત થઈ રહી છે.

પાકિસ્તાન આવતીકાલનો સૂરજ જોઈ શકશે નહીં.
ત્યારે વાજપેયીએ ફોન પર ક્લિન્ટનને બેફામપણે કહ્યું હતું કે, ‘પાકિસ્તાનને અણુ બોમ્બનો ઉપયોગ કરવા દો… પરંતુ હું તમને ખાતરી આપવા માંગુ છું કે પાકિસ્તાન આવતીકાલનો સૂર્ય જોઈ શકશે નહીં.’ બે દાયકા પહેલા અટલની એ ‘અટલ રેખાઓ’ આજે પણ ભારતીયોને ગર્વથી ભરી દે છે. આ વાળ ઉછેરવાની શક્તિ જ દુશ્મનને ભારત પર ખરાબ નજર નાખતા અટકાવે છે. પાકિસ્તાન અને ચીન બંને જાણે છે કે ભારત પાસે વિશ્વનું સૌથી મોટું વિનાશક હથિયાર છે, જેને વિશ્વ પરમાણુ શસ્ત્રો કહે છે. ભારત એ પણ મક્કમ છે કે તે તેનો ઉપયોગ માત્ર શાંતિપૂર્ણ હેતુઓ માટે કરશે.

24 ફેબ્રુઆરીએ રશિયાએ યુક્રેન પર હુમલો કર્યો ત્યારથી દેશના લોકો સોશિયલ મીડિયા પર 11 મે 1998ના રોજ પોખરણમાં અટલ બિહારી વાજપેયીની પરમાણુ પરીક્ષણની જાહેરાતનો વીડિયો રિપ્લે જોઈ રહ્યા છે. વાજપેયીએ જ્યારે સફળ પરમાણુ પરીક્ષણની જાહેરાત કરી ત્યારે વિશ્વના દેશો સ્તબ્ધ થઈ ગયા હતા. અમેરિકા તમામ પ્રતિબંધોની ધમકી આપી રહ્યું હતું પરંતુ તે ભારતના અદમ્ય ઇરાદાઓને રોકી શક્યું નહીં. આજે લોકો અટલના એ સાહસિક નિર્ણયને યાદ કરી રહ્યા છે. લોકોનું કહેવું છે કે જો આજે ભારત પરમાણુ ન હોત તો કદાચ યુક્રેન જેવી સ્થિતિ સર્જાઈ હોત.

ભારતની પરમાણુ શક્તિ પાછળ અટલ-ઈન્દિરાની પ્રબળ ઈચ્છાશક્તિની સાથે લોકો હોમી જહાંગીર ભાભા, વિક્રમ સારાભાઈ, એપીજે અબ્દુલ કલામને પણ શ્રદ્ધાંજલિ આપી રહ્યા છે. વૈજ્ઞાનિકોની મહેનત બાદ દેશે 18 મે 1974ના રોજ પ્રથમ પરમાણુ બોમ્બનું સફળ પરીક્ષણ કર્યું. સ્થળ પોખરણ ટેસ્ટ રેન્જ હતું. બાદમાં 1998માં અટલ બિહારી વાજપેયીએ ફરી એકવાર પરમાણુ પરીક્ષણ કરીને વિશ્વને ભારતની શક્તિનો અહેસાસ કરાવ્યો હતો.

આજના સમયમાં યુદ્ધને અંતિમ વિકલ્પ માનવામાં આવે છે, પરંતુ રશિયાએ જે રીતે યુક્રેનની ધરતી પર ભારે બેદરકારીથી પગ મૂક્યો છે તેનાથી સમગ્ર વિશ્વમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. સોવિયેત યુનિયનના વિઘટન પછી, યુક્રેને મોટા પ્રમાણમાં પરમાણુ શસ્ત્રો છોડી દીધા, પરંતુ યુએસ-રશિયા સહિત ઘણા દેશોએ મળીને 1994 માં બુડાપેસ્ટ મેમોરેન્ડમમાં યુક્રેન માટે સંમતિ આપી. આ અંતર્ગત યુક્રેન તેના પરમાણુ હથિયારો, બોમ્બર્સ અને મિસાઈલોને નષ્ટ કરવા અથવા રશિયાને આપવા માટે સંમત થયા હતા. યુક્રેનને બહુ ઓછી ખબર હતી કે 28 વર્ષ પછી તે તેમના માટે મોટી ભૂલ સાબિત થશે. ત્યારબાદ યુક્રેનને ખાતરી આપવામાં આવી હતી કે રશિયા, યુએસ અને યુકે તેને ધમકી આપશે નહીં અને તેની સરહદોનું રક્ષણ કરતી વખતે સાર્વભૌમત્વનું સન્માન કરશે. પણ જુઓ આજે શું સ્થિતિ છે. યુક્રેનની સાર્વભૌમત્વને કચડી નાખવામાં આવી રહી છે.

નિષ્ણાતોની સાથે સાથે સામાન્ય જનતાની લાગણી પણ એવી બની ગઈ છે કે જો યુક્રેન પાસે પરમાણુ શસ્ત્રો હોત તો કદાચ રશિયાએ આ રીતે ઘૂસીને બોમ્બમારો ન કર્યો હોત. જો કે, તેની આડ અસર પણ થઈ શકે છે. યુક્રેન-રશિયા યુદ્ધ દરમિયાન વિશ્વના દેશો જે રીતે પરમાણુ નિરોધકની જરૂરિયાત અનુભવી રહ્યા છે, તે સ્પષ્ટ છે કે આગામી વર્ષોમાં પરમાણુ હથિયારો મેળવવાની દોડ વધવાની છે.

યુક્રેન પર રશિયાના હુમલા બાદ દુનિયાભરના દેશો પોતાની સુરક્ષાને લઈને સતર્ક થઈ ગયા છે. જાપાનના પૂર્વ વડાપ્રધાન શિન્ઝો આબેએ કહ્યું છે કે તેમના દેશે પણ હવે પરમાણુ હથિયારો પર ચર્ચા શરૂ કરવી જોઈએ. આબેએ કહ્યું કે જાપાને પરમાણુ અપ્રસાર સંધિ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે… પરંતુ વિશ્વ કેવી રીતે સુરક્ષિત રહી શકે તે અંગે વાત કરવામાં કોઈ વાંધો નથી. આબેનું નિવેદન મહત્ત્વનું છે કારણ કે તેઓ હવે PM નથી તેમ છતાં તેઓ શાસક પક્ષમાં ખૂબ જ પ્રભાવશાળી છે.

Scroll to Top