ભાજપની જીતમાં કયા પ્રદેશનો ફાળો, સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છમાં કોંગ્રેસને કેટલું નુકસાન?

ગુજરાતની વિધાનસભા ચૂંટણીની મોટાભાગની બેઠકોના પરિણામો ગુરુવારે જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. જ્યાં 182 વિધાનસભા બેઠકોમાંથી ભાજપ 156 બેઠકો જીતવામાં સફળ રહી છે. બીજી તરફ કોંગ્રેસ અને આમ આદમી પાર્ટી (AAP)નું પ્રદર્શન ઘણું નબળું રહ્યું હતું. કોંગ્રેસને માત્ર 17 બેઠકો મળી હતી. જ્યારે આમ આદમી પાર્ટી માત્ર પાંચ સીટો જીતી શકી હતી. આ ચૂંટણીના પરિણામો પણ મહત્વ ધરાવે છે કારણ કે 2017ની ચૂંટણીમાં ભાજપે બહુમતી મેળવી હોવા છતાં તે 100 સીટોનો આંકડો પાર કરી શકી નથી. પરંતુ પાંચ વર્ષ પછી જ પાર્ટીએ 150 સીટોનો આંકડો પાર કર્યો છે.

વર્ષ 2017ની સરખામણીમાં 2022માં ભાજપને જબરદસ્ત જીત કેવી રીતે મળી. આખરે 2017માં ભગવા પાર્ટી કયા વિસ્તારોમાં પાછળ રહી ગઈ? આ વિસ્તારોને કારણે કોંગ્રેસે પાંચ વર્ષ પહેલા ભાજપને કેવી રીતે ટક્કર આપી હતી? ગુજરાતના ચાર પ્રદેશોમાં આ વખતે ભાજપને કેટલી બેઠકો મળી? આ વિસ્તારોમાં અન્ય પક્ષોની શું હાલત હતી? આવો જાણીએ…

મધ્ય ગુજરાત

મધ્ય ગુજરાતમાં આ વખતે 61 બેઠકો પર થયેલા મતદાનથી ભાજપને ચૂંટણી જીતવામાં ઘણી મદદ મળી છે. અહીં પાર્ટીએ 55 સીટો જીતી છે, જ્યારે કોંગ્રેસ 5, અન્ય 1 સીટ અને આમ આદમી પાર્ટી અહીં ખાતું પણ ખોલી શકી નથી. 2022ની આ સ્થિતિ એ સમજાવવા માટે પૂરતી છે કે 2017ની સરખામણીમાં ભાજપની હાલત કેમ સુધરી અને કોંગ્રેસની હાલત કેમ બગડી. ખરેખરમાં 2017માં ભાજપ આ મધ્ય ગુજરાતમાં 37 બેઠકો જીતવામાં સફળ રહ્યું હતું. ત્યાં જ કોંગ્રેસે પણ સારી લડત આપી અને 22 બેઠકો મેળવી હતી, અન્યને બે બેઠકો મળી હતી. જોકે આ પછી પણ ભાજપને ખંભાત અને વાઘોડિયામાં હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, તે 2017 માં પ્રદેશની બે બેઠકો જીતી હતી.

સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ

બેઠકોની દૃષ્ટિએ સૌરાષ્ટ્ર કચ્છ બીજા ક્રમે છે. અહીંથી કુલ 54 બેઠકો આવે છે જે ચૂંટણીનો માર્ગ બદલવા માટે પૂરતી છે. 2017ની ચૂંટણીમાં પણ ભાજપને નુકસાન પહોંચાડવામાં આ પ્રદેશની મુખ્ય ભૂમિકા હતી. ત્યારે ભગવા પાર્ટીને અહીં 23 બેઠકો મળી હતી, જ્યારે કોંગ્રેસ 30 બેઠકો જીતવામાં સફળ રહી હતી. એટલે કે 77 બેઠકોના ટેબલમાં તેની લગભગ 40 ટકા બેઠકો આ પ્રદેશમાંથી આવી છે. તેનું પ્રદર્શન 2012 કરતાં પણ સારું હતું. જ્યારે તેણે માત્ર 16 બેઠકો જીતી હતી અને ભાજપ 35 બેઠકો મેળવવામાં સફળ રહી હતી.

વર્ષ 2022માં ભાજપે 54 માંથી 46 બેઠકો જીતી હતી. જે પ્રદેશમાં તેનું શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન હતું. કોંગ્રેસને અહીં 3 બેઠકો મળી હતી. આ વિસ્તારમાં આમ આદમી પાર્ટીની એન્ટ્રી કોંગ્રેસ કરતા ઘણી સારી રહી. તેને આ પ્રદેશમાંથી રાજ્યમાં તેની પાંચમાંથી ચાર બેઠકો મળી છે. એક સીટ બીજીના ખાતામાં આવી. જોકે ભાજપે 2017માં જીતેલી પોરબંદર અને ગારિયાધાર બેઠકો ગુમાવી હતી.

દક્ષિણ ગુજરાત

દક્ષિણ ગુજરાત પરંપરાગત રીતે ભાજપનો ગઢ માનવામાં આવે છે. સુરત, ભરૂચ, નવસારી અને વલસાડ જેવા વિસ્તારોમાં ભાજપ સારા માર્જિનથી જીતવામાં સફળ રહ્યું છે. જ્યારે 2017 માં તેણે આ પ્રદેશમાં 35 માંથી 25 બેઠકો જીતી હતી, જ્યારે બાકીના પ્રદેશોમાં કોંગ્રેસનું પ્રદર્શન અહીં સારું હોવા છતાં પણ સૌથી ખરાબ હતું. દક્ષિણ ગુજરાતની 8 વિધાનસભા બેઠકો પર તેને સફળતા મળી. અન્યને અહીં બે બેઠકો મળી છે. 2012 માં પણ સ્થિતિ લગભગ સમાન હતી (ભાજપ – 28, કોંગ્રેસ – 6, અન્ય – 1 બેઠક).

2022ની ચૂંટણીમાં આ ગઢમાં ભાજપ માટે સ્થિતિ સૌથી સારી રહી છે. તેણે આ વખતે પ્રદેશની 94 ટકા બેઠકો કબજે કરી છે. પાર્ટીને અહીં 33 સીટો મળી છે. તે જ સમયે, આમ આદમી પાર્ટી અને કોંગ્રેસને એક-એક સીટથી સંતોષ માનવો પડ્યો હતો.

ઉત્તર ગુજરાત

2017માં ભાજપની ઓછી બેઠકોનું એક કારણ ઉત્તર ગુજરાત હતું. પ્રદેશમાં ભાજપનો 45.1 ટકા વોટ શેર કોંગ્રેસના 44.9 ટકા વોટ શેર કરતા વધારે હતો. પરંતુ ભાજપ અહીં 32માંથી માત્ર 14 બેઠકો જીતી શક્યું હતું, જ્યારે કોંગ્રેસે તેને પાછળ છોડીને 17 બેઠકો જીતી હતી.

2022ની ચૂંટણીમાં ભાજપે ઉત્તર ગુજરાતમાં કોંગ્રેસ કરતાં વધુ મતો જ જીત્યા એટલું જ નહીં, આમ આદમી પાર્ટીના પડકારનો પણ નાશ કર્યો. આ વખતે ઉત્તર ગુજરાતમાં ભાજપે 32માંથી 22 બેઠકો જીતી છે. કોંગ્રેસને માત્ર 8 બેઠકો મળી હતી, જ્યારે બે બેઠકો અન્ય પક્ષોએ જીતી હતી.