જ્યારે પણ કોઈ વ્યક્તિ દુ:ખ અથવા વધુ ખુશી અનુભવે છે ત્યારે તે રડવા લાગે છે અને તેની આંખોમાંથી આંસુ આવી જાય છે. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે રડતી વખતે તમારી આંખોમાંથી આંસુ કેમ આવે છે? રડવું કોઈને ગમતું નથી, પરંતુ પ્રેમ અને ઉદાસીના આવા ઘણા પ્રસંગો છે જ્યારે લોકોની આંખોમાંથી આંસુ નીકળવા લાગે છે. માનવીની આંખમાંથી આંસુ માત્ર કોઈ દુ:ખ, મુસીબત કે અતિશય ખુશીના પ્રસંગે જ આવતા નથી, પરંતુ તે ચહેરા પર કોઈ ખાસ ગંધ કે તીવ્ર પવનને કારણે પણ આવે છે. આંખોમાં આંસુ આવવા પાછળનું કારણ સંપૂર્ણપણે વૈજ્ઞાનિક છે. આજે અમે તમને તેના વિશે વિગતવાર જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
રડતી વખતે આંસુ નીકળવા પાછળનું આ વૈજ્ઞાનિક કારણ છે
તે નોંધવું યોગ્ય છે કે ડુંગળી કાપતી વખતે આંસુ નીકળવું સામાન્ય છે. આંસુનો સંબંધ આપણા મૂડ સાથે છે. વૈજ્ઞાનિકોએ આંસુને મુખ્યત્વે ત્રણ કેટેગરીમાં વહેંચ્યા છે. આંસુની પ્રથમ શ્રેણી બેઝલ છે. આ બિન-ભાવનાત્મક આંસુ છે, જે આંખોને શુષ્ક થવાથી અટકાવીને સ્વસ્થ રાખે છે. બીજી શ્રેણીમાં બિન-ભાવનાત્મક આંસુનો પણ સમાવેશ થાય છે. આ આંસુ કોઈ ચોક્કસ ગંધની પ્રતિક્રિયાથી આવે છે, જેમ કે ડુંગળી કાપવાથી અથવા ફિનાઈલ જેવી તીવ્ર ગંધમાંથી આવતા આંસુ. આ પછી આંસુની ત્રીજી શ્રેણી આવે છે જેને ક્રાઇંગ ટીયર્સ કહેવામાં આવે છે. રડતા આંસુ ભાવનાત્મક પ્રતિભાવ તરીકે આવે છે.
ખરેખરમાં માનવ મગજમાં એક લિમ્બિક સિસ્ટમ છે, જેમાં મગજનું હાયપોથેલેમસ છે. આ ભાગ નર્વસ સિસ્ટમ સાથે સીધા સંપર્કમાં છે. આ સિસ્ટમનું ન્યુરોટ્રાન્સમીટર સિગ્નલ આપે છે અને આપણે લાગણીની ચરમસીમાએ રડીએ છીએ. વ્યક્તિ માત્ર દુ:ખમાં જ નહીં, ગુસ્સામાં કે ડરથી પણ રડવા લાગે છે અને તેની આંખમાંથી આંસુ આવવા લાગે છે.
ડુંગળી કાપતી વખતે પણ આંસુ નીકળી જાય છે
આંખમાં આંસુ આવવાનું સૌથી મોટું કારણ ડુંગળીમાં રહેલું કેમિકલ છે. તેને સિન-પ્રોપેન્થિલ-એસ-ઓક્સાઇડ કહેવામાં આવે છે. જ્યારે ડુંગળી કાપવામાં આવે છે, ત્યારે તેમાં રહેલું આ કેમિકલ આંખોમાં હાજર લેક્રિમલ ગ્રંથિને ઉત્તેજિત કરે છે, જેના કારણે આંખોમાંથી આંસુ આવવા લાગે છે. જો તમે ઈચ્છો છો કે ડુંગળી કાપતી વખતે આંસુ ન આવે તો આ માટે તેને કાપવાની પદ્ધતિ બદલવી પડશે.
રડવાના ઘણા ફાયદા છે
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે રડવાના ઘણા ફાયદા છે. જ્યારે તમે રડો છો, ત્યારે આના દ્વારા તમારા શરીરમાંથી ઝેરી પદાર્થો નીકળી જાય છે. થોડા સમય માટે રડવું સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. તમે તણાવથી મુક્ત રહી શકો છો અને સારું અનુભવી શકો છો. રડતી વખતે આંખની કીકી અને પોપચા પ્રવાહી મેળવે છે.