શું તમે જાણો છો કે એશિયા અને યુરોપની વચ્ચે આવેલા દેશમાં છેલ્લા 4000 વર્ષથી સતત આગ સળગી રહી છે. ન તો બરફ કે ભારે વરસાદ આ આગ ઓલવી શક્યા. ઠંડા પવનના જોરદાર ઝાપટાંની પણ આ આગને અસર થઈ નથી. પહાડીની તળેટીમાં 10 મીટરના વિસ્તારમાં આગ બળી રહી છે. આ ટેકરીને સ્થાનિક ભાષામાં યાનાર દાગ કહેવામાં આવે છે, જેનો અર્થ થાય છે ‘બળતી ટેકરી’. આ ટેકરી અઝરબૈજાનના એબશેરોન દ્વીપકલ્પમાં આવેલી છે. દર વર્ષે લાખો પ્રવાસીઓ આ સળગતી ટેકરીને જોવા માટે એબશેરોન પહોંચે છે.
શા માટે અઝરબૈજાન આગની ભૂમિ છે
અઝરબૈજાન કુદરતી ગેસથી સમૃદ્ધ દેશ છે. આવી આગ આની આડ અસર છે. આ ગેસ ક્યારેક સપાટી પર લીક થાય છે અને તેમાં આગ પકડે છે. અઝરબૈજાનના ઘણા વિસ્તારોમાં આવું થતું રહે છે. આ કારણોસર, અઝરબૈજાનને આગની ભૂમિ પણ કહેવામાં આવે છે. જ્યારે સપાટી પર લીક થયેલો ગેસ ખતમ થઈ જાય છે, ત્યારે આગ પણ આપોઆપ બુઝાઈ જાય છે. જો કે યાનાર દાગના મામલામાં અત્યાર સુધી આવું બન્યું નથી. યાનાર દાગ એક એવી જગ્યા છે જેણે ઘણી સદીઓથી અઝરબૈજાનના લોકોને આકર્ષિત અને ભયભીત કર્યા છે.
માર્કો પોલોએ પણ આ આગનો ઉલ્લેખ કર્યો છે.
પ્રખ્યાત સંશોધક માર્કો પોલોએ પણ આ સ્થળની રહસ્યમય ઘટનાઓનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. તે 13મી સદીમાં આ દેશમાંથી પસાર થયો હતો. અઝરબૈજાન થઈને અન્ય દેશોમાં મુસાફરી કરનારા અન્ય ઘણા રેશમ વેપારીઓ દ્વારા પણ જ્વાળાઓનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો. તે સમયે અઝરબૈજાન આગના દેશ તરીકે જાણીતો હતો. તે સમયે અઝરબૈજાનની જમીન હેઠળ છુપાયેલા કુદરતી ગેસ વિશે કોઈ જાણતું ન હતું. ત્યારે લોકોએ તેને એક રહસ્યમય ઘટના ગણાવી હતી. છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં લોકો અઝરબૈજાનમાં હાજર કુદરતી ગેસથી વાકેફ થયા છે.
તેણે પારસી ધર્મના ઉદયમાં પણ મોટી ભૂમિકા ભજવી હતી.
અઝરબૈજાનની રહસ્યવાદી આગએ પારસી ધર્મમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. પારસી ધર્મનો ઉદ્ભવ ઈરાનમાં થયો હતો, જે 1લી સહસ્ત્રાબ્દી બીસીઈમાં અઝરબૈજાનમાં વિકસ્યો હતો. પારસીઓ માટે, અગ્નિ એ મનુષ્ય અને અલૌકિક વિશ્વ વચ્ચેની કડી છે. તે શુદ્ધિકરણ, જીવન આપનાર અને પૂજાનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. જો કે, આજે મોટાભાગના પ્રવાસીઓ જેઓ યાનાર દાગની મુલાકાત લે છે તેઓ ધાર્મિક દૃષ્ટિકોણને બદલે જોવા માટે આવે છે.