યુક્રેનની રાજધાની કિવમાં ભારતીય દૂતાવાસે 15 ફેબ્રુઆરીએ જ એક એડવાઈઝરી જારી કરી છે. જેમાં યુક્રેનમાં રહેતા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને વહેલી તકે દેશ છોડી દેવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું. યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચેના યુદ્ધના સંજોગોને ધ્યાનમાં રાખીને આ એડવાઈઝરી જારી કરવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ થઈ શકે છે કે આખરે યુક્રેનમાં કેટલા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ છે? જેના માટે દૂતાવાસના સ્તરે તેમના માટે સલાહ લેવી પડતી હતી. અને શા માટે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓએ અભ્યાસ માટે યુક્રેન જવાની જરૂર છે? ચાલો તેમના જવાબો જાણવાનો પ્રયાસ કરીએ.
યુક્રેનમાં કેટલા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ છે
એક અંદાજ મુજબ, યુક્રેનમાં હાલમાં લગભગ 20,000 ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ કરી રહ્યા છે. આ આંકડો ગયા મહિને સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં ભારતીય રાજદૂતે આપ્યો હતો. તેમાંના મોટા ભાગના ત્યાં મેડિકલ સંબંધિત શાખાઓનો અભ્યાસ કરવા માટે છે. જેમ કે- MBBS, ડેન્ટલ, નર્સિંગ વગેરે. એવું કહેવાય છે કે લગભગ 2-3 હજાર ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ તે વિસ્તારોમાં છે, જેની સરહદો રશિયા સાથે જોડાયેલી છે. રશિયાએ આ સરહદી વિસ્તારોમાં લગભગ 1.30 લાખ સૈનિકોને સંપૂર્ણ સાધનો સાથે યુદ્ધ માટે તૈયાર સ્થિતિમાં તૈનાત કર્યા છે. યુક્રેનની અમેરિકા સાથેની વધતી જતી નિકટતાથી રશિયા નારાજ છે.
ભારતીય વિદ્યાર્થીઓના યુક્રેન જવાનું કારણ શું છે
હાલમાં ભારતમાં MBBSની લગભગ 88 હજાર સીટો છે. આ માટે, 2021 માં જ મેડિકલ પ્રવેશ પરીક્ષામાં 8 લાખથી વધુ ઉમેદવારો બેઠા હતા. એટલે કે દર વર્ષે 7 લાખથી વધુ ઉમેદવારોનું ડોક્ટર બનવાનું સપનું અધૂરું રહી જાય છે. બીજું- ભારતમાં ખાનગી મેડિકલ કોલેજોમાં તબીબી શિક્ષણનો ખર્ચ ઘણો મોંઘો છે. એકંદરે, અહીંની ખાનગી મેડિકલ કોલેજમાંથી અભ્યાસ કરવા માટે 1 કરોડ રૂપિયા સુધીનો ખર્ચ થાય છે. એટલું જ નહીં, યુક્રેનમાં તબીબી અભ્યાસ માટેની સુવિધાઓ પણ તુલનાત્મક રીતે ઘણી સારી હોવાનું કહેવાય છે.
તેનાથી વિપરીત, યુક્રેનમાં તબીબી શિક્ષણનો કુલ ખર્ચ લગભગ 25 લાખ છે. આ સિવાય મેડિકલ કોલેજોમાં એડમિશન માટે કડક પરીક્ષા આપવાની કે લાંચ વગેરેની કોઈ ઝંઝટ નથી. ત્રીજું- અભ્યાસ પૂરો કરીને ત્યાંથી પાછા ફર્યા પછી, જો કોઈ ભારતમાં વિદેશી મેડિકલ ગ્રેજ્યુએટ્સ પરીક્ષા પાસ કરે છે, જે પ્રેક્ટિસ શરૂ કરવા માટે પણ ફરજિયાત છે, તો રોજગારની મજબૂત ગેરંટી પણ મળી જાય છે.
અત્યારે કઈ હાલતમાં છે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ?
યુક્રેનની ખાર્કિવ નેશનલ મેડિકલ યુનિવર્સિટી રશિયાની સરહદથી માત્ર 35 કિલોમીટર દૂર છે. આ અને આવા અન્ય વિસ્તારના વિદ્યાર્થીઓમાં ભયનો માહોલ છે. અહીંના કેટલાક ભારતીય વિદ્યાર્થીઓએ નામ ન આપવાની શરતે મીડિયાને જણાવ્યું કે, શહેરના ચોક પર સૈન્ય ટેન્કો દેખાઈ રહી છે. સરહદ પર રાત-દિવસ પેટ્રોલિંગ કરતા હેલિકોપ્ટરનો અવાજ આપણે સાંભળીએ છીએ. આ કારણે અમને અમારા જીવનો ડર લાગે છે. અમે ઈચ્છીએ છીએ કે અમારી સરકાર કંઈક કરે કારણ કે અમને ખબર નથી કે યુદ્ધ થશે કે નહીં.’
વિદ્યાર્થીઓએ એ પણ જણાવ્યું કે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને ઘરે પાછા ફરવા માટે સલાહ આપવામાં આવી ત્યારથી હવાઈ ભાડામાં 2.5 ગણો વધારો થયો છે. જે ટિકિટ પહેલા 80,000 રૂપિયામાં મળતી હતી તે હવે 2 લાખ રૂપિયા સુધી મળી રહી છે. જણાવી દઈએ કે રશિયા-યુક્રેન તણાવને કારણે અમેરિકા, બ્રિટન, નોર્વે, જાપાન, લાતવિયા અને ડેનમાર્ક જેવા દેશોએ પણ પોતાના નાગરિકોને યુક્રેન છોડવાની સલાહ આપી છે.
ભારત સરકાર તેના નાગરિકો માટે શું કરી રહી છે
એવું કહેવાય છે કે ભારતીય દૂતાવાસે માત્ર યુક્રેનમાં રહેતા તેના નાગરિકો માટે એડવાઈઝરી જારી કરી નથી પણ સાથે જ તે તરફથી તેના વિશે અન્ય માહિતી પણ એકત્રિત કરવામાં આવી રહી છે. તાજેતરમાં જ યુક્રેનમાં ભારતીય દૂતાવાસે ગૂગલ ફોર્મ બહાર પાડ્યું છે. આ વિશે માહિતી આપતાં, ત્યાં રહેતા તમામ ભારતીય નાગરિકોને આ ફોર્મમાં તેમની સંબંધિત માહિતી ભરવા માટે અપીલ કરવામાં આવી છે. આ કટોકટીની સ્થિતિમાં ભારતીય નાગરિકોને ત્યાંથી બહાર કાઢવામાં મદદ કરશે.